By Yazılı bir açıklama yapan Milletvekili Nermin Yıldırım Kara Hatay’daki müracaatların sırf yüzde 5’ine ruhsat verildiğini belirterek, 30 Haziran 2025 olarak belirlenen son müracaat tarihinin uzatılması ve afetzedeler için hukuki-teknik dayanak sağlanması davetinde bulundu.
VATANDAŞLARIMIZIN HAK ETTİKLERİ İNANÇLI KONUTLARA KAVUŞMASINI ENGELLİYOR
6 Şubat zelzelesinin akabinde binlerce vatandaşımızın evsiz kalması sonucunda ortaya çıkan pek çok sorunun hala çözülemediğini hatırlatan Kara, “Depremin üzerinden iki yıl geçmesine karşın, afetzedelerin yerinde dönüşüm sürecinde karşılaştığı pürüzler hâlâ çözülebilmiş değil. İmar meseleleri, mülkiyet ihtilafları ve ekonomik zorluklar, vatandaşlarımızın hak ettikleri inançlı konutlara kavuşmasını engelliyor.
Hatay Valisi Mustafa Masatlı, Ekim 2023’te 93 bin müracaat alındığını açıklamakla yetinmişti; biz de konutların tekrar inşası ve yerinde dönüşüm süreçleri hakkında daha açık bir bilgi elde edebilmek için, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bir soru önergesi vermiştik. Bu önergeye geçtiğimiz hafta cevap verildi; böylelikle Hatay’da yerinde dönüşüm için kaç müracaat yapıldığını, ruhsatlandırma süreçlerinin hangi evrede olduğunun, çok ayrıntılı olmasa da bir fotoğrafını elde ettik. Bakanlık; 7452 sayılı kanun kapsamında 94 bin 320 faal yerinde dönüşüm başvurusu bulunduğunu, 5 bin 520 bağımsız kısmın ruhsatlandırıldığı, hibe ve kredi ödemeleri kapsamında 2 milyar 56 milyon 790 bin TL ödendiği ve ortalama inşaat ilerleme düzeyinin yüzde 41 olduğunu açıkladı.
BAŞVURULARIN YALNIZCA YÜZDE 5’İNE RUHSAT VERİLDİ
Yerinde Dönüşüm Projesi’nde ilerleme suratının yüzde 41 seviyesinde gerçekleşmiş olması olumlu fakat kâfi sayılmayacak bir gelişmedir. Bunu bakanlık datalarında de itiraf edildiği üzere, ruhsat verme sürecinde yaşanan yavaşlıktan takip edebiliyoruz. Yerinde dönüşüm müracaatları ve ruhsat verilme sayıları üzerinden yapılan bir hesaba nazaran, müracaatların yalnızca yüzde 5’ine ruhsat verilmiştir.
Şimdi hibe ve kredi dayanaklarından yararlanabilmek için son ruhsat tarihi olarak 30 Haziran 2025’in verilmiş olması, alandaki sıkıntılar nedeniyle afetzedelerin haklarını tehlikeye atmaktadır. Bu tarih kısıtlaması, Anayasa’nın mülkiyet hakkını koruyan 2’nci ve 57’nci unsurları, 6306 sayılı Kanun’un gönüllülük unsuru ve Avrupa İnsan Hakları Kontratı ile Avrupa Toplumsal Şartı’nın ilgili hususlarıyla; daha kıymetlisi, alandaki gerçeklerle ve beklentilerle uyuşmuyor.
Başvuruların çok azına ruhsat verilmiş, geri kalanı ise bürokratik mahzurlar ve maddi imkânsızlıklar nedeniyle beklemektedir. Bu durum, afetzedelerin barınma hakkını fiilen ortadan kaldırır.
Afetzedelerimizin barınma hakkı, bir tarih sonuna yahut bürokrasinin koridorlarına sıkıştırılamaz. Vatandaşlarımız, imar ve mülkiyet meselelerinin çözülmesini beklerken, ekonomik krizin altında ezilmekte, bir de bürokratik pürüzlerle gayret etmektedir. Bu, Anayasa’ya ve memleketler arası hukuka alışılmamış bir durumdur.
Buradan, hükümete, lokal idarelere ve ilgili tüm kurumlara sesleniyoruz: Afetzedelerin barınma hakkı için 30 Haziran 2025 günü sona erecek ruhsat müracaat süreci makul bir biçimde uzatılmalı, imar ve mülkiyet problemlerinin tahlili için tüzel ve teknik dayanak sağlanmalıdır” tabirlerini kullandı.
