By Çin Ulusal Uzay Yönetimi (CNSA), 2020 yılında muvaffakiyetle tamamlanan Chang’e-5 misyonunda Ay yüzeyinden topladığı örnekleri artık memleketler arası bilim camiasına açıyor. CNSA Başkanı San Jongde, Ay’dan getirilen bu gereçlerin “tüm insanlık için ortak bir hazine” olduğunu vurguladı.
Bu çerçevede, ABD’nin saygın akademik kurumları Brown Üniversitesi ve Stony Brook Üniversitesi dahil olmak üzere Fransa, Almanya, Japonya, Pakistan ve İngiltere’den bilim insanları örneklere erişim hakkı elde etti.
TARİHİ BİR KARAR
Çin’in bu atılımı, ABD ile yaşadığı teknoloji ve ticaret tansiyonları bağlamında dikkat cazip bir zamanlamaya sahip. ABD’de 2011 yılında yürürlüğe giren bir yasa, NASA’nın Çinli kurumlarla doğrudan iş birliği yapmasını yasaklıyor. Lakin bu sefer Çin’in sağladığı bilimsel erişim hakkından NASA’nın finanse ettiği iki Amerikan kurumu yararlanabilecek.
Bazı uzmanlara nazaran bu durum, Ay’daki keşif çalışmalarında bilimsel paylaşımın siyasal hudutlardan sıyrılarak tekrar tanımlandığı bir periyodun işareti olabilir.
