By Marmara Üniversitesi Bağlantı Fakültesince, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığının takviyeleri ve Anadolu Ajansının (AA) Küresel İrtibat Ortaklığı’nda, “Dönüşüm Çağında Kamu Diplomasisi ve Türkiye” temasıyla düzenlenen 1. Kamu Diplomasisi Sempozyumu’nda, “Türkiye Kamu Diplomasisi Panoraması-1” başlıklı açılış paneli gerçekleştirildi.
AA Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi Yusuf Özkır’ın oturum başkanı olduğu panelde, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı Kamu Diplomasisi Daire Lideri Doç. Dr. Oğuz Güner, AA Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Özhan ile TRT Haber Kanal Koordinatörü ve Yönetim Kurulu Üyesi Mücahid Eker konuşmacı olarak yer aldı.
Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı Kamu Diplomasisi Daire Başkanı Güner, kamu diplomasisinin çok uzun müddettir Türkiye’de filizlenen, yeşillenen bir alan olduğunu, kurumsal altyapısının oluşturulması noktasında da önemli bir kurumsal dönüşümün yaşandığını söyledi.
Güner, Türkiye’nin insani yardımları ve kültürel diplomasi, eğitim diplomasi faaliyetleri noktasında birçok kurum ve aktörün artık önemli manada memleketler arası alanda faaliyet yürüttüğünü, Türkiye’nin tezlerinin anlatılması, dış siyaset tercihlerinin memleketler arası kamuoyuna bildirilmesi, milletlerarası kamuoyunda, toplumda Türkiye marka ve imajının güçlendirilmesi noktasında birçok kurumun kolektif bir katkısı olduğunu belirtti.
2018’de kurulan İrtibat Başkanlığı Kamu Diplomasisi Dairesinin, aslında öncesinde Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğünden kalan bakiyesi olan Kamu Diplomasi Koordinatörlüğünün bir devamı niteliğinde olduğunu kaydeden Güner, “Türkiye’nin milletlerarası tezlerinin memleketler arası topluma anlatılması, Türkiye’nin marka ve imajının güçlendirilmesi, memleketler arası kamuoyunun Türkiye hakkında sağlıklı ve gerçek bilgiye ulaştırılmasının sağlanması üzere birçok vazife ve faaliyetimiz bulunmakta. Bilhassa halklar ortası irtibat ve etkileşimi güçlendirmek, daha yapan bir diyaloğun inşa edilmesi için birçok proje, faaliyet inşa etme, geliştirme ve bu alanda siyaset dizayn etme yetkisi aslında İrtibat Başkanlığına tanımlanmış durumda.” dedi.
Bunun yalnızca İrtibat Başkanlığının monopolünde olan bir durum olmadığını ve birçok kurumun kendi faaliyet alanı doğrultusunda Türkiye’nin kamu diplomasisine katkı sunan çeşitli faaliyetler icra ettiğini belirten Güner, “Biz milletlerarası kamuoyunu çok yakından takip eden, dinleyen bir kurumuz. Milletlerarası tepelerde, seyahatlerde, sivil toplum kuruluşları, fikir kuruluşları, akademisyenler ya da önde gelen kanaat başkanlarıyla sık sık bir ortaya gelip, Türkiye’nin algı ve imajına dair son derece verimli toplantılar düzenleyip, geri dönüşler topluyoruz.” sözlerini kullandı.
İletişim Başkanlığının mevzuatı gereği çok sayıda kamu kurumuyla işbirliği, istişare ve eş güdüm halinde olduğunu lisana getiren Güner, şöyle konuştu:
“Kamu Diplomasisi İzleme Sistemi’ni Haziran 2022’de biz faal ettik ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının aslında kamu diplomasisi alanında faaliyetlerini oraya raporlama sistemini geliştirdik. Bizim için Türkiye’nin kamu diplomasisi faaliyetlerinin ya da kamu diplomasisi ekosistemi içerisindeki aktörlerin yürüttüğü faaliyetlerin haritalandırılması, bir röntgeninin çekilmesi manasında son derece değerli bir platform oldu. Bu Kamu Diplomasisi İzleme Sistemi aslında bir nevi farklı coğrafyalarda, ülkelerde tıpkı saikle benzeri faaliyet yürüten kamu kurumlarının haritasını çıkartmak noktasında bize çok hoş bir ekran sundu.”
