By Geçtiğimiz günlerde Borsa İstanbul Kümesi, hisse piyasasında süreç gören sermaye piyasası araçlarının takas tarihine ait yaptığı açıklamada Borsada takas tarihinin T+1 olarak revize edilmesi istikametinde tüm piyasa paydaşlarının görüşlerinin alınacağı bir kıymetlendirme sürecinin başlatıldığını duyurmuştu.
Borsa İstanbul Hisse Piyasası’nda süreç gören sermaye piyasası araçları için takas tarihi, süreç gününü takip eden ikinci iş günü (T+2) olarak uygulanıyor.
Borsa’dan yapılan açıklamada, son devirde global finans piyasalarında takas müddetinin kısaltılması tarafında kıymetli gelişmelerin yaşandığına dikkat çekilmiş, ABD’nin 28 Mayıs 2024 tarihinde “T+1” geçişini gerçekleştirdiği kaydedilmişti.
Ayrıca, açıklamada Avrupa Birliği (AB), İsviçre ve İngiltere’nin ise “T+1” sistemine geçiş için 11 Ekim 2027 tarihini hedeflediği hatırlatılmıştı.
Takas müddetlerinde çeşitli uygulamaların olduğu yurt içi piyasalarda, borçlanma araçlarının takasında birçok ülkedeki uygulamaların bilakis süreç günü takas sistemi kullanılıyor.
“HACİM YÜZDE 25 ARTABİLİR”
Marbaş Menkul Pahalar Genel Müdür Yardımcısı Sertaç Ekeke, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, T+1’e geçilmesiyle yatırımcıların daha süratli mal taşıyabileceğini kaydederek, hacimde en azından yüzde 25 kadar bir artış olabileceğini tabir etti.
Ekeke, Türkiye’de T+1 sistemine ahenk için hem altyapı, hem de alışkanlık konusu olduğunu söz ederek, ABD’nin T+1 sistemine adapte olmasının Türkiye’ye nazaran daha sıkıntı olacağını düşündüğünü söyledi.
ABD’de tahvil takas müddetinin iki ya da üç günde olduğunu belirten Ekeke, Türkiye’de tahvil takasında süreç günü takas sisteminin uygulandığını belirtti.
Ekeke, Türkiye’de borçlanma araçlarında T+1’in bile çalıştırılmadığını kaydederek, yatırımcıların Borsa İstanbul’da T+1 sistemine adapte olmasının kolay olacağını söz etti.
Ülkemizdeki pay senedi yatırımcılarının çok büyük bir kısmının pay senedinin alındığı gün blokaj koyulmasına alışkın olduğunu belirten Ekeke, bu duruma hem teknik olarak altyapının hazır olduğunu hem de Türk yatırımcının ruhsal olarak buna yatkın olduğunu söyledi.
Ekeke, T+1’e bir adapte olmanın Borsa İstanbul’daki hacim meselesini çözmekte tesirli olabileceğini söz ederek, şöyle konuştu:
“Para geç gelecek psikolojisini değiştireceğiz ve o da yatırımcı için avantajlı bir durum. Borsada önemli hacim sıkışmaları yaşanıyor. Hacim sıkışmasını en azından bu türlü telafi edebileceğimiz ve takası daha döndürebileceğimizi düşünüyorum. Hakikaten T+1’e adapte olabilecek 2-3 piyasa varsa Türkiye bunlardan biri. Borçlanma araçlarındaki uygulamalardan ötürü bu bahse çok yatkınız.”
“ARACI KURUMLARIN ALTYAPISI TAKAS MÜDDETİ DEĞİŞİMİNE KOLAYLIKLA ADAPTE OLABİLİR”
Aracı kurumlarında muhtemel bir takas müddeti değişimine kolay kolay adapte olabileceğini söz eden Ekeke, aracı kurumlar bünyesinde kullanılan altyapıda genelde ortak yazılımların kullanıldığını ve bu altyapının da değişimlere kolaylıkla adapte edilebileceğini kaydetti.
Ekeke, kamuoyunda takas süresindeki değişim değerlendirmelerine yönelik olumsuz bir tepki olmadığını lisana getirerek “Aracı kurumlar tarafında takas süresindeki muhtemel bir değişime olumsuz bir tepki yok, herkes mümkün bir değişime çok çabuk adapte olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Aracı kurumlar tarafında mevzuya ait bir sakinlik olduğunu tabir eden Ekeke, kelam konusu muhtemel değişimle hacimde bir ölçü rahatlama olabileceği için nakit döngüsü açısından da olumlu sonuçlar alınabileceğini söyledi.
Borsa İstanbul’daki görünüme ait de konuşan Ekeke, pay senedi fonlarına para girişinin olmasının endeksler için daha değerli olduğunun altını çizdi.
Ekeke, son yılların öyküsünün pay senedi fonlarının büyümesi olduğunu söz ederek, pay senedi fonlarına para girişinin yükselişin anahtarı olduğunu tabir etti.
Yabancı yatırımcının piyasadan çekildiği görüşüne inanmadığı tabir eden Ekeke, yabancı yatırımcının kısa vadeli süreç yapan bir yapıda olduğunu, yabancı sermayenin süratlice geri gelebileceğini söyledi.
“TÜRKİYE FİNANSAL HİZMETLERDE BİR MARKA”
Ekeke, bölge coğrafyasına bakıldığında finansal hizmetlerde Türkiye’nin bir marka olduğunu değerlendirmesini yaparken, Türk bankacılık sisteminin kıymetli bir sistem olduğunu tabir etti.
Kamu bankalarına ilişkin bilançoların düzeldiğini kaydeden Ekeke, Türkiye’deki borçluluk yapısında, Hanehalkı borçluluğunun hala az olduğunu, bilhassa yabancı yatırımcı için bankacılık kesimin cazip olmaya devam edebileceğini belirtti.
Ekeke, Türkiye’de şayet bir fiyatlama yahut bir satın alma öyküsü olacaksa bunun tekrar bankacılık kesimi üzerinden dönebileceğini lisana getirdi.
Savunma endüstrinde de âlâ bir noktaya gelindiğini belirten Ekeke, dünyada ekonomik kırılmaların olduğu bir noktada bundan sonraki ana hususun büyüme ve istihdam olacağını, Türkiye için son 25 yılın en büyük öyküsünün büyüme olduğunu vurguladı.
“Trump’ın Türkiye için dost ülke açıklaması çok pahalı bir açıklama”
Ekeke, ABD ile Türkiye ortasındaki ikili alakaların de olumlu olacağına yönelik beklentilerin baz senaryolarının içinde olduğunu belirterek, son gelişmelerle Türkiye’nin global ekonomik sistemde en kıymetli ülkelerden biri pozisyonuna oturmaya başladığını söz etti.
Türkiye’nin, Trump’ın alakalarının değerli olduğunu söz ettiği ülkeler ortasında olmasının olumlu olduğu lisana getiren Ekeke, kelamlarına şöyle tamamladı:
“Trump’ın ‘Türkiye için alenen dost ülke’ ve hatta ‘dost lider’ açıklamasını çok kıymetli bir açıklama olarak buluyorum. Trump aslında elini açıyor, ben bundan sonra buraya nazaran hareket edeceğim diyor. Bu Türk pazarı için de kıymetli. Rusya-Ukrayna savaşı biterse o tarafta da avantajlarımız var. Suriye ve Ukrayna’nın tekrar inşası ve geliştirilmesi süreci var. Burada Türkiye değerli bir pozisyonda.”
