By Sakarya’da ‘Depozito İade Sistemi Tanıtım Toplantısı’nda konuşan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Bu sistemle yalnızca Sakarya’da 1-2 ay içerisinde 100 ton atık cam topladık. Bütün Türkiye’de topladığımızda artık cam ithalatını bırakın, cam ihraç eder duruma geleceğiz. Bu sistemle yılda 200 binden fazla pet şişe toplamayı hedefliyoruz, böylelikle atıklarımızı hammaddeye dönüştürerek, plastik ithalatının da önüne geçeceğiz. Özetle depozito sisteminin yüzde 100 uygulanması demek, ülkemize her yıl 500 milyon Euro’dan fazla ekonomik katkı demek; yeni yatırımlar, yeni istihdam alanları demek” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Depozito İdare Sistemi (DOA) tanıtım programı ve bir dizi ziyaret için Sakarya’ya geldi. Birinci olarak Atatürk Bulvarı’nda bir mühlet evvel kapılarını açan Valilik Ofisi’ni ziyaret eden Bakan Kurum, daha sonra Büyükşehir Belediyesi’ni ziyaret etti. Bakan Kurum daha sonra Adapazarı Orhan Gazi Kültür Merkezinde Depozito İdare Sistemi Tanıtım Toplantısı’na katıldı. Bakan Murat Kurum, Türkiye’de her yıl ortaya çıkan 35 milyon ton katı atığın yüzde 25’ini ise içecek ambalajlarının oluşturduğunu söyleyerek, bu sistemin ülke iktisadına katkı sunacağını aktardı. Pilot vilayet Sakarya’da hayata geçirilen sistemle yılda 200 binden fazla pet şişe toplamayı hedeflendiğini tabir eden Kurum, böylelikle atıkları hammaddeye dönüştürerek, plastik ithalatının da önüne geçileceğini kaydetti.
” Türkiye Cumhuriyeti, etraf ve tabiat müdafaa hususlarında 7 kıtada iz bırakan bir ülkedir”
Sakarya’da pilot uygulaması başlatılan Ulusal Depozito İdare Sistemi’nin, Türkiye’nin etraf muhafaza, ekonomik gelişim ve sürdürülebilirlik amaçlarına katkı sağlayacak kıymetli bir proje olduğunu vurgulayan Bakan Kurum, “Sakarya’mızda; ülkemizin tabiatına, iktisadına, yatırım ortamına, teknolojik gelişimine, üretim ve istihdamına çok büyük katkılar sunacak olan; direkt doğruya Türk milletinin medeniyet bedellerinden doğmuş; Türkiye Yüzyılı’nın en değerli projelerinden biri olan Ulusal Depozito İdare Sistemimizi milletimize tanıtmak için bir ortadayız. Pilot uygulamasını Sakarya’mızda başlattığımız Depozito İdare Sistemimizin ülkemiz, milletimiz, etraf ve tabiatımız için iyi olmasını diliyorum. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde ve eşi Emine Erdoğan öncülüğünde, etrafımızı korumak için gereken tüm adımları kararlılıkla atıyoruz. Şunu gururla söylüyorum. Bugün Türkiye Cumhuriyeti; etraf ve tabiat müdafaa hususlarında; 7 kıtada iz bırakan bir ülkedir; insanlığa ‘Sıfır Atık Hareketi’ni armağan eden bir devlettir. Sıfır Atık Hareketi’mizin global ölçekte geldiği evre, etraf konusundaki uğraşlarımızın bir özeti, sabırla örülen başarımızın da en büyük ispatıdır. Bugün tanıttığımız Depozito Sistemimiz de; 2017 yılında başlattığımız Sıfır Atık Hareketimizin, 2025 yılından geleceğe uzanan en değerli adımıdır” dedi.
“Atık ölçüsünü fırsata dönüştürmek için çalışmalara süratle başladık”
Türkiye’de her yıl ortaya çıkan yaklaşık 35 milyon ton katı atığın yüzde 25’ini içecek ambalajlarının oluşturduğuna dikkat çeken Kurum, “Ülkemizde her yıl yaklaşık 35 milyon ton yükünde katı atık ortaya çıkıyor. Bu atık ölçüsünün yüzde 25’ini ise içecek ambalajları oluşturuyor. Biz de, bu önemli atık ölçüsünü bir fırsata dönüştürmek için, hızla Türkiye Etraf Ajansımızı kurduk. Depozito İdare Sistemi için gerekli altyapı çalışmalarına süratle başladık. İçecek ambalajlarının tescil sürecini titizlikle yürüttük. Saha operasyonlarını yönetmek için kurumlar, bölüm birlikleri, perakendeciler ve sanayicimizle ortak çalışmalar yaptık. Şimdiye kadar tüm süreç; süratli, kesintisiz ve rasyonel adımlarla yürüdü ve bugünlere geldi. Bakın depozito sisteminin ehemmiyetini daha güzel anlamak için çarpıcı birkaç örnek vereceğim: 1 ton atık camın geri dönüşümüyle havamız yüzde 20, suyumuz ise yüzde 50 oranında daha az kirleniyor. Zira 1 ton atık camı dönüştürdüğümüzde yüzde 30 hammadde tasarrufu sağlıyoruz. Bugün Avrupa ülkelerinde atık cam şişe geri toplanma oranı ortalama yüzde 80. Ülkemizde bu oran yalnızca yüzde 3. Fabrikalarımızın üretimde kullandığı cam kırıklarını şu anda ithal etmek zorunda kalıyoruz” diye konuştu.
