By Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi, Malatya Turgut Özal Üniversitesi, Fırat Üniversitesi ve İskenderun Teknik Üniversitesi’nde vazife yapan akademisyenler tarafından “Güneş Gücü Santrallerinde Çok Sınıflı Fotovoltaik Panel Arızalarının Termografik Görüntüleme ve Yapay Zeka ile Otomatik Tespiti” başlıklı proje hazırlandı.
TÜBİTAK’tan dayanak almaya hak kazanan proje kapsamında, yapay zeka ve manzara sürece tekniklerini destekleyen programlarla donatılan insansız hava aracının, GES’leri tarayarak arızaları süratli bir halde tespit edip hem bakım maliyetlerini azaltması hem de üretim verimliliğini yükseltmesi hedefleniyor.
30 ayda tamamlanması hedeflenen proje ile Akdeniz, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki GES’lerde panel manzaralarının elde edilmesi ve yapay zeka takviyeli arıza tespit sisteminin gerçek vakitli olarak test evrelerine geçilmesi amaçlanıyor.
Projede yürütücü KİÜ Yazılım Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Açıkgöz, AA muhabirine, GES’lerdeki arızaları tespit etmek için yapay zeka, termografik görüntüleme ve İHA teknolojisinin bir ortaya getirileceğini söyledi.
GES tarlalarının Türkiye’de her geçen gün arttığını kaydeden Açıkgöz, “Yenilenebilir güç kaynakları, karbondioksit emisyonunu azaltarak etrafın korunmasına katkı sağlarken, yerli kaynak olmaları sayesinde güçte dışa bağımlılığı da azaltıyor. Bunu en verimli formda kullanmamız gerekiyor. Yenilenebilir güç kaynağı olan güneş gücü santrali şu anda kurulumunun kolay olması, pak ve etraf dostu olması münasebetiyle ülkemizde de sıklıkla tercih edilmekte ve yatırımlar her geçen gün artmaktadır.” dedi.
“GES’LER ÇEVRESEL FAKTÖRLERE MARUZ KALIYOR”
GES’lerde meydana gelen arızaların tespit edilmesine yönelik hazırlanan projenin “TÜBİTAK-1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri” programı kapsamında desteklenmeye kıymet bulunduğunu kaydeden Açıkgöz, “GES’ler çevresel faktörlere direkt maruz kalıyor ve kronik meseleler yaşayabiliyor. Projemizle panellerdeki çok sınıflı arızaları tespit edebilecek yapay zeka takviyeli bir sistem geliştirmeyi hedefliyoruz.” dedi.
“ARIZALARI NOKTA ATIŞI TESPİT ETMİŞ OLACAĞIZ”
Proje kapsamında birinci olarak bölgesel bir haritalama sistemi geliştirmek istediklerine değinen Açıkgöz, şöyle devam etti:
“İlk etapta Akdeniz, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan güneş güç santrallerinde drone ile imgeler elde edeceğiz. Bilindiği üzere her bölge farklı iklim ve çevresel şartlara sahip. Hedefimiz bölgesel olarak güneş gücü santrallerinin arızlarının haritalandırılması. Bu bakımdan da projemiz özgün bir kıymete sahip. Proje kapsamında yapay zeka, imaj sürece ve drone aracılığıyla hata-arıza tespit sistemi geliştireceğiz. Bu sistemle belirlenen güneş gücü santralinin haritası çıkartılacak. İHA’da bulunan uçuş algoritması ve imaj sürece teknikleri sistemiyle hangi panelde ne cins arıza varsa bunu anında vererek, santralin yüksek verimlilikte çalışmasını sağlamış olacağız. Bu sayede güneş gücü santrallerindeki arızaları nokta atışı tespit etmiş olacağız.”
Drone içerisine yüklenen otonom uçuş planlaması ile taranacak panellerdeki arızaların tespitinin dışa bağımlılığı azaltacağına değinen Açıkgöz, elde edilen raporlama sistemiyle periyodik bakımların azalacağını ve vakitten da tasarruf sağlanarak çok sınıflı ve pozisyon bazlı arıza tespitinin de mümkün olacağını kelamlarına ekledi.
