By Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Eti Maden ve MTA International’ın sorumlu madenciliği teşvik eden, teknik kapasiteyi artıran ve milletlerarası iştiraklere açık modeller geliştiren kamusal aktörler haline getirildiğini söyledi.
Bakan Bayraktar, Turkuaz Medya Kümesinin Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı himayesinde düzenlediği İstanbul Doğal Kaynaklar Doruğu’nun “Enerji Dönüşümünde Madencilik” başlıklı Bakanlar Oturumu’nun moderatörlüğünü yaptı.
Dünyada güçte büyük bir dönüşüm sürecinin yaşandığını belirten Bayraktar, bu sürecin kritik ve stratejik madenlere yönelik talebin kayda kıymet halde artmasına neden olduğunu söz etti.
Bayraktar, kelam konusu minerallerin pak güç teknolojilerinden batarya sistemlerine, elektrikli araçlardan dijital altyapıya ve endüstrideki dönüşüme kadar birçok alanda vazgeçilmez nitelikte olduğuna dikkati çekerek kritik minerallerin tedarikine yönelik altyapı eksikliklerinin, finansman açığının, teknik bilgi ve iş gücündeki yetersizliklerin bu madenlere erişimi ve sürdürülebilir biçimde üretimini çok daha şiddetli ve karmaşık hale getirdiğini lisana getirdi.
Bugün madenciliğin yalnızca yer altındaki kaynakları çıkarmakla hudutlu kalmadığını aktaran Bayraktar, “Bu alan ekonomik güvenliğin, endüstrileşme stratejilerinin ve bölgesel aktifliğin adeta temel yapı taşlarından biri haline geldi. Bunun ötesinde, bu kritik minerallere erişim, milletlerarası alakalarda de belirleyici bir öge haline geldi.” dedi.
Bayraktar, Türkiye’nin bu alandaki çalışmalarına da değinerek şunları kaydetti:
“Milli maden şirketimiz Eti Maden, ki dünya bor rezervlerinin değerli bir kısmını işletmekte ve bu alanda katma pahalı üretimi önceliklendirmekte, önümüzdeki devirde az toprak elementlerinin işlenmesinde global bir aktör olma yolunda süratle ilerliyor. Madencilik alanındaki bir öteki aktörümüz MTA International ise madencilikte arama, teknoloji ve milletlerarası işbirliklerine dayalı yeni bir yaklaşımın temsilcisi. Bu iki şirketimizi yalnızca maden üretimini değil tıpkı vakitte sorumlu madenciliği teşvik eden, teknik kapasiteyi artıran ve memleketler arası iştiraklere açık modeller geliştiren kamusal aktörler haline getirmiş durumdayız.”
Bakan Bayraktar, oturuma ait değerlendirmesinde, ülkelere ve madencilik bölümlerine yatırım çekmek için siyasi irade, istikrar, takviye ve kararlılığın kilit değere sahip olduğunu belirterek “Uluslararası işbirliği de epey değerli ve kritik. Ne kadar varlıklı kaynaklara yahut gelişmiş endüstriye sahip olursa olsun, hiçbir ülke global güç dönüşümü taleplerini tek başına karşılayamaz. Bu nedenle her seviyede güçlü bir işbirliği gerekmektedir. Muhtaçlık duyulan sırf finansman yahut sermaye değil, tıpkı vakitte kapasite geliştirme, bilgi paylaşımı ve bizi gerçek sürdürülebilir kalkınmaya taşıyacak adil, kapsayıcı ve güçlü uzun vadeli ortaklıklardır.” tabirlerini kullandı.???????
Nijer, MTA ile anlaşmasını yenileyecek
Nijer Maden Bakanı Ousmane Abarchi de son yıllarda Nijer’in doğal kaynaklarının ve zenginliğinin halka yansıması konusunda çalışmalar yürüttüklerini belirterek “Daha evvelki yıllarda öteki birtakım ülkelerin çıkarlarına hizmet eden doğal kaynaklarımız üzerinde 2 yıldır ulusal egemenliğimizi ilan ettik. MTA ile 2020’den beri birçok projemiz var. Kendilerine birçok bahiste, bilhassa altın aramada ruhsat tanındı. Yaptığımız araştırmaların neredeyse sonuna geldik. Artık artık altın çıkarma safhasına geçeceğiz. MTA ile birlikte Nijer devleti olarak bu yılın sonunda mutabakatımızı yenileceğiz.” değerlendirmesini yaptı.
