By Son periyotta gündelik hayatta çok daha yaygın biçimde kullanılmaya başlanan yapay zeka teknolojileri süratle gelişmeye devam ediyor. Neredeyse her gün bu alanda dikkat alımlı bir gelişme yaşanırken, değerli eşikler de bir bir aşılıyor. “AI Günlükleri” serimizde, önümüzdeki periyotta dünyadaki hayatı kayda paha ölçüde değiştirme potansiyeline sahip olan bu teknolojik ihtilalin gelişimini tertipli olarak kayıt altına almaya devam ediyoruz.
Yapay Zeka Dünyasında Bu Hafta Neler Yaşandı?
Bu hafta bilhassa OpenAI cephesinde kıymetli gelişmeler yaşanırken, yapay zeka ile görüntü üretme tarafında da dikkat cazip yeni modeller tanıtıldı. Öteki yandan yazılımcılar içinse bugüne kadarki en dikkat alımlı yapay zeka modeli yayınlandı. İşte yapay zeka dünyasında bu haftanın öne çıkan haberleri:
Yapay Zekalar Akıllandıkça Daha Fazla Palavra Söylüyor
Yapay zekanın sohbetler sırasında palavra yanlış bilgiler üretmesi, yani kesim içinde kullanılan tabirle halüsinasyon görmesi, yapay zekalar geliştikçe azalmadığı üzere artıyor. New York Times tarafından yayımlanan rapora nazaran, OpenAI’ın geçtiğimiz ay duyurduğu “o3” ve “o4-mini” modelleri, şirketin iç değerlendirmelerinde birtakım testlerde sırasıyla %33 ve %48 oranında halüsinasyon üretmiş durumda. Bu oranlar, evvelki modellere kıyasla nerdeyse iki katlık bir artışı temsil ediyor. Yani, yapay zeka daha güçlü hâle geldikçe, hakikat bilgi verme yeteneği artmak yerine azalıyor. Üstelik bu durum sırf OpenAI ile hudutlu değil. Google ve DeepSeek üzere rakip firmaların modelleri de birebir sorunu yaşıyor. Daha da kıymetlisi bu halüsinasyonların yakın gelecekte çözülmesi de pek mümkün görünmüyor. O denli ki Vectara CEO’su Amr Awadallah, “Ne yaparsak yapalım her vakit halüsinasyon görecekler. Bu asla ortadan kalkmayacak” diyor.
Gemini 2.5 Pro’nun Yeni Versiyonu Kullanıma Açıldı
Yazılımcılar ve uygulama geliştiricileri için piyasadaki en kullanışlı yapay zeka modeli olan Gemini 2.5 Pro’nun daha da gelişmiş bir versiyonu yayınlandı. Gemini 2.5 Pro Preview (I/O edition) ismini taşıyan bu yeni versiyon, bilhassa yazılımcılar için dikkat cazip birtakım yeniliklerle geliyor. Hem metin hem de görsel işleyebilen multimodal bir büyük lisan modeli olan Gemini 2.5 Pro Preview (I/O edition), görselini ya da görüntüsünü paylaştığınız bir uygulamayı yahut internet sitesini tahlil edip sizin için bir benzerini hazırlayabiliyor. Elbette ürettiği sonuç birebir birebiri olmuyor lakin sonradan verilecek komutlarla daha uygun hâle getirilebiliyor. Bu özellik, yapay zekayla kod yazmanın çok yakın bir gelecekte nerelere gidebileceğini göstermesi açısından dikkat cazibeli.
Gemini 2.5 Pro Preview (I/O edition)’a Gemini API, Vertex AI ve Google AI Studio üzerinden ulaşılabiliyor. Fiyatlandırması ise standart Gemini 2.5 Pro ile tıpkı.
OpenAI, “Kâr Gayesi Güden Şirket”e Dönüşmekten Vazgeçti
Kâr hedefi gütmeyen bir vakıf olarak kurulan OpenAI son devirde bu kimliğinden sıyrılıp ticari dertlerle hareket etmeye başladı. Gerçekten OpenAI da kurumsal yapısını değiştirip, “kâr hedefi güden şirket” olarak yine yapılanma kararı aldı. Fakat bir yandan Elon Musk’ın açtığı dava, öteki yandan Microsoft ile yapılan mutabakatın bağlayıcı ögeleri derken, OpenAI’ın bunu gerçekleştirmesi hayli zorlaştı. Bu süreçte ortaya çıkan riskler, şirketin strateji değiştirmesine sebep oldu. OpenAI, “kâr gayesi güden şirket” yerine “kamu faydasına çalışan şirket” (Public Benefit Corporation) olarak yine yapılandırılacak. Bu yeni yapıda, OpenAI’ın ana kuruluşu olan kâr emeli gütmeyen vakıf, kamu faydasına çalışan şirketin sahibi olacak. Yönetimsel manada son karar yetkisi da bu vakıfta olacak. Bununla birlikte, bu vakfın elde edebileceği toplam kar üzerindeki sınırlama kalkmış olacak. Yani Sam Altman ve OpenAI idaresi, kısa vadede istediklerini almış olacak.
OpenAI, Windsurf’ü Satın Alıyor
Bu hafta OpenAI cephesinde yaşanan bir öbür değerli gelişme de Windsurf‘ün satın alınması oldu. Yazılımcıların yapay zeka dayanağıyla kod yazmasını sağlayan iki büyük platformdan biri olan Windsurf (diğeri de Curser), yaklaşık 3 milyar dolar karşılığında OpenAI’a satıldı. Bu mutabakat şimdi resmi olarak duyurulmadı lakin Bloomberg’in içeriden aldığı bilgiler muahedeye varıldığını söylüyor.
Winsurf’ün OpenAI bünyesine katılması, GPT modellerindeki kod yazma özelliklerinin kayda kıymet ölçüde gelişmesinin önünü açabilir. Öbür yandan OpenAI bunun için farklı bir platform da açabilir.
Yapay Zekanın Artan Güç Gereksinimini Karşılayabilmek İçin Alternatif Tahliller Geliştiriliyor
Yapay zekanın giderek artan güç gereksinimini karşılayabilmek için alternatif tahliller arayan devletler ve şirketler, birinci basamakta nükleer tesislere yönelecek üzere görünüyor. Çünkü son periyotta bu alana yapılan yatırım süratle artıyor. Bu hafta da Google, üç yeni nükleer tesisin kurulması için Elementl Power ile yeni bir iştirake imza attı. Elementl Power, ABD’de üç yeni nükleer tesisin kurulması için potansiyel alanları belirleyecek ve bu tesislerin projelerini hazırlayacak. Bu üç tesisin her birinin 600 MW kurulu güce sahip olması planlanıyor. Diğer yandan Eski Google CEO’su Eric Schmidt ise yapay zekanın güç gereksinimini karşılayabilmek için uzayda bilgi merkezleri kurmak istediğini açıkladı. Schmidt’in kısa müddet evvel başına geçtiği uzay şirketi Relativity Space, bu tarafta projeler geliştirmeye başladı.
Baidu, Hayvan Seslerini İnsan Lisanına Çevirebilecek Bir Yapay Zekâ Geliştirdi
Çin merkezli teknoloji şirketi Baidu, hayvanların hislerini insanlara anlaşılır biçimde aktarmayı hedefleyen yenilikçi bir yapay zekâ sistemi geliştirdi. Bu yeni teknoloji, hayvanların çıkardığı sesleri, sergilediği davranışları ve çeşitli fizyolojik sinyalleri tahlil ederek onların duygusal durumunu belirlemeye çalışıyor. Elde edilen bilgiler, makine öğrenmesi, derin öğrenme ve doğal lisan sürece teknolojileri yardımıyla insan lisanına çevriliyor. Hâlâ geliştirme basamağında olan bu teknolojinin gerçek dünyadaki kullanımının söylendiği kadar tesirli olup olmayacağı konusunda kuşkular var. Fakat Baidu’nun yaptığı birinci paylaşımlar, Çin’de kullanıcıları oldukça heyecanlandırmış görünüyor.
Amazon, Beşerler Üzere Dokunmayı Hisseden Birinci Robotu Vulcan’ı Tanıttı
Amazon, depolarındaki operasyonları daha akıllı ve inançlı hale getirmek için geliştirdiği yeni yapay zeka dayanaklı robotunu tanıttı. “Vulcan” ismi verilen bu robot, sırf görsel değil, fizikî temas yoluyla da etrafını algılayabilen yapısıyla dikkat çekiyor. Şirket, Vulcan’ın büsbütün otomasyon amacıyla değil, insan çalışanlarla iş birliği içinde çalışmak üzere tasarlandığını vurguluyor.
Amazon, Vulcan’ın dokunma duyusuna sahip birinci robotları olduğunu söylüyor. Vulcan, üzerindeki kuvvet sensörleri sayesinde temas ettiği objeleri algılayabiliyor; bu sayede ne kadar kuvvet uygulayacağını ve hangi süratte hareket edeceğini hesaplayabiliyor. Böylelikle eserleri istiflemede ve yerleştirmede daha fazla hassasiyet sağlanıyor.
Netflix’e Yapay Zeka Dayanaklı Arama Özelliği Ekleniyor
Bu hafta kullanıcı arayüzünü yenileyen Netflix, bununla birlikte platforma yeni AI özellikleri de ekledi. Bunun başında yapay zeka takviyeli arama geliyor. Kullanıcılar arama çubuğuna “eğlenceli bir şeyler izlemek istiyorum” ya da “Squid Game’e emsal bir şey arıyorum” üzere komutlar yazarak yapay zekadan takviye alabilecekler. ChatGPT’yi kullanan bu arama modu şimdi beta etabında olduğu için şimdilik sonlu sayıda kullanıcıya sunuldu. Fakat kademeli olarak öbür kullanıcılara da sunulmasu bekleniyor. HeyGen, Avatar 4 Modelini Tanıttı
Video üretim tarafında dikkat cazibeli işlere imza atan yapay zeka şirketlerinden olan HeyGen, bu hafta Avatar 4 ismini taşıyan yeni modelini tanıttı. Avatar 4, paylaştığınız tek bir görsel ve ses belgesinden yola çıkarak istediğiniz metinleri sizin sesinizle seslendirebilen avatarlar yaratıyor. Yapay zekanın tek bir görselden yola çıkarak ürettiği videoki imaj ile ses otomatik olarak senkronize ediliyor.
