*** Okuyacağınız metin Axios’tan derlenmiştir.
Papa Francis’in halefi, dünya çapında 1,4 milyardan fazla üyesi olan bir Katolik Kilisesi’ni devralacak. Lakin tesirinin kilisenin çok ötesine ulaşıp ulaşmayacağı şimdilik meçhul. Bu seçim neden değerli?
Neden kıymetli: Papalar bugün yalnızca kilise doktrinini ve idaresini denetlemiyorlar; barış mutabakatlarını teşvik edebilen, hastalıklara karşı çabayı hızlandırabilen ve nüfus artışını etkileyebilen global diplomatlar ve tesirli bireylerdir.
Papa olarak geçirdiği on iki yıl boyunca Francis’in kararları dünya çapında milyonlarca Katolik ve Katolik olmayan insanı etkiledi. Bildirileri evrenselleşti, kitlelere yayıldı. Francis, ülkelerin mültecilere onurlu davranması davetinde bulunan, iklim değişikliğine karşı siyasetler uygulayan, LGBTQ üzere kümelere daha düzgün muamele edilmesini talep eden ve ülkeleri düşmanlıklara son vermeye çağıran kıymetli bir sesti.
Dünyanın dört bir yanından kardinal seçmenler, yeni bir papa seçmek için bir konklav ismi verilen bir seçim başlatmak üzere bugün Vatikan Kenti’nde bir ortaya geldi.
Seçilen isim dünyanın en büyük ve tek dini örgütünün lideri olacak. Yeni piskoposları atayacak, kilisenin gündemine istikamet verecek ya da gündemi yönlendirecek ve global tasalara öncelik verecek.
GÜNDEM KİLİSEYİ AŞIYOR
Katolikler için papa, birinci papa olan Petrus’un direkt manevi soyundan gelen kişi olarak görülüyor; İsa’ya geri dönen, yaşayan ve kopmayan bir bağı temsil ediyor. Katolikler ayrıyeten papayı Mesih’in vekili (veya temsilcisi) olarak isimlendiriyor.
Ancak Francis ve öbür papaların da sergilediği üzere, yeni papanın gündemi Katolik Kilisesi’nin çıkarlarını aşıyor, diyor Virginia Commonwealth Üniversitesi’nden Katolik Çalışmaları Başkanı Andrew Chesnut:
– Katolik Hristiyanlık inancına dayanan bu ahlaki gündemin büyük bir kısmı laik toplumda yankı buluyor.
Bazı tarihçiler, antikomünist Papa II. John Paul’ün ülkeleri nükleer silahlanmayı sonlandırmaya çağırarak Soğuk Savaş’ın sona ermesine ve nükleer bir savaşın önlenmesine yardımcı olduğunu sav ediyor.
Papa Francis ise Kolombiya ve FARC isyancılarını on yıllardır süren savaşlarını sona erdirmeye zorladı ve ayrıyeten Obama idaresini Küba ile ilgilerde güçlü adımlar atmaya çağırdı.
KİLİSE HİTLER’E SESSİZ KALDI
Ancak Papalar da kriz karşısında bazen hiçbir şey yapmayarak bazen de gereğince yapmayarak dünya olaylarını etkileyebilir. Örneğin Papa Pius XII, Nazi Almanyası Musevileri toplayıp toplama kamplarına doldururken II. Dünya Savaşı sırasında sessiz kaldığı için eleştirildi.
1960’larda Papa XXIII. John, kilise içindeki cinsel taciz argümanlarını değersiz göstermeye çalıştı ve konuşanları aforoz etmekle tehdit etti. 1980’lerde Papa II. John Paul, AIDS’ten muzdarip olanlar için şefkat davetinde bulundu lakin HIV/AIDS’in yayılmasını önlemeye yardımcı olmak için korunma tedbirlerini onaylamadı. 2010 yılında Papa Benedict ise HIV’in yayılmasını önlemek için korunma tedbirlerinin haklılığını yazdı.
Entrikalar: Papalar, lokal topluluklarda yaşananları bile etkileyebilir…
Bir papa, birtakım durumlarda inananları değerli mahallî hususlarda harekete geçmeye yönlendiren piskoposlar atar. Örneğin yıllarca, ülkenin en fakir eyaleti olan New Mexico’daki yoksulluk aksileri, okul öncesi eğitimini kitlelere yaymak için yasa çıkarmaya çalıştılar.
Papa Francis geldikten sonra ise, ağırdan alınan yasal mevzuat hızlandı. New Mexico’daki ruh hali değişti ve yasa kabul edildi. Yeni papa şayet tıpkı Francis üzere yoksulluğa odaklanırsa kimi kanun koyucular mevzuyu tekrar düşünmeye başlamalı.
Çünkü Papa birçok insan için ahlaki bir başkandır, yalnızca Katolikler için değil… Ve Fransis’in bıraktığı manevi boşluğu Vatikan’ın seçtiği yeni Papanın nasıl dolduracağı merakla beklenirken Katolikler dayanağa muhtaçlığı olan yaşlıları, aç çocukları ve gençleri kucaklayan bir devrin daha gelmesini umutla bekliyor…
*** Axios – Russell Contreras