By ABD Başkanı Donald Trump’ın yatırım danışmanı ve ABD tarifelerinin ‘mimarı’ Peter Navarro’nun kaleme aldığı ve Financial Times’a gönderdiği yazıda, Beyaz Saray’ın dünya piyasalarını çökerten tarifeleri kapsamlı halde savunuldu.
Navarro, milletlerarası ticaret sisteminin “bozuk olduğunu” ve Trump’ın uygulamaya koyduğu karşılıklı tarife doktrininin bu sistemi “düzeltmeyi” hedeflediğini belirtti.
Mektup, ‘ABD’nin global ticarette maruz kaldığı sistematik eşitsizlikleri’, tarifelerin temel münasebeti olarak gösterdi.
’50 TRİLYON DOLAR SERVET GİTTİ’
Navarro’ya nazaran ABD onlarca yıl boyunca Dünya Ticaret Örgütü kuralları nedeniyle yüksek gümrük vergilerine ve ağır, tarife dışı manilere maruz kaldı. Bu durumun sonucunda ülkenin yıllık mal ticareti açığı 1 trilyon doları aştı.
Navarro, “1976’dan bu yana verilen ticaret açıkları Amerika’nın 20 trilyon dolarlık servetini yabancı ellere aktardı” diye yazdı. Bunun 2024 ABD GSYİH’sinin yüzde 60’ından fazlasına denk geldiğini söyledi.
ABD’nin ortalama en çok kayrılan ülke tarifesi yüzde 3,3 düzeyindeyken Çin’in yüzde 7,5, Hindistan’ın ise yüzde 17 oranında tarife uyguladığını belirten Navarro, araba dalında de benzeri bir dengesizliğe dikkat çekti.
Çin’in binek araç ithalatına yüzde 25 vergi uyguladığını vurgulayan Navarro, AB’nin bu oranı yüzde 10 olarak belirlediğini ve bu bedellerin ABD’nin uyguladığı oranın çok üzerinde olduğunu tabir etti.
Navarro mektubunda, ABD’ye karşı uygulanan tarife dışı tedbirlerin de ticaret dengesizliğini artırdığı öne sürdü.
‘BUNDAN DAHA ADİL NE OLABİLİR?’
ABD’nin dış ticarette karşılaştığı manileri sıralayan Navarro; kur manipülasyonu, ihracat sübvansiyonları, fikri mülkiyet hırsızlığı, ayrımcı eser standartları ve bilgi yerelleştirme zorunluluklarına dikkat çekti.
Bu araçların, ABD ihracatını zayıflatıp yabancı ülkelerin kendi pazarlarını ABD eserlerine kapattığını savundu.
Navarro, Dünya Ticaret Örgütü’nün uyuşmazlık tahlil sisteminin fonksiyonunu yitirdiğini belirtti. ABD’nin kazandığı birçok davaya karşın, Avrupa ülkeleri üzere ticari ortakların hormonlu sığır eti ithalatına yönelik yasağını kaldırmadığını söyledi.
Navarro, “Ortada bir onur sistemi var lakin sahtekarların onuru yok” diyerek sistemin işleyemez hale geldiğini söyledi.
Trump idaresinin yeni tarifeleri bu tabloya direkt bir karşılık olarak tanımlayan Navarro, “Bu bir müzakere değil. Bu, açık ticaret açığı ve aldatıcı bir sistemin tetiklediği bir ulusal acil durum” dedi.
Navarro, “Başkan Trump yalnızca bize uyguladığınız tarifeleri size uyguluyor. Bundan daha adil ne olabilir?” kelamlarıyla tarifelerin münasebetini özetledi.
