By Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı için bir yazı kaleme aldı.
“Cumhuriyetin ışığında büyümek” başlıklı yazıda İmamoğlu, şunları kaydetti:
“KÖY VE ÇOCUKLUĞUM”
“Bir köy çocuğu olarak dünyaya gelmek, daima hayatımı şekillendiren bir gerçeklik olmuştur. İçimdeki duyguyu çabucak paylaşayım; dünyaya bir daha gelsem, tekrar bir köy çocuğu olarak hayata başlamak isterdim. Ailem, Trabzon’un Akçaabat ilçesine bağlı Cevizli köyünde yaşıyordu. Köyümüz, Söğütlü Deresi boyunca kıyıdan güneye 12 kilometre arada, hafif bir dorukta kurulmuştu. Kalabalık bir aile olarak üç konut yan yana yaşıyorduk. Meskenlerimiz, toprağımızı gören bir pozisyondaydı. Yerimizin iki yanından akan ırmaklar, Söğütlü Deresi ile birleşiyordu. Köyümüzün doğusundaki ve güneyindeki dağlardan gelen alüvyon, kumlu ve verimli topraklar oluşturmuştu. Karadeniz’deki öteki köylere nazaran düz sayılabilecek hoş köyümüz Cevizli, tarım için elverişli yerlere sahipti. Lakin merkez bir köy değildi. Etrafımızdaki Şinik ve Polita köyleri; sağlık ocağı, fırın, bakkal, karakol ve okul üzere imkânlarıyla daha avantajlıydı. 4 yaşıma kadar annem ve babamla köyde en son yapılan küçük bir konutta yaşamışız. Çocukluk yıllarımda köyümüzün ve konutumuzun olduğu kısmın yolunun ve elektriğinin olmadığının altını çizmek istiyorum. Evet, köy çocuğuydum lakin doğumum kent merkezinde, büyük dedemin de isteğiyle 3 Haziran 1971’de Trabzon Yenicuma Doğum Hastanesi’nde gerçekleşmiş. Dedem, birinci torun çocuğu olmam sebebiyle titiz davranıp hastanede doğmamı istemiş. 4 yaşıma kadar yaşadığım Cevizli köyünden ve o birinci çocukluk yıllarımdan pek anım yok hafızamda. Ama elbette ki sonraki yıllarda hoş köyümüzden birçok anı benimle yaşamaya devam ediyor.
“YILDIZ’ ÜZERE PARLAYAN SÜPER BİR KÖY: YILDIZLI”
Ailemin ticari hayatını geliştirmek için uygun gördüğü Trabzon-Akçaabat ortasında bulunan Yıldızlı köyüneyse 1975 yılında taşındık. Yıldızlı köyü nitekim bir “yıldız” üzere parlayan süper bir kıyı köyüydü. Trabzon merkezde iş yerleri ve apartmanı olan dedem ile babamın köyde yaşamayı tercih etmesi, benim birçok şeyi deneyimlememe fırsat tanımıştır. Cevizli köyü öbür bir tada ve yapıya sahip çok hoş bir köydü. Ama yeni taşındığımız Yıldızlı köyü de başka özellikleriyle çok renkli bir çehreye sahipti. Bu köydeki konutumuz tek katlı idi. Daha sonra üç kat olacak olan konutumuza toprağımızın içinden çıkarken dedeme ilişkin kereste deposu ile atölyemiz ve babamın iş yerine ilişkin büyük bir inşaat gereci deposu vardı. Zira hem dedem hem de babam Giresun, Gümüşhane, Trabzon, Rize ve Artvin vilayetlerini kapsayan ticaretleriyle sahiden benim için ufuk açan, ticari hayatı tanıtan ve bu manada yol gösteren bir tecrübe kazandırırken fırsatlar da sunuyordu.
“MUHTEŞEM İŞÇİ BİR BAYAN: CANIM ANNEM!”