“Depozito sistemini yüzde 100 uygulanması demek, ülkemize her yıl 500 milyon Euro’dan fazla ekonomik katkı demek”
Depozito sisteminin büyük bir etraf atağının yanında tıpkı vakitte büyük bir ekonomik kalkınma modeli olduğunu da söyleyen Bakan Murat Kurum, “Bakın biz bu sistemle yalnızca Sakarya’da 1-2 ay içerisinde 100 ton atık cam topladık. Bütün Türkiye’de topladığımızda artık cam ithalatını bırakın, cam ihraç eder duruma geleceğiz. Tıpkı şey plastik ithali için de geçerli. Plastik atıklar başta otomotiv ve dokumacılık olmak üzere birçok dalda mecburî bir girdi. Bu sistemle yılda 200 binden fazla pet şişe toplamayı hedefliyoruz, böylelikle atıklarımızı hammaddeye dönüştürerek, plastik ithalatının da önüne geçeceğiz. Özetle depozito sisteminin yüzde 100 uygulanması demek, ülkemize her yıl 500 milyon Euro’dan fazla ekonomik katkı demek; yeni yatırımlar, yeni istihdam alanları demek. 10 bin yeni konut, 150’den fazla yeni okul, 10 yeni hastane demek. Yani depozito sistemi büyük bir etraf atılımının yanında tıpkı vakitte büyük bir ekonomik kalkınma modeli demek” tabirlerini kullandı.
“25 milyar içecek ambalajını izlenebilir hale getirdik”
Sakarya’da sistem devreye alındığından beri 1 milyondan fazla şişenin çöpe gitmediğini de tabir eden Kurum, “Bakanlık olarak bugün; Ulusal depozito idare sistemimizle, yıllık yaklaşık 25 milyar içecek ambalajını izlenebilir hale getirdik. Yani ambalajlara koyduğumuz özel Depozito İdare Sistemi işareti ve barkoduyla, eserlerimiz artık raflarda yalnızca tüketilmeyi değil, hammaddeye dönüşmeyi de bekliyor. Vatandaşlarımız iade süreçlerinde “DOA” isimli taşınabilir uygulamamızı kullanıyor ve E-cüzdanlarında depozito bedelini biriktirebiliyor. Bu bedeli QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS aygıtlarında, tüm ferdî bankacılık süreçlerinde kullanılabiliyor. Şu anda Sakarya’da kurduğumuz 30 depozito iade makinemiz, sistemimizin kusursuz işlediğini ortaya koydu. Şu anda Sakarya’da 37 binden fazla vatandaşımız sistemi kullanıyor, günde ortalama 30 bin ambalaj toplanıyor. Şimdiye kadar Sakarya’da 1,3 milyon tek kullanımlık içecek ambalajı topladık. Bu ne manaya geliyor, biliyor musunuz? Sistemimizi devreye aldığımızdan beri Sakarya’da 1 milyondan fazla şişe çöpe gitmedi, tabiata karışmadı, vatandaşlarımız şişeleri atmak yerine depozito makinalarına iade ederek gelir elde etti” dedi.
“Sistemimiz, tüm Türkiye’de uygulanmaya hazırdır”
Ambalajları artık çöp değil, paha olacağını vurgulayan Bakan Kurum, “Bu sistemde birinci pilot ilçemiz Kızılcahamam’dı. Yalnızca Kızılcahamam’da yılda ortalama 472 ton atık dönüştürülüyor. Artık ben uygulamamızın pilot basamağındaki bu bilgilere dayanarak şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Vatandaşımız depozito sistemini sevmiş ve benimsemiştir. Kızılcahamam ve Sakarya’da rüştünü ispatlayan sistemimiz, tüm Türkiye’de uygulanmaya hazırdır. Bugün buradan müjdelemek isterim ki; Kızılcahamam ve Sakarya’dan başlattığımız saha uygulamalarımızın deneyimiyle, Erzurum, Samsun, Mersin, Gaziantep, Konya ve İzmir’de de çalışmalarımıza başladık. İnşallah öncelikle 7 Bölgemizde yer alan 7 vilayet merkezimizde Depozito İade Makinelerimizin kurulumunu tamamlayacağız. 2026 yılı başında da tüm vilayet ve ilçelerimizde makine kurulumunu yapacağız. Gerekli altyapı kurulumuyla, sistemimizi 25 milyar şişeden daha fazlasını kapsayacak halde yaygınlaştıracağız. Maksadımız net; öncelikle 86 milyon vatandaşımızın tamamını bu sistemle tanıştıracağız, sonrasında da bütün ambalajları bu sisteme hizmet edecek niteliğe kavuşturacağız. Böylelikle ambalajlar artık sokaklarda, plajlarda, parklarda etraf kirliliğine neden olmayacak, orman yangınlarına yol açmayacak. Ambalajlar artık çöp değil, kıymet olacak. Üreticimizin, sanayicimizin, çiftçimizin, esnafımızın yani bir bütün olarak 86 milyonun kazanmasını sağlayacağız. Çevreyi koruyan, iktisada katkı sunan ve daha yaşanabilir bir gelecek için kurgulanan bu sistemin muvaffakiyete ulaşması için; daima birlikte çalışacağız” diye konuştu. – SAKARYA
