By Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Kadir Ömer Çetin, bebeklerde reflü hakkında açıklamalarda bulundu.
REFLÜ SEBEPLERİ
Gastroözofageal reflünün, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması durumu olduğunu lisana getiren Uzm. Dr. Çetin, bebeklerde reflünün esas nedenlerini şöyle sıraladı:
Alt özofagus sfinkterinin şimdi tam gelişmemiş olması: Bebeklerde bu kapak gereğince güçlü olmadığından mide içeriği basitçe üst kaçabilir.
Sıvı yüklü beslenme: Bebekler çoklukla anne sütü yahut mamayla beslendiği için mide içeriği sıvıdır ve kolaylıkla üst çıkar.
Yatar konumda uzun müddet kalma: Bebekler çoğunlukla yatar durumda olduklarından, yerçekimi mide içeriğini yemek borusuna yanlışsız kaçırabilir.
Mide kapasitesinin küçük olması: Bebeklerin mideleri küçük olduğu için fazla beslenmeleri durumunda mide basıncı artar ve reflü olabilir.
Erken doğum: Prematüre bebeklerde sindirim sistemi daha olgunlaşmamıştır ve reflü riski daha yüksektir.
İnek sütü proteini alerjisi: Mide-bağırsak sistemi tahriş olabilir ve bu durum reflüyü artırabilir.
Hızlı yahut çok beslenme: Hızlı emzirme yahut çok fazla mama verilmesi, mideyi zorlayarak reflüye neden olabilir.
‘SÜREKLİ KUSMA VE KİLO ALAMAMA VARSA ARAŞTIRILMASI GEREKİR’
Fizyolojik nedenli olması durumunda 12-18 ay civarında bebeklerin sindirim sistemi olgunlaştıkça reflü semptomlarının azaldığını söyleyen Uzm. Dr. Çetin, “Ancak şiddetli ya da daima kusma, kilo alamama, huzursuzluk üzere belirtiler varsa araştırılması gerekir” dedi.
Uzm. Dr. Çetin, sık kusma yahut ağza yemek gelmesi, beslenme sırasında huzursuzluk yahut ağlama, yutma sırasında ağrı ya da rahatsızlık hissi, kilo alamama yahut kilo kaybı, uykuya dalamama, öksürük, hırıltı, ağız kokusu, salya artışı, yutkunmada zorluk yahut beslenmeyi reddetme, geriye yanlışsız gerilen beden duruşu, başını geriye atma üzere belirtilerin yaygın görülen reflü belirtileri olduğunu söz etti.
‘ENDOSKOPİ ÜZERE TEŞHİS TESTLERİ UYGULANABİLİR’
Bebeklerde reflünün genelde belirtiler ve fizik muayeneyle ortaya konulduğu, kimi durumlarda ise tanıyı katılaştırmak yahut öteki meseleleri dışlamak için ek testler gerekebileceğini vurguladı.
Uzm. Dr. Çetin, “Fizik muayenede kusmaya bağlı dehidrate ve huzursuz görünüm ve tartı alamama ya da tartı kaybı saptanabilir. Tanıyı destekleyen bu testler her vakit yapılmaz, sadece kuşkulu yahut ağır durumlarda uygulanır. 24 saat pH metri testi, üst gastrointestinal sistem grafisi (baryumlu röntgen), endoskopi üzere teşhis testleri uygulanabilir. Teşhis için destekleyici tedavi uygulanıp belirtiler gerilerse teşhis doğrulanmış olur. Tedaviden yola çıkarak teşhis mutlaklaştırma yolu uygulanabilir” açıklamasında bulundu.
‘FAZLA ÖLÇÜDE SÜT VE MAMA REFLÜYÜ ARTIRABİLİR’
Bebeklerde beslenme alışkanlıklarının, reflünün ortaya çıkmasında yahut şiddetlenmesinde değerli rol oynayacağının altını çizen Uzm. Dr. Çetin, “Uygun olmayan beslenme metotları mide basıncını artırarak mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını kolaylaştırabilir. Çok ve sık sık besleme (fazla ölçüde süt/mama), süratli ve yanlış konumda besleme, beslenme sonrası çabucak yatırma, katı besinlere erken geçiş (ek besine erken başlama), reflüyü artıran kimi etkenlerdir” dedi.
‘REFLÜYÜ AZALTMAYA YARDIMCI BESLENME ALIŞKANLIKLARI’
Uzm. Dr. Çetin, reflüyü azaltmaya yardımcı beslenme alışkanlıkları ise şöyle sıraladı:
* Az ve sık besleme,
* Beslenme sırasında dik oturtmak,
* Beslenme sonrası 20-30 dakika dik durumda tutmak,
* Gaz çıkarmayı ihmal etmemek,
* İnek sütü proteini alerjisi varsa doktor önerisiyle mama değişimi yapmak,
* Anne sütü mümkünse devam etmek.
‘REFLÜ RİSKİ DAHA FAZLA OLAN BEBEKLER’
Uzm. Dr. Çetin, prematüre (erken doğan) bebekler, düşük doğum yüklü bebekler, çok beslenen yahut çok sık beslenen bebekler, yatış konumu uzun müddet yatay olan bebekler, inek sütü proteini alerjisi olan bebekler, ailesinde reflü hikayesi olan bebekler, nörolojik gelişim geriliği olan bebekler ve teneffüs yolu problemleri olan bebeklerin reflü riski daha yüksek olan bebekler olduğunu belirtti.
UZMAN TABİBE DANIŞILMASI GEREKEN DURUMLAR
Doktora başvurulması gereken durumlardan bahseden Uzm. Dr. Çetin, “Kusmalar çok sık, şiddetli yahut fışkırır şekildeyse, her beslenme sonrası ağır kusma durumunda, bebek gereğince kilo almıyorsa yahut kilo kaybı varsa çocuk tabibinden dayanak alınabilir. Beslenme yetersizliği reflünün önemli olduğunu gösterebilir.
Beslenme sırasında ağlama, emmeyi reddetme durumuna da dikkat edilmelidir. Yemek borusunda tahriş yahut ağrı olabilir. Kusmukta kan varsa, bebek uyurken ansızın nefes alamıyor üzere oluyorsa, daima öksürük, hırıltı, ses kısıklığı varsa, bebek başını geriye atarak geriye eğiliyorsa (opistotonus duruşu) kesinlikle doktora başvurulmalıdır. Bu belirtiler varsa erken teşhis ve müdahale, bebeğin gelişimi ve sıhhati açısından çok önemlidir” dedi.
‘YETERSİZ KİLO ALIMI GÖRÜLEBİLİR’
Reflünün bebeklerde birden fazla vakit zaten geçse de, tedavi edilmediği durumlarda birtakım önemli sıhhat meselelerine yol açabileceğini söyleyen Uzm. Dr. Çetin, bu tür olayların ekseriyetle ‘gastroözofageal reflü hastalığı (GERH)’ olarak isimlendirildiğini belirtti.
Uzm. Dr. Çetin, tedavi edilmeyen reflünün yol açabileceği esas sorunları şöyle paylaştı:
* Yetersiz kilo alımı ve büyüme geriliği,
* Yemek borusunda tahriş (özofajit),
* Beslenme fobisi ve emme problemleri,
* Teneffüs yolu hastalıkları,
* Uyku bozuklukları,
* Anemi (kansızlık),
* Gelişimsel gerilik.