Higgsfield, Görüntülere AI ile Görsel Efekt Eklemeyi Daha da Kolaylaştırdı
Video üretim tarafında dikkat çeken bir başka şirket olan Higgsfield ise bu hafta Effects Mix ismini verdiği yeni özelliği tanıttı. Bu özellik kullanıcıların görüntülere çeşitli görsel efektler eklemesini çok daha kolay hâle getiriyor.
Nvidia, Deşifre Aracı Parakeet-TDT-0.6B-V2’yi Büsbütün Fiyatsız Olarak Yayınlandı
Ses evraklarını tahlil edip yazılı metne dönüştüren yani deşifre eden araçlara bu hafta bir yenisi daha eklendi. Nvidia, Parakeet-TDT-0.6B-V2 ismini taşıyan deşifre (transkripsiyon) aracını büsbütün fiyatsız olarak kullanıma açtı. Bu yeni deşifre aracı hem lokal olarak hem de direkt Hugging Face üzerinden çalıştırılabiliyor. Parakeet, bir saatlik bir ses belgesini yalnızca bir saniyede deşifre edibiliyor. Söylenenleri yanlış anlayıp kusur yapma oranı ise yaklaşık yüzde 6. GPT-4o-ve ElevenLabs Scribe üzere rakipleri bu bahiste daha yeterli olsa da Parakeet bilhassa suratı ve fiyatsız olmasıyla kayda bedel bir alternatif sunuyor. Microsoft, Google’ın Yapay Zeka Standardını Benimsiyor
Microsoft, Google’ın geçtiğimiz ay duyurduğu Agent2Agent (A2A) isimli açık protokolü destekleyeceğini ve bu protokolü Azure AI Foundry ile Copilot Studio platformlarına entegre edeceğini açıkladı.
Google tarafından Nisan ayında tanıtılan A2A protokolü, farklı bulut servisleri, uygulamalar ve ekosistemlerde çalışan yapay zeka casuslarının birbirleriyle misyon paylaşımı yapabilmesini sağlıyor. Bu protokol sayesinde casuslar; maksat belirleme, misyon periyodu ve aksiyon başlatma üzere süreçlerde birlikte çalışabiliyor.
LTX Studio, Yeni Görüntü Üretme Aracını Tanıttı
Bu hafta yeni görüntü üretme aracını tanıtan bir başka şirket de LTX Studio oldu. Açık kaynak kodlu bu model, Veo 2 ya da Kling AI kadar olmasa da son derece başarılı sonuçlar verebiliyor.
Yapay Zeka Dünyasından Kısa Kısa
- Google, arama sonuçlarının başında gösterdiği yapay zeka özetlerini Türkiye’de test etmeye başladı. Artık Türkçe yapılan aramalarda da bahisle ilgili özetlenmiş yanıtlar gösteriliyor.
- Anthropic CEO’su Dario Amodei, yapay zekanın tam olarak nasıl çalıştığını bu teknolojiyi yaratanların bile anlamadığını belirtti. Bu bilinmezliği ortadan kaldırmaya çalıştıklarını söyleyen Amodei, bu gerçekleşene kadar yapay zeka konusunda temkinli olunması gerektiğini konusunda bölümü uyardı.
- OpenAI, yazılım geliştiriciler için değerli bir adım atarak ChatGPT’nin Deep Research özelliğini direkt GitHub ile entegre etmeye başladı. Deep Research artık direkt GitHub’a bağlanabiliyor.
- Yapay zeka dayanaklı kod yazım ve geliştirme platformu Cursor, öğrenciler için başlattığı Cursor for Students programından Türkiye’yi çıkardı. Şirket tarafından yapılan açıklamaya nazaran bu kararın sebebi, Türkiye’deki üniversitelerin Cursor’ın kabul ettiği onaylı üniversiteler ortasında yer almaması.
- Nvidia, Amerikan hükûmetinin uyguladığı ihracat kısıtlamalarını aşmak gayesiyle Çin pazarı için H20 yapay zeka çipinin performansı düşürülmüş bir versiyonunu piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Yeni modelin Temmuz ayında Çinli müşterilere sunulması planlanıyor.
- Tesla, servis taleplerini hızlandırmak ve müşterilerle bağlantısı daha yeterli hâle getirmek için yapay zeka müşteri temsilcileri kullanacak. Bu yeni sistem, 10 pilot bölgede uygulanmaya başladı.