“‘Doğru ayağa kalkana kadar palavra dünyayı dolaşır’ deyişini aksine çevirmek için efor sarf ediyoruz”
AA Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Özhan da 105 yıllık esaslı bir çınar olan Anadolu Ajansının, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün periyodun aydınlarına verdiği talimat doğrultusunda, yurtta ve dünyada yaşanan gelişmeleri gerçek aktarma emeliyle kurulduğunu söyledi.
Yusuf Özhan, son yıllarda yaşanan siyasal ve sosyolojik dönüşümlerin, kavramsal tartışmaları pratikte geçersiz kılarak yeni bir gerçeklik ortaya çıkardığını belirtti. Özhan, bu yeni devirde kamu diplomasisinin temelinde, bilgiyi sırf devletin yönettiği bir model yerine, vatandaşın sürece taraf verdiği bir anlayışın öne çıktığını vurguladı.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte artık en tesirli kamu diplomatlarının vatandaşlar haline geldiğini söyleyen Özhan, bu yeni nizamda her hareketin bir ileti taşıdığına dikkati çekti.
2024 Paris Olimpiyatları’nda da bu durumun net biçimde görüldüğünü tabir eden Özhan, “Olimpiyatların prestiji tartışılırken, öne çıkan bir ileti olimpiyatları gölgede bırakmakla kalmadı, gündemi de değiştirdi.” dedi.
Özhan, herkesin sembollere odaklandığı bir anda, Yusuf Dikeç’in sade ve öz inançlı duruşuyla sessiz ancak güçlü bir bildiri verdiğini vurguladı.
Birçok atletin, kendi muvaffakiyetini Yusuf Dikeç imajı üzerinden gösterdiğini söyleyen Özhan, “İşte aslında kamu diplomasisi bu türlü bir şey.” diye konuştu.
AA olarak bugün gelinen noktada 13 farklı lisanda habercilik faaliyetlerini yürüterek dünyayla irtibat bariyerlerini aştıklarını aktaran Özhan, 135 ülkede faaliyet göstererek hem muhabirleri hem özgür habercileri ile dünyanın haberini yakalayıp dünyanın okuyucusuna sunma yarışında olduklarını söz etti.
Özhan, 105 yıl evvelki amaç doğrultusunda, yazılı, görsel ve başka araçlarla, “Doğru ayağa kalkana kadar palavra dünyayı dolaşır.” deyişini bilakis çevirmek için ağır efor sarf ettiklerini söyledi.
Bu mevzuda çok ümitsizlik içinde olmadıklarını lisana getiren, “Çok sefer şahit olduk, evet palavra güçlü lakin doğruyu da süratli ve çok kanallı bir halde sunabiliyorsunuz.” dedi.
Özhan, 7 Ekim 2023 sonrası birinci kademede İsrail kamu diplomasisinin 40 bebeğin başının kesildiği palavrasını çok süratli halde yaygınlaştırdığını, bununla da dünyanın duygusal kırılımını yaratmaya ve gerisinden gelecek soykırımın yerini açmaya çalıştıklarını hatırlattı.
Bu yalanı, dönemin ABD Başkanı Joe Biden’ın bile lisana getirdiğine dikkati çeken Özhan, kendilerinin bunun bir propaganda faaliyeti olduğunu gördüklerini, o periyot İsrail Ordu Sözcüsü ile telefonda görüştüklerini ve sözcünün “Bunlara dair bir teyit yok.” tabirini haberleştirerek, bütün dünyada bu husus karşısında kullanılan en değerli kanıtı servis ettiklerini vurguladı.
Özhan, 7 Ekim’den sonra AA’nın kamu diplomasisi açısından “Kanıt” kitabı ile öne çıktığına işaret etti.
“Kanıt” kitabında, her biri Roma statüsüne nazaran bir savaş kabahati olan ve AA foto muhabirlerinin o tanıma direkt denk düşen, İsrail’in işlediği katliamları anlatan fotoğraflarının yer aldığını belirten Özhan, toplu mezarların, çocuk ve bayanların katledilmesinin ve gibisi kabahatlerin Gazze’nin neresinde, hangi tarihte gerçekleştiğinin kitabın içeriğinde yer aldığını söyledi.
Bu çalışmanın bugün Milletlerarası Ceza Mahkemesinde takip edilen evraka girdiğini kaydeden Özhan, “Gazetecilik tek başına bir mana içermediği vakit rastgele bir şeyin diplomasisi olmuyor. Kamu diplomasisi aslında bütün vicdan sahiplerinin yürüttüğü bir çalışma. Kuruluşumuzdaki emel ve gaye de bize bunu söylemekte; Dezenformasyon ve karartmaya karşı hem ülkemizin hem de ayrımcılığa maruz kalan mazlumların seslerini duyurabilmek.” tabirlerini kullandı.
“TRT tüm alanlarda kendi mecrasında katkı sunmaya uğraş eden kamu yayıncısı”
TRT Haber Kanal Koordinatörü ve Yönetim Kurulu Üyesi Mücahid Eker ise bu dinamik alanın imkanlarını, fırsatlarını, avantajlarını Türkiye ismine kullanmaya çaba eden kurumlardan birinin de TRT olduğunu söyledi.
İletişimin, bugün artık içeride ve dışarıda tüm kurumların topyekun seferber olmasını gerektiren bir alan haline geldiğini, sistematik, stratejik ve eş güdüm halinde hareket edilmesi ve birlikte faaliyet yürütülmesini gerektiren bir alana dönüştüğünü kaydeden Eker, “Bunun için Türkiye, ‘Türkiye İrtibat Modeli’ ismi altında bir modeli hayata geçirdi. Bu modelin tekrar en kıymetli paydaşlarından bir tanesi TRT.” dedi.
Bu modelin birçok boyutu olduğunu vurgulayan Eker, “Türkiye’nin nitelikli temsilini arttırmak, marka gücünü yükseltmek, prestij odaklı stratejik bağlantı kampanyaları düzenlemek, yumuşak güç enstrümanlarından istifade etmek, algı operasyonları ve dezenformasyonlarla çaba etmek, bu modelin kamu diplomasisi boyutuyla temel maksadı. TRT, tüm bu alanlara kendi mecrasında katkı sunmaya uğraş eden kamu yayıncısı.” diye konuştu.
Bölgesinde ve dünyada yükselen bir ülkenin kamu yayıncısı olmak neyi gerektiriyorsa TRT’nin bugün tüm yapılanmasını buna nazaran dizayn ettiğini aktaran Eker, yayın, imal ve etkinlikleriyle Türkiye’nin hak ve argümanlarını çok güçlü bir halde memleketler arası kamuoyuna aktardıklarını lisana getirdi.
TRT’nin çeşitli lisanlarda yayın yapan haber kanalları, dizileri, sinemaları, belgeselleri ve memleketler arası dijital platformu Alışılmış ile kamu diplomasisine sunduğu katkılardan bahseden Eker, Türkiye’nin çizgisiyle, sesini duyuramayanların sesini duyurmaya, görmezden gelinenleri görünür kılmaya uğraş ettiklerini kelamlarına ekledi.
Açılış paneli, ikram takdimi ve fotoğraf çekiminin akabinde sona erdi.
