By Türkiye’de son periyotta yaşanan siyasi tansiyonun akabinde, Merkez Bankası’nın faiz artırımına gitmesi ile iş dünyası daha da şiddetli bir sürece girdi. Endüstricinin faiz oranlarının makul düzeylere inmesine yönelik umudu yarım kaldı. İstanbul Sanayi Odası’nın nisan ayı meclis toplantısında konuşan iş dünyası temsilcileri ‘ithalatçı da ihracatçı da batmaya mahkum’ , ‘Türk endüstrisi, yabancı şirketlere satılma riski ile karşı karşıya’ açıklamaları geldi.
Makina İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lider Yardımcısı Mehmet Ağrikli, ihracatçının rekabet için maliyet altında fiyatlar sunmak zorunda kaldığını söyledi. “İki yıl evvel 10 liraya mal etiğimiz eserin 5 lirası personellik, 5 lirası hammaddeydi. Bunu 12 liraya satıyorduk. Maliyet işçilikte 8 liraya, hammaddede 6 liraya çıktı. 14 liraya mal ettiğimiz eseri, 12 liradan fazlaya satma lüksümüz yok. Yapıp, satmazsam 8 lira işçilikten ziyan ediyorum” dedi. Ticari kredi faizlerindeki yükselişe dikkat çeken Ağrikli, “Bir sarmala giriyoruz. Endüstrimiz eriyor” diye konuştu. “Döviz kuru ile enflasyon tıpkı düzeye gelmeli” açıklamasını yapan Ağrikli, “Bir endüstricinin ihracatı ya da ithalatı varsa o endüstrici batmaya mahkum artık” diye konuştu.
‘YÜK İHRACATÇIYA KALDI’
Türkiye Makina Federasyonu Başkanı Adnan Dalgakıran da yaşananların klasik krizlerden farklı olduğunu söyledi. “Türk endüstrisi, yabancı şirketlere satılma riski ile karşı karşıya. Hem de çok ucuz fiyatlara” sözlerini kullanan Dalgakıran, “Sıkıntı daha da sürerse beşerler şirketlerinin elinden gitmesindense, ceplerinde biraz bir şey kalacak biçimde şirketleri satacak. Yük, ihracatçı endüstricinin sırtında. Endüstricinin dayanacak gücü yok. Döviz burada kalmalı argümanı, müthiş bir yanlış” dedi.
‘Dar alanda top çeviriyoruz’
Türkiye’de ileri teknolojinin, yeni sanayi kısımlarının gelişmediğini söyleyen Adnan Dalgakıran, global gelişmelere de değinerek, “Dünyada iki kutup var. Biri Amerika, entelektüel sermeyi elinde tutuyor. Başkası Çin, dünyada kim ne yaparsa daha ucuza yapıyor. Avrupa çok geride kaldı. Biz de kendimizi nasıl düzeltmemiz gerektiğine bakmalıyız. Dar bir alanda top çeviriyoruz. Bu alanı genişletmediğimiz, tam manasıyla konuşamadığımız sürece meselelerimizi çözemeyiz” dedi.
‘Beklentiler ötelendi’
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Lideri Çetin Tecdelioğlu, “Yüksek faiz ihracatçıyı karsızlığa hatta kimi dallarda ne yazık ki ziyana sokuyor. Bu sürdürülebilir değil” dedi. “İhracatçı çok berbat durumda. Ticari kredi faizlerinin yüzde 50’nin üzerinde olduğu bir süreç yaşıyoruz” tabirlerini kullanan Tecdelioğlu, “İthalat yapan da ihracat yapan da problemli bir durumun içinde” dedi. Tecdelioğlu, OVP ile birebir paralellikte faiz ve enflasyonda düşüş yaşanan bir konjonktür beklendiğini lakin faiz artırımı ile karşılaşıldığını, beklentinin ötelendiğini anımsattı.
