By Çocukların dünyasında her şey bir oyun üzere görünebilir. Fakat uzmanlar, birtakım davranışların yalnızca bir oyun değil, bâtın bir yardım daveti yahut gelişimsel bir işaret olabileceği konusunda uyarıyor. Ebeveynler için suçsuz görünen birtakım hareketler, aslında çocuğun duygusal, zihinsel yahut fizikî muhtaçlıklarını haber veriyor olabilir. İşte çocuk gelişimi uzmanlarının bilhassa üzerinde durduğu 6 kritik davranış ve manaları:
1. Daima Zıplama ve Koşma
Enerjik bir çocuğun koşması olağan üzere görünse de, durmaksızın hareket etme gereksinimi, duyusal bütünleme bozukluğu ya da dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) üzere durumların belirtisi olabilir. Bu çocuklar, vücutlarını “sakinleştirmek” için hareket etmeye muhtaçlık duyarlar.
2. Eşyaları Daima Döndürme yahut Sıralama
Çocuğunuz oyuncaklarını daima sıraya mı diziyor? Otomobilleri yalnızca tekerleğinden mi izliyor? Bu davranışlar bazen tekrarlayıcı davranış örüntüleriyle kendini gösteren otizm spektrum bozukluğunun erken sinyalleri olabilir.
3. Sert Seslere Reaksiyon Verme
Normal bir çocuk müziğe eşlik ederken, birtakım çocuklar elektrik süpürgesi, saç kurutma makinesi üzere yüksek seslerden rahatsızlık duyar. Bu hassasiyet, duyusal işlemleme farklılıklarına işaret edebilir.
4. Çok Yalnız Oynamayı Tercih Etme
Çocuklar oyun sırasında toplumsallaşmayı öğrenir. Fakat çocuğunuz ısrarla tek başına oynamayı seçiyor ve başka çocuklara ilgisiz kalıyorsa, bu durum toplumsal gelişimle ilgili bir sıkıntıya işaret edebilir.
5. Oyunda Çok Denetimci Olma
Sürekli kendi kurallarını koyan, karşısındaki çocuğa rol vermeyen bir çocuk, tasa bozukluğu ya da özgüven sorunu yaşıyor olabilir. Oyun, çocukların denetim hissi kazandığı bir alandır; çok denetim muhtaçlığı, dış dünyada hissettiği güvensizliği yansıtabilir.
6. Kendine Ziyan Veren Davranışlar
Kafasını yere vurma, saç çekme, kