By TÜRKİYE Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Lideri Nusret Suna, “Bugün kentlerimizde var olan zelzeleye direnci bilinmeyen yapı stokumuzun bir an evvel güzelleştirilmesi gerekir elbette. Fakat bu yapılırken yapı stokuna yeni riskli yapıların da eklenmemesi gerekir. Bu bağlamda, hazır beton üretimin inşaat kalitesini kıymetli ölçüde artırdığını biliyoruz. Lakin kesimde kâfi ölçüde kalite teminat sisteminin işletilemediğinin de farkındayız” dedi.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul ve Erzurum şubeleri tarafından düzenlenen 11’inci Ulusal Beton Kongresi, Atatürk Üniversitesi Nene Hatun Kongre ve Kültür Merkezi’nde başladı. Protokol konuşmalarının yapıldığı kongrenin birinci gününde TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Lideri Nusret Suna, 1989 yılında başlayan kongreleri 36 yıldır gerçekleştirdiklerini söyledi. Suna, bu yıl ’21’inci Yüzyılda Beton’ ana temasıyla düzenlenen kongrede betonda dijitalleşmeden nitelik denetimine, yapay zekanın bu alanda kullanımından sürdürülebilir ve çevreci beton teknolojilerine kadar birçok başlığın konuşulacağını bildirdi.
‘TARTIŞMA YANLIŞ YERDE YÜRÜTÜLÜYOR’
Güvenli yapı üretiminin en kritik bileşeni sayılan betonun kalite standartları, dayanıklılık özellikleri, hazır beton kullanımının gerekliliği ve yaygınlığı hem dal hem de ülke için büyük kıymet taşıyan bahisler ortasında yer aldığını söz eden Nusret Suna, “Marmara sarsıntıları nitelikli betonun ehemmiyetini acı bir deneyimle göstermiş olsa da onun değerinin yeteri kadar kavrandığını söyleyebilir miyiz? Bugün topraklarının yüzde 93’ü zelzele tehdidi altında bulunan, yapı stokunun büyük ölçüde inançlı olmadığı kamu kurumlarının raporlarında da açıkça söz edilen bir ülkede, yapı üretim sürecinin en değerli materyallerinden olan betonu daha dikkatli ve ihtimamlı bir halde ele almak mecburidir. Yakın vakitte İstanbul’da meydana gelen zelzele, bölgede yaşayan tüm yurttaşlarımızı endişelendirmiştir. Ne yazık ki akabinde yürütülen tartışmalar yüklü olarak zelzelenin nerede, ne vakit ve ne büyüklükte meydana gelebileceği üzerine yürütülmüştür. Bu tartışmanın yanlış bir yerde yürütüldüğüne inanıyoruz. Ülkemizin depremselliği bilinen bir gerçektir. Topraklarımızın ve nüfusumuzun büyük çoğunluğu zelzele tehlikesi bulunan bölgelerde yer almaktadır ve sıklıkla ülkemizin çeşitli noktalarında büyük zelzeleler meydana gelmektedir. Kaçınılmaz olan bu sarsıntılara karşı kentlerimizi hazır hale getirmeye odaklanmamız gerekmektedir” diye konuştu.
DEPREM-HAZIR BETON İLİŞKİSİ
Türkiye’de yapı stokunun inançlı olmadığı tabir eden Suna, “Ne acıdır ki sıklıkla orta ve büyük ölçekli bir sarsıntı meydana gelen Türkiye’de hala her sarsıntıda benzeri sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Meydana gelen sarsıntılar, sarsıntı büyüklüğü ile orantılı olmayan can ve mal kayıpları ortaya çıkarabilmektedir. İzmir ve Elazığ sarsıntıları bunun en yakın örnekleridir. Bu nedenle yapı stokumuzun inançlı ve uzun ömürlü olması gerekiyor. Bugün kentlerimizde var olan zelzeleye direnci belgisiz yapı stokumuzun bir an evvel uygunlaştırılması gerekir elbette. Lakin bu yapılırken yapı stokuna yeni riskli yapıların da eklenmemesi gerekir. Bu bağlamda, hazır beton üretimin inşaat kalitesini kıymetli ölçüde artırdığını biliyoruz. Lakin bölümde kâfi ölçüde kalite garanti sisteminin işletilemediğinin de farkındayız” dedi.
‘BELİRLİ MESLEK KÜMELERİ GÜNAH KEÇİSİ İLAN EDİLDİ’
Kahramanmaraş zelzeleleriyle ilgili yargı süreçleriyle ilgili de değerlendirmede bulunan Nusret Suna, şunları söyledi: “TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası olarak sürecin başından beri yıkımda sorumluluğu bulunan herkesin yargı önüne çıkarılması ve bu bireylerden hukuk nezdinde hesap sorulması gerektiğini söyledik ve söylüyoruz. Biliyoruz ki adil bir yargılama sonucunda gerçek sorumlular tespit edilip cezalandırılmadan ülkemiz benzeri acıları yaşamaya, enkaz altında kalmaya devam edecektir. Ancak ne yazık ki yürütülen yargı süreçlerinde muhakkak meslek kümeleri adeta günah keçisi ilan edilmiş, masumiyet karinesi tam bilakis uygulanarak, suçsuzluğu ispatlanana kadar tüm meslektaşlarımız tutuklu yargılanma yoluyla, öne alınmış bir cezalandırmayla karşı karşıya kalmıştır. Yargı süreçlerinde kullanılan eksper raporları çok önemli meseleler barındırmaktadır. Buna en güzel örneklerden biri de yıkılmış binalardan alınan karot örneklerine ait raporlardır. Türkiye’de zelzele sonrası bina performansını kıymetlendirme sürecinde karot alma süreci, yapıdaki beton dayanımını belirlemede kritik bir araç olarak kullanılmaktadır. Lakin bu sürecin, yapı zati yıkılmışken yahut taşıyıcı sistem önemli halde hasar görmüşken yapılması bilimsel ve teknik açıdan önemli soru işaretleri barındırmaktadır. Yıkılan binalardan alınan karotlarla yapılan tahlillerin bilhassa dava belgelerinde kanıt olarak sunulması, teknik olarak aldatıcı olabilir ve adaletin yanlış kararlar vermesine yol açabilir. Bu nedenle uzmanların etik ve bilimsel sorumluluğu vardır.”
Atatürk Üniversitesi’nin konut sahipliğini yaptığı kongrede 21 oturum gerçekleştirilecek. Kongrede ortalarında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden akademisyenlerin de bulunduğu çok sayıda bilim insanı, 71 farklı bildiri sunacak. 2 gün sürecek olan kongre, eğitim oturumu ile sona erecek.