Yıldızlı’da iş yerimizin dışında toprağımızın kalanında tarım yapıyorduk. Tarım denince ailemin en çok çalışan isminin benim canım anneciğim olduğunu söylemek isterim. Mükemmel işçi bayan, canım annem; sabah erkenden inekleriyle güne başlar, tütün yetiştirmeye kadar meskenin muhtaçlıklarını karşılardı. Çeşit çeşit sebzelerin dikili olduğu bahçemizden rahmet fışkırıyordu. Ticaret, üretim, imalat derken tarım, hayvancılık, çiftçilik ile çok çalışkan ve bereketli bir konutta olmanın doyumsuz tecrübesiyle harika bir hayat okulunun içerisinde bulmuştum kendimi. Yıldızlı’ya taşınmak, annemin ailesine, yani dedem ve anneanneme komşu olmamızı sağladı. Dedem kamyonuyla nakliye ve çiftçilik yapardı. Köyümüzün kıyısı, deniz için uygundu. Köyümüzün sahili ve denizi çok özel bir noktaydı. “Doktor Evleri” diye anılan Trabzon’un birinci yazlık meskenleri köyümüzün sahilindeydi. Denize girerken çok maharetli balıkçı aileleri ile komşu olmamız, soframızda sıklıkla balıkla, hamsiyle buluşmanın tadını çıkarmamıza vesile oluyordu. Köyümüz tıpkı vakitte tatlı bir komşuluğun bol çocuklu, eğlenceli fırsatlarını bize sunuyordu. Birtakım vakitlerde denizin ve kıyının birtakım vakitlerde da köyümüzün güneye gerçek uzanan doruklarındaki ormanlık alanın tadını çıkarırdık.
İMECE VE YARDIMLAŞMA
Mevsimine nazaran bıldırcın, ördek, dirvana üzere çeşitli kuşlarıyla; koyun, keçi, büyükbaş hayvanlarıyla; tavukları, kedileri, köpekleriyle; tütün tarlaları, geniş topraklarıyla âdeta bir sinema platosunu andıran Yıldızlı köyü önümüzde uzanıyordu. İmece ve yardımlaşmanın ağır olduğu köyümüzde, meşakkatli tütün üretiminin en zevkli anı, tütünleri yağmurdan korumak için raylarla damlara taşırken üstüne bindiğimizde, biz çocukların uçma hissiyle yaşadığı doyumsuz cümbüştü. Olağan, büyüklerimizin müsaade verdiği ölçüde. Bayan ve erkekler, yan yana tütün tarlalarını belleme sürecinde tempolu ve uyumlu bir biçimde, âdeta horon oynar üzere çalışırdı; bu, mükemmel bir tabloydu. Konutumun penceresinden, köyümün işçi bayan ve erkeklerini kol kola izleme fırsatını bulurdum. Bir tablo ya da sinema platosu üzere gördüğüm köyümde, kendimi çizgi sinemalardaki bir çocuk kahraman üzere hayal ederdim. Çizgi sinema demişken, elektriksiz köyüm Cevizli’den, kıyı yoluna ve denize komşu, elektriği olan bir köye taşınmak, 5 yaşındaki beni ve ailemi televizyonla tanıştırdı. Birinci yıllarda hayranı olduğum Heidi çizgi sinemasının kahramanının köyüne taş çıkartan bir köyde, şanslı bir çocuktum ben.
DÖRT JENERASYON BİR ARADA
Bir diğer tecrübem, yalnızca annem ve babamla değil, dedem, babaannem, büyük dedem ve ninemle tıpkı konutta yaşamamdı. Dört jenerasyon bir ortada, büyükleri ziyarete gelenlerle doyumsuz anılar dinlemek ömrümü, zihnimi ve hayata bakışımı şekillendiriyordu. Trabzon’un ve bölgenin gelişimini, Kurtuluş Savaşı’nı, Rus işgali periyodunda büyük göçlerin yaşandığı muhacirlik periyodunu birebir şahitlerinden dinliyordum. Bu tecrübeler, beni aileme, köyüme, kentime, vatanıma ve bayrağıma bağlı bir birey, vatana hizmet etme borcu olduğunu bilen bir Trabzon evladı ve sonrasında Türkiye’nin evladı bir bireye dönüştürecek seyahatin tohumlarını zihnime, ruhuma ve vücuduma ekiyordu. İnsanımızı sevdiren, milletime ve ülkeme olan hoş duygularımı geliştiren bu hayat okulu, çocukluğumun temelini oluşturdu.
OYUNLARIN KESİMİ HALİNE GELMEK
Yıldızlı’daki çocukluğum, arkadaşlarımla hoş oyunlar ve eğlenceli anlarla geçti. Kıyı köyünde çabucak yüzmeyi öğrenmiş bir çocuk olarak, köyün her yerine yayılmış oyunların modülü hâline gelmek, futbol oynadığımız alanları kendi hünerlerimizle düzenleyip turnuva üzere maçlar yapmak çok eğlenceliydi. Biraz büyük ağabeylerimizin yüksek hünerle yaptığı tahta otomobillerle doruktan kıyıya sürüş keyfinin modülü olmak bana çok renkli bir çocukluk yaşatıyordu. Tıpkı vakitte çelik çomak, misket ve uçurtma keyfi, çoklu ve renkli oyun dünyamızın öteki kesimleriydi. Bu oyunlar, köyümün bereketli topraklarında özgürce koşup oynadığımız günlerin sevincini yansıtıyordu.
