By ABD Başkanı Donald Trump’ın, Grönland’ı alma istikametindeki ısrarcı tavrına ABD istihbarat örgütlerinden dayanak geldi.
Konuya yakın iki kaynağın Wall Street Journal’a nazaran Washington, Grönland’daki siyasi eğilimleri ve doğal kaynakların ABD ile paylaşılmasına dair mahallî halkın öğrenmek emeliyle istihbarat çalışmalarını ağırlaştırdı.
Ulusal İstihbarat Yöneticisi Tulsi Gabbard’a bağlı üst seviye yetkililer, geçtiğimiz hafta tüm istihbarat kurumlarına özel bir talimat gönderdi.
Gizli yazışmada ajanslardan, adada ABD çıkarlarını destekleyen kişi ve kümeleri tespit etmeleri istendi.
Bu kurumların elindeki araçlar ortasında uydu nezareti, bağlantı takibi ve saha casusları yer alıyor. İstihbarat topluluğunda “toplama önceliği bildirimi” olarak bilinen bu cins yazılar, ajansların kaynaklarını muhakkak amaçlara yönlendirmesi için kullanılıyor.
Grönland’a dair talimat, CIA, NSA ve Savunma İstihbarat Ajansı üzere kurumlardan bilgi toplamasını istiyor.
ABD HABERİN YAYINLANMASINDAN ŞİKAYETÇİ
Trump idaresinin bu adımı, liderin Grönland’ı satın alma ya da ilhak etme istikametindeki açıklamaları sonrasında gelen en somut teşebbüslerden biri oldu. Beyaz Saray’dan mevzuyla ilgili resmi bir açıklama gelmedi.
Ancak Ulusal Güvenlik Kurulu sözcüsü James Hewitt, “Başkan Grönland’ın ve Arktik bölgesinin güvenliğine ait kaygılarını açıkça tabir etti,” dedi.
Tulsi Gabbard ise bu haberlerin basına sızdırılmasını eleştirdi ve “Wall Street Journal, Başkan’ı zayıflatmak isteyen derin devlet aktörlerine yardım ediyor” sözlerini kullandı.
Grönland hükümeti yorum yapmazken, Danimarka Başbakanı da sessiz kalmayı tercih etti.
TRUMP’IN ŞAHSÎ MESELESİ
Grönland bugüne dek ABD istihbaratının öncelikli maksatlarından biri değildi. Eski bir istihbarat yetkilisi, bu çeşit kaynakların tehdit oluşturan ülkelere yönlendirildiğini ve müttefiklere karşı nadiren kullanıldığını söyledi.
Ancak Trump’ın uzun müddettir ısrarla Grönland’ı istemesi, bu siyasette keskin bir değişim yarattı.
Trump, Mart ayında Kongre’ye hitabında “Grönland’a gereksinimimiz var. Bu sırf ulusal güvenlik için değil, milletlerarası güvenlik için de geçerli. Herkesle birlikte çalışıyoruz. Bir halde bu işi çözeceğiz,” dedi.
Aynı ayın sonunda Lider Yardımcısı JD Vance, Enerji Bakanı Chris Wright ve devrin Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, Grönland’a bir ziyaret gerçekleştirdi.
Bu ziyaret, Danimarka ve adadaki halk ortasında reaksiyonla karşılandı. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, “Bu ziyaret Grönland halkı ve siyasetçileri üzerinde kabul edilemez baskı yaratıyor,” dedi.
