By İsrail güvenlik kabinesi, Gazze’ye yönelik askeri taarruzların genişletilmesi planını onayladı. Planın Gazze’nin topyekün işgalini içerdiği öne sürülüyor.
İsrail ordusu, operasyonun yeni etabına hazırlık olarak on binlerce yedek askeri misyona çağırdı.
İsrail yeni operasyonla Hamas’ın elindeki İsrailli rehineleri geri getirmek ve Hamas’ı yenmek için Hamas üzerindeki “baskıyı artıracağını” kaydediyor.
Planın ABD Başkanı Donald Trump’ın gelecek hafta bölgeye yapacağı ziyaretten sonra uygulamaya konacağı belirtiliyor.
Kabinenin ayrıyeten Gazze’de insani yardım dağıtımının özel şirketler aracılığıyla yine başlatılmasını prensipte onayladığı bildirildi.
Birleşmiş Milletler ve öbür yardım kuruluşları, temel insan hakları prensiplerinin ihlali olacağı gerekçesiyle işbirliği yapmayacaklarını açıkladı.
Gazze Mart başından beri İsrail ablukası altında ve insani yardım kuruluşları besin ve başka insani yardım materyali kıtlığının önemli boyuta ulaştığını söylüyor.
Plan hakkında neler biliniyor?
Başbakan Binyamin Netanyahu’nun güvenlik kabinesi, İsrail’in süreksiz ateşkesi 18 Mart’ta sona erdirmesiyle tekrar başlayan Gazze operasyonunu görüşmek üzere Pazar akşamı toplandı.
İsrail basını, kara operasyonunun birkaç aya yayılarak kademeli olarak genişletilmesini oy birliğiyle onayladıklarını bildirdi.
Haberlere nazaran planın birinci basamağında Gazze’de yeni bölgeler ele geçirilecek ve Gazze’nin İsrail ve Mısır sonundaki “tampon bölge” genişletilecek.
Bununla İsrail, Hamas ile mümkün bir rehine takası ve ateşkes mutabakatında elini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Haaretz Gazetesi’ne konuşan İsrailli bir yetkili, Netanyahu’nun bu taarruz planının evvelkilerden farklı olduğunu söylediğini aktardı.
Kaynağa nazaran Netanyahu bu operasyonda “ev baskınları yerine, İsrail varlığının daimi hale geleceği Gazze’nin işgaline” hazırlanıyor.
Güvenlik kabinesi üyesi Zeev Elkin, kamu yayıncısı Kan’a yaptığı açıklamada, Hamas’ın İsrail’in “ciddi olduğunu anlaması halinde”, ABD Başkanı Trump’ın Orta Doğu ziyareti bitmeden yeni bir ateşkes ve rehine takası mutabakatı için fırsat olduğunu söyledi.
Trump, 13-16 Mayıs tarihlerinde Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni ziyaret edecek.
Pazar günü bir deniz üssünü ziyaret eden İsrail Genelkurmay Başkanı Korgeneral Eyal Zamid, özel kuvvetlere “Gazze’deki operasyonları güçlendirmek ve genişletmek için” on binlerce yedek askerin orduya çağrıldığını söyledi.
Genelkurmay Başkanı, “Vatandaşlarımızı eve getirmek ve Hamas’ı mağlubiyete uğratmak hedefiyle baskıyı arttırıyoruz. Ek bölgelerde operasyonlar düzenleyecek ve yer altı ve yer üstündeki tüm terörist altyapıyı yok edeceğiz” dedi.
Plana hangi nedenlerle karşı çıkılıyor?
Planı eleştirenler, taarruzların altı hafta evvel yine başlamasından bu yana Hamas’ın elindeki 59 rehineden hiçbirinin hür bırakılmadığını, bu nedenle stratejinin başarısız olduğunu söylüyor.
Rehinelerin yakınlarını temsil eden Rehineler ve Kayıp Aileleri Forumu’na nazaran, plan hükümetin “rehineler yerine toprak kazanımını” tercih ettiğinin bir delili.
Forum ayrıyeten bu kararın İsrail halkının “yüzde 70’inden fazlasının iradesine aykırı olduğunu” söylüyor.
Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan İsrailli bir siyasetçi, güvenlik kabinesinin Hamas’ın insani yardım materyallerinin denetimini ele geçirmesini önlemek ve idare kabiliyetini sıfırlamak için gerekirse insani yardımı İsrail’in dağıtmasını da onayladığını söyledi.
Pazar günü, Birleşmiş Milletler kuruluşlarını içeren bir forum olan İnsani Yardım Ülke Takımı (HCT), İsrailli yetkililerin mevcut yardım dağıtım sistemini sonlandırmaya çalıştığını ve abluka kaldırıldığında İsrail ordusu tarafından belirlenen şartlar altında ve İsrail merkezleri üzerinden insani yardım dağıtmayı kabul etmeleri için baskı altında olduklarını açıkladılar.
İnsani Yardım Ülke Grubu, plan sonucunda Gazze’nin büyük kısmının erzaksız kalmaya devam edeceği manasına geleceği ihtarında bulundu.
Plan için, “Temel insani prensiplere karşıt ve temel muhtaçlık hususlarını askeri stratejinin bir kesimi olarak bir baskına dönüştürmek için tasarlanmış görünüyor” denildi.
“Sivilleri erzak toplamak için askerileştirilmiş bölgelere gitmeye zorlamak, insani yardım çalışanlarınınki de dahil olmak üzere insan hayatını tehdit etmek ve yerinden edilmeyi daha da artırmak tehlikeli.”
Gazze’de son durum ne?
İsrail, akınlarına tekrar başlamadan iki hafta evvel, 2 Mart’ta Gazze’ye tüm insani yardım ve öbür materyal sevkiyatını kesti.
Birleşmiş Milletler, İsrail’in memleketler arası hukuk uyarınca Gazze’de neredeyse tamamı yerinden edilmiş 2,1 milyon Filistinliye erzak sağlamakla yükümlü olduğunu söylüyor.
İsrail milletlerarası hukuka uyduğunu ve yardım ezası olmadığını söylüyor.
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’te yaklaşık 1.200 kişinin öldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı akın sonrası Gazze’ye askeri operasyon başlattı.
Hamas tarafından yönetilen Sağlık Bakanlığı verilerine göre o tarihten bu yana Gazze’de en az 52 bin 535 kişi öldürüldü.
İsrail’in ana havaalanı füzeyle vuruldu
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Yemen’deki Husiler tarafından atılan bir füzenin İsrail’in ana havalimanına isabet etmesinin akabinde misilleme kelamı verdi.
Sosyal medyada yayınlanan bir görüntüde Netanyahu, “Daha evvel saldırdık, yeniden saldıracağız” dedi.
İsrailli yetkililer, İran dayanaklı küme tarafından Yemen’den ateşlenen füzenin Pazar sabahı Ben Gurion Havaalanı’nın ana terminali yakınlarına isabet ettiğini açıkladı.
İsrail basınına nazaran, taarruz nedeniyle altı kişi hafif biçimde yaralandı.
İsrail İran’ı sorumlu tuttu
Pazar günü ilerleyen saatlerde Husiler, İsrail ordusunun Gazze’deki operasyonlarını genişletme planlarına karşılık olarak, İsrail’e “hava ablukası” uygulama emeliyle, havaalanlarını tekrar tekrar gaye alacaklarını söyledi.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, “Kim bize vurursa, biz de ona yedi kat daha güçlü vururuz” kelamlarıyla atağa karşılık verdi.
Daha sonra yaptığı bir açıklamada Netanyahu, Husilerin ataklarından İran’ı sorumlu tuttu ve İsrail’in İran’a “kendi seçtikleri bir vakit ve yerde” karşılık vereceğini belirtti.
İran Savunma Bakanı Aziz Nasirzade’den ise ABD ya da İsrail saldırırsa karşılık verecekleri açıklaması geldi.
Husiler, Hamas’la dayanışma göstermek için İsrail’e orta ara füze atakları düzenlese de bunların çok azı İsrail’in gelişmiş hava savunma sistemlerini aşıyor.