Madencilik konusunda Nijer’in iştiraklerini çeşitlendirdiklerini lisana getiren Abarchi, “Özellikle Türkiye ile madencilik konusunda değerli bir işbirliğimiz var. Bunu da güçlendireceğiz ve derinleştireceğiz. Yeni birtakım uygulamaların ülkemizde hayata geçirilmesini hedefliyoruz.” diye konuştu.
“Türkiye ile işbirliğimizin artması çok önemli”
Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakan Yardımcısı Boglarka Illes ise Macaristan’ın geçmişten bu yana güç konusunda imkanlarının kısıtlı olduğunu ve bu nedenle gücün güvenliği ve sürdürülebilirliğini çok kıymetli gördüklerini söz etti.
Bu iki alanı güçlendirmeyi dilek ettiklerini, memleketler arası alanda işbirliği geliştirme ve bölgesel kalkınma programlarının içinde yer almayı çok kıymetli gördüklerini kaydeden Illes, “Bizim Türkiye’yle işbirliğimizin yenilenmesi, canlanması, artması çok değerli.” dedi.
Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı firmasının Macaristan’ın güç firması MOL’la imtiyaz mukavelesi imzaladığını anımsatan Illes,”Birlikte çalışarak bir ortak teşebbüs şirketi kuracaklarını böylece kararlaştırdılar. Macaristan hudutları içinde petrol ve maden arama çalışmaları yapılacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Suudi Arabistan madencilikte çeşitlenmeye gidiyor
Suudi Arabistan Sanayi ve Mineral Kaynakları Bakan Yardımcısı Khalid Al Mudaifer de ülkenin ekonomik çeşitlenme amaçlarına değinerek “2030 vizyonumuz kapsamında 2018’de başlattığımız madencilik stratejisini muvaffakiyetle uyguluyoruz.” dedi.
Mudaifer, Suudi Arabistan’ın sırf petrol ve gazla yetinemeyeceğini vurgulayarak “2018’de 3-4 olan madencilik şirketi sayısı bugün 132’ye ulaştı. Ulusal programla hem yurt içi hem yurt dışı faaliyetleri destekliyoruz.” tabirlerini kullandı.
Ülkenin jeolojik haritası için 1 milyar dolardan fazla yatırım yapıldığını kaydeden Mudaifer, “Yüzde 5’i tamamlandı. Yatırımcı itimadını artıracak rekabetçi bir madencilik yasası hazırladık.” diye konuştu.
Mudaifer, Afrika, Orta Asya ve Türkiye’yi kapsayan bölgede yüksek madencilik potansiyeline karşın kâfi gelişim sağlanamadığına dikkati çekerek “Kaynakların yüzde 30’u burada, lakin yatırım eksik. Tedarik zinciri güvenliği için daha fazla kaynak ayrılmalı.” değerlendirmesinde bulundu.
Somali, doğal kaynaklarını iktisada kazandırmaya hazırlanıyor
Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Dahir Shire Mohamed, ülkesinin doğal kaynaklarını çıkarmaya hazırlandığını açıkladı.
Mohamed, Somali’nin madencilik alanında önemli potansiyele sahip olduğunu vurgulayarak, doğal kaynakların aranmasına yönelik çalışmaların başladığını ve Türkiye’yle bu kapsamda muahede imzalandığını belirtti.
Somali hükümetinin bu alandaki amaçlarına dikkati çeken Mohamed, “Doğal kaynaklar konusunda uzun vadeli bir vizyonumuz var. En kısa müddette Somali kendi kaynaklarını çıkarmaya başlayacaktır.” dedi.
” Libya’ya yatırım yapmak isteyenleri seve seve ağırlarız”
Libya Sanayi ve Madenler Bakanı Ahmed Ali Ebu Heyse de Libya’da maden açısından çok varlıklı bölgeler bulunduğunu ve yatırım mevzuatlarının son derece esnek ve elverişli olduğunu söyledi.
Ülkesinde çeşitli madencilik programları olduğunu ve jeolojik haritaları güncellediklerini, madencilikte yatırımı çok önemsediklerini kaydeden Ebu Heyse, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yabancı yatırımcıya ve bu alanda teknoloji transferine açığız. Türkiye ve kardeş devletlerle çalışabiliriz. Teknolojiye, finansmana açığız. Yatırımcılar açısından gerçek bir fırsat olduğunu düşünüyoruz. Libya’ya yatırım yapmak isteyen, yatırımcı heyetleri yahut teknik heyetleri seve seve ağırlamak isteriz. Gelmeniz ve kendi gözlerinizle Libya’nın sunduğu fırsatları değerlendirmenizi isteriz.”
