By
TARIM ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Ulusal Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen müdafaa çalışmaları sonucunda, her yıl jenerasyonu tükenme tehlikesi altındaki ‘caretta caretta’ tipi deniz kaplumbağalarının yavrularının denize ulaşma oranı artıyor. 2024 yılında gerçekleştirilen çalışmalar sonucu 760 bin 424 yavru deniz kaplumbağası denizle buluştu.
DKMP tarafından, Dünya Doğayı Müdafaa Birliği’nin kırmızı listesinde kuşağı tükenme tehlikesi altındaki çeşitler ortasında bulunan ‘caretta caretta’ tipi deniz kaplumbağalarını müdafaa çalışmaları sürdürülüyor. İklim değişikliği, kıyıların olumsuz kullanımının yanı sıra ses ve ışık kirliliği üzere tehditlerle karşı karşıya olan deniz kaplumbağaları için birçok önlem alındı. Turistler, mahallî halk ve kıyı işletmecileri kumsalı hakikat kullanmaları konusunda bilgilendirilip, bilinçlendiriliyor. Deniz kaplumbağalarının yuvalarına kum altı ve kum üstü kafesleme çalışmaları yapılıyor ve su altında kalan kafesler daha kuru kumul ortamlara taşınıyor. Muhafaza çalışmalarının yanı sıra beslenme, kışlama alanları üzere bilgilerin belirlenmesi için deniz kaplumbağaları, takılan uydu vericiler ile izleniyor. Bu uygulamalarla, yumurtadan çıkan yavruların denize ulaşma oranı artırılıyor. Ayrıyeten yaralı bulunan deniz kaplumbağalarının tedavisi üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapılıyor. Bu kapsamında Hatay, Mersin, Muğla, İstanbul ve Çanakkale’de kurulan rehabilitasyon merkezlerinde yaralı kaplumbağalar tedavi edilerek, tekrar denizle buluşturuluyor.
Yürütülen çalışmalar sayesinde, yalnızca yumurtlamak için mayıs ve eylül ayları ortasında kumsallara çıkan deniz kaplumbağalarının jenerasyonunun devamı teminat altına alınıyor. Geçen yıl yürütülen muhafaza ve izleme çalışmaları sonucunda Türkiye kıyılarında 10 bin 159 caretta caretta (İribaş deniz kaplumbağası) ve 2 bin 394 chelonia mydas (Yeşil deniz kaplumbağası) yuvası tespit edildi. Bu yuvalardan çıkan 568 bin 904 caretta caretta ve 191 bin 520 chelonia mydas olmak üzere toplam 760 bin 424 yavru denizle buluştu. Deniz kaplumbağalarının denizle buluşması gruplar tarafından kameralarla farklı açılardan görüntülendi.