ARTIK OKULA BAŞLAMANIN ZAMANI
Bu sevinçli çocukluk anıları, beni yavaş yavaş okul hayatına hazırladı. Artık okula başlamanın vakti gelmişti. İlkokula, Trabzon merkezde, Pazarkapı Mahallesi’nde bulunan Yasal Sultan Süleyman İlkokulu’nda başladım. Okulumun isminin özelliği, Yasal Sultan Süleyman’ın doğduğu mahallede yapılmış olmasıydı. Okulum, dedemin iş yeriyle birebir sokakta, yani Islahane Sokağı’nda bulunuyordu; çabucak karşı köşesinde, Maraş Caddesi üzerinde ise babamın iş yeri vardı. Bu nedenle, her sabah köyden kent merkezine gelen 6 yaşındaki bir çocuk olarak, 5 yıl boyunca okul öncesinde iş yerini açan takıma katıldım, dükkân paklığına katkı sundum hatta birinci adımı sağ ayakla atarak dükkâna besmeleyle girmeyi ve siftah yapmayı öğrendim. Böylelikle küçük bir esnaf çocuk tecrübesiyle hayatın bir diğer eşiğine geçiyordum.
AİLEMİN EMEĞİNE TANIKLIK
Okul öncesi tecrübelerim yalnızca dükkânla hudutlu değildi. Kimi sabahlar, okulumuzun iki sokak doğusundaki bayanlar pazarına, anneciğimin ürettiği sebzelerin, meyvelerin, tereyağı ve peynir çeşitlerinin çuvallarla taşınmasına yardım ederdim. Anneannem ve babaannemin satış yapmak için tezgâh kurmasına takviye olurdum. Onların satış yapmasını izler, bazen okul sonrası satışlara bir ölçü eşlik ederdim. Bu anılar, ailemin emeğine tanıklık ettiğim ve dayanışmayı öğrendiğim bedelli vakitlerdi.
ÇEVREM EMPATİ HİSSİNİ KAZANDIRDI
Bu tecrübelerden sonra ilkokuluma adım attım ve güzide okulumun sevinçli, âlâ arkadaş ve başarılı bir öğrencisi olmanın keyfini yaşadım. Birinci sınıfımda, birinci devirde Naci Karadeniz, sonrasında Songül Aytekin, minnetle andığım öğretmenlerim oldu. Sınıfımın öğrencilerinin bir kısmının, Çocuk Esirgeme Kurumu’nun çabucak karşısında olması nedeniyle oradan gelen yetim ve öksüz çocuklar olması, beni hayata daha güçlü bağlıyor, sorumluluk hissimi artırıyor ve “çok çalışmalısın” hissini kazandırıyordu. Çok hoş arkadaşlıklarım ve anne tadındaki öğretmenimin öğretileriyle ilkokul yıllarım keyifli geçti. Kitap okumayı sevmek, İş Bankası’nın kapısında Kumbara Dergisi’ni almak için her ayın birinci haftası gidip beklemek, dükkânımıza gelen gazeteleri okuma alışkanlığı, büsbütün hoş öğretmenimin bana kattığı bedelli kazanımlardı. Okul, yalnızca derslerle sonlu değildi; tıpkı vakitte toplumsal ve sportif bir dünyaydı. Farklı kesitlerden çocuklar, köyden kente beşerler, esnaflar, işçiler, yetim arkadaşlar; her ortama ve her beşere empati hissini kazandırıyordu. Tarladan atölyeye, dükkândan okula, spordan kütüphaneye, her şey hayata zenginleşerek bağlanmamı sağlıyordu. Gerçek öğütlerle büyümek, küçüklerini sevmek, büyüklerini saymak, otobüste yaşlıya yer vermek, yaş almış birinin çantasını pazar dönüşü meskenine kadar taşımak, hoş öğütlerin bana kazandırdıklarıydı. Esnaf dayanışmasını öğrenmek, kentli olmanın ve kentine itina göstermenin ayrıntılarını yavaş yavaş öğrenmek, hayatımın bir kesimi olmaya devam ediyordu.
