By Demirel, “2023 yılında TÜBİTAK-1001 projemizde İstanbul’u etkilemesi mümkün bir zelzelenin mümkün ekonomik sonuçları hakkında çeşitli simülasyon modellerinden birtakım sonuçlar elde ettik. Bu simülasyon sonuçlarına nazaran daralma büyüklükleri ve etkilenme mühletleri, meydana geleceği varsayılan zelzelenin büyüklüğüne nazaran değişmekle birlikte en kırılgan ekonomik kesimler toptan ve perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri, finans ve sigortacılık, gayrimenkul ve inşaat olduğunu gözlemledik. İstanbul her bölüm için Türkiye’nin lokomotif kentidir. Zelzele sonucunda ortaya çıkması mümkün ekonomik kayıplar tüm Türkiye’yi etkileyecektir. Mümkün bir sarsıntıda, İstanbul’da bilhassa üretim faaliyetlerinde kıymetli aksamalar, işgücünde süreksiz azalmalar, barınma ve temel gereksinimlerin giderilmesi ile oluşacak devasa boyuttaki enkazın taşınmasından kaynaklı maliyetler dikkat cazibeli nitelikte olabilir. Üzerinde çalıştığımız en makûs senaryoya nazaran ise sarsıntının gerçekleşeceği birinci çeyrekte Türkiye GSYİH’sinde yüzde 18’e varan bir küçülmenin görülmesi olasıdır” diye konuştu.
‘ENKAZ GERİ DÖNÜŞÜM ALANLARI ACİL ÇALIŞILMALI’
İstanbul’da büyük ölçekli bir sarsıntının, tüm Marmara Bölgesi’nde güvenlik sıkıntısına da neden olabileceğini belirten Demirel, “Dikkatle yönetilmesi gereken bir başka risk enkaz toplama alanlarıdır. İstanbul için oluşturulmuş acil durum aksiyon planlarında muhtemel bir sarsıntı sonrası enkazın toplanacağı çeşitli yerler belirlendi. Bu yerlerin bilhassa kapasite ve çevresel faktörler açısından uygunluğu tartışılır durumdadır. Birkaç ay evvel tamamladığımız bir öteki proje sonucuna nazaran İstanbul’un yalnızca Avrupa Yakası’nda yaklaşık 40 milyon metreküp enkazın oluşabileceğini öngörüyoruz. Bu enkaz taşınması aylar sürecek ve yönetilmesi epeyce güç bir büyüklük. Bu ölçüdeki enkazın yerleşim alanlarından uzaklaştırılması, bertaraf edilmesi ve çevreci yaklaşımlarla yönetilmesi ve geri dönüştürülmesi ciddiyetle yaklaşılması gereken bir mevzudur. Bu bağlamda zelzele gerçekleşmeden öncelikle oluşabilecek tüm enkazın toplanabileceği, etraf üzerine tesirleri en az olabilecek alanların belirlenmesi ve bu alanlarda enkazın toplanması, bertaraf edilmesi ve geri dönüştürülmesine yönelik planların bir an evvel tamamlanması epey mühimdir” sözlerini kullandı.
