By ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, ekonomik dinamiklerdeki esaslı değişimlere dikkat çekerek, global ölçekte “daha sık ve kalıcı arz şoklarının” yaşanabileceği ikazını yineledi. Powell, 2020 sonrası periyotta ekonomik şartların önemli biçimde farklılaştığını belirtirken, bu yeni ortamda Fed’in para siyaseti stratejisinin de gözden geçirileceğini söz etti.
Nisan ayında açıklanan TÜFE verisi, enflasyonun beklenenden zayıf seyrettiğini ortaya koydu. Aylık bazda yüzde 0,2’lik artış gösteren enflasyon verisi, piyasaların Fed’e ait beklentilerini de şekillendirdi. Para piyasalarında birinci faiz indiriminin eylül ayına erteleneceği öngörülürken, 2025 yılı sonuna kadar iki indirim yapılacağı kestirim ediliyor. Fed’in tarife kaynaklı fiyat baskılarını yakından izlemeyi sürdüreceği düşünülüyor.
Bu gelişmelerin tesiriyle ABD 10 yıllık tahvil faizi haftayı 5 baz puan artışla yüzde 4,44 düzeyinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,8 artarak 101,1’e yükseldi.
ALTINDA İNANÇLI LİMAN ZAYIFLADI: SON 6 AYIN EN MAKUS HAFTASI
Küresel piyasalarda risk iştahının artması ve doların güçlenmesi, kıymetli metaller üzerinde baskı oluşturdu. ABD ile Çin ortasında ticari tansiyonun düşmesiyle inançlı liman talebi zayıflarken, altının ons fiyatı 3.200 dolar düzeylerine geriledi. Bu, 11 Kasım 2024’ten bu yana görülen en sert haftalık düşüş oldu.
Uzmanlar, faiz getirisi bulunmayan altının bilhassa düşük faiz devirlerinde daha cazip hale geldiğini belirtiyor. Lakin Fed siyasetleri, güçlü dolar ve ABD-Çin ortasında sağlanan süreksiz ticaret uzlaşısı, altın üzerindeki baskıyı artırdı.
Haftalık bazda bedel kayıpları şöyle gerçekleşti: altın yüzde 2,7, platin yüzde 0,8, paladyum yüzde 1,6 ve gümüş yüzde 1,4 oranında paha kaybetti.
BAZ METALLERDE DALGALI SEYİR: TARİFE TASASI STOKLARI YÜKSELTTİ
Baz metaller piyasası, tamamlanan haftada dalgalı bir görünüm sergiledi. ABD ile Çin ortasında tansiyonun düşmesi büyüme beklentilerini desteklerken, ticaret tarifelerinin yarattığı stok fazlaları fiyatları aşağı çekti.
ABD’ye yönelen yüksek navlun trafiği, Chicago Ticaret Borsası’nda (CME) bakır stoklarının yıl başından bu yana yüzde 81 artmasına neden oldu. Bu durum, CME ile Londra Metal Borsası (LME) ortasındaki fiyat farkını da daralttı.
Bu hafta Sumitomo Metal’in, Batı Avustralya’daki Winu bakır-altın projesinden yüzde 30 hisse alması, dalda uzun vadeli yatırım işaretleri verdi.
Fiyatlar bazında kurşun yüzde 1, çinko yüzde 1,3 ve alüminyum yüzde 2,4 artarken, bakır yüzde 1,3 ve nikel yüzde 1,6 geriledi.
PETROL FİYATLARI YÜKSELDİ
ABD-Çin ortasında ticaret tansiyonunun süreksiz olarak durulması, petrol piyasalarında ikinci haftalık yükselişi beraberinde getirdi. Trump idaresinin ticaret siyasetine dair belirsizlikler sürse de, piyasalarda optimistlik havası tesirini artırdı.
Öte yandan, Türkiye’nin mesken sahipliğinde gerçekleşen Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri ve ABD-İran nükleer müzakerelerine dair haber akışı da petrol fiyatlarını etkiledi. Uzmanlar, mümkün bir nükleer mutabakatla İran’ın üretimini artırabileceğini ve bunun da global arz istikrarını değiştirebileceğini kıymetlendiriyor.
Çin’in nisan ayındaki LNG talebi, Ekim 2022’den bu yana en düşük düzeye inerken, ABD’den çıkan doğal gaz kargoları Avrupa pazarına yönlendirildi.
Hafta sonunda Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,8 artarken, New York Ticaret Borsası’nda doğal gaz fiyatı yüzde 12,4 oranında düştü.
BUĞDAYDA YENİ İŞTİRAK: MISIR VE RUSYA’DAN STRATEJİK HAMLE
Tarım emtia piyasasında, ihracat haberleri ve iklim kaynaklı arz kaygıları fiyatlarda dalgalanmaya neden oldu. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), biri eski, başkası yeni mahsule yönelik toplamda 804 bin tonluk “gizli” buğday satışını duyurdu.
Mısır, Güney Kore ve Meksika başta olmak üzere 1,67 milyon tonluk buğday ihracatıyla son 20 haftanın en yüksek düzeyine ulaştı. Ayrıyeten, Mısır ile Rusya ortasında buğday ticaretini izlemek üzere ortak komite kurulması planı açıklandı. Bu adım, Karadeniz bölgesindeki tahıl arzının takibinde yeni bir devir başlatabilir.
Hafta bazında Chicago Ticaret Borsası’nda soya fasulyesi yüzde 0,1 ve mısır yüzde 1,5 gerilerken, pirinç yüzde 0,8 ve buğday yüzde 0,6 oranında bedel kazandı.
KAKAODA SERT YÜKSELİŞ: EL NİNO VE LOJİSTİK MESELELER ETKİLİ
Batı Afrika’da rekolte düşüşü ve kalitedeki bozulmalar, kakaoda keskin fiyat artışlarına neden oldu. El Nino kaynaklı kuraklıklar ve sağanaklar, mahsule ziyan verirken, sevkiyatlardaki yavaşlama ve artan spekülatif süreçler fiyatları destekledi.
Intercontinental Exchange datalarına nazaran, haftalık bazda kakao fiyatları yüzde 18,9 yükseldi. Başka tarım emtialarında ise kayıplar dikkat çekti: pamuk yüzde 2,2, şeker yüzde 1,2, kahve ise yüzde 5,7 oranında geriledi.