İZCİ OLMANIN GURURUNDAN HENTBOL ŞAMPİYONLUKLARINA
Okul ömrüm da heyecanlı geçti. Yalnızca derslere girmekle yetinmedim; birebir vakitte izci oldum, her yıl Beşikdüzü’ne gidip öğretmen okulunda iki hafta kamp yaptım. İzci elbiseleriyle yakın etrafta keşiflere ve kent için sorumluluk seyahatlerine gittim. Özcesi, izci olmanın gururunu yaşadım; bu, hoş çocukluk anılarımdan biri oldu. Minnetle andığım bir öbür öğretmenim Haydar Kazaz’ın katkılarıyla, ilkokulum başarılı bir hentbol ocağı hâline gelmişti. Hentbol oynadım ve okul ekibinde okulumu temsil eden bir çocuk oldum; hem de 11 yaşında, macera üzere turnuvalarla. Düşünsenize, Trabzon şampiyonu olduk, bölge şampiyonu olduk; bu vesileyle 11 yaşında evvel Ankara’ya giderek Anıtkabir’i ziyaret ettik. Akabinde İzmir’e geçtik, bir gece konaklayarak İzmir Fuarı’nı gezdik, sonra Aydın’a geçerek 1982 yılında bir hafta Aydın’da kaldık. Arkadaşlarımızla birlikte Türkiye 5.’si olmayı başardık. O yıllarda ve o yaşta, Türkiye tipi yapmak devr-i âlem üzereydi.
EŞİT ÇOCUKLARIN YAŞADIĞI BİR ÜLKEDE YAŞAMA ŞANSI
Muhteşem bir çocukluk tecrübesi yaşadım; eşit çocukların yaşadığı bir ülkede, farklı kentlerden çocukların bir ortada olduğu harika bir tecrübe yaşama talihini elde etmiştim. Cumhuriyete, okuluma, öğretmenlerime ve öğrenci arkadaşlarıma ne kadar teşekkür etsem azdır. Sadece spor değil, hayat okulu, grup arkadaşlığı, kadro ruhu ve birlikte başarmak üzere hayat öğretileriyle, Cumhuriyet’in 50. yılından sonra Atatürk’ün önümüze tuttuğu ışık, gözü pek ve yüksek marifetli jenerasyonlar olmamızı sağlıyordu. Bu anılar, beni 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’na bağlayan en güçlü hislerin temelini oluşturdu. 23 Nisan’da, farklı yıllarda ana kortejde yürüyen bir çocuk, bando kadrosunun ya da izci kadrosunun bir ferdi olarak yürüyüşte bulunmaktan çok heyecan duyardım. Düş üzere Trabzon Meydan’da, inançla yaptığımız yürüyüşü dün üzere hatırlıyorum. Okulumuzdaki eğlenceli anlarda, şiir okumalarımızda ve sınıfımızı süslediğimizde içimizin sevinç dolduğu gün, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ydı. Bu bayram, yalnızca bir kutlama değil, Cumhuriyet’in bize kazandırdığı kıymetlerin bir yansımasıydı. Televizyon açılırken ya da kapanırken ekranda okunan İstiklal Marşı’na eşlik etmemiz, 10 Kasım’da Atatürk’ü anarken nemlenen gözlerimiz, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’ndaki coşkumuzla birleşen gücümüz, 29 Ekim’de büyük güç aldığımız, ömrümüzün kaynağı Cumhuriyet Bayramı’mız ve dünyanın tek çocuk bayramı 23 Nisan; bu yıl, TBMM’nin kuruluşunun 105. yıl dönümünde kutladığımız Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’mız, bu topraklardaki asil his birliğimiz ve bahtımızdır.
23 Nisan 2025. Çocukluk anılarımı ve hislerimi, bu hoş ve kutlu günün öncesinde , başta çocuklarımız ve gençlerimiz olmak üzere milletimizle paylaşmak istedim. Bizi biz yapan tarihimizi düzgün öğrenerek ve Cumhuriyetimizin çocuklara verdiği kıymete sahip çıkarak, 21. yüzyılda güçlü bir demokrasi ve adalet sistemiyle ülkemizi taçlandıracak bir gelecek inşa etmek hepimizin evlatlarımıza karşı misyonudur. Unutmayalım; Cumhuriyetimiz, çocuklarımıza fırsat eşitliğini, memnun ve inançlı bir hayatı, kaliteli ve fiyatsız bir eğitimi sağladığı surece payidar kalacaktır. Bu vesileyle, Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceği olan, gülen yüzlerinden umut bulduğumuz bütün çocuklarımızın 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı kutluyor, evlatlarımızın gözlerinden öpüyorum.”
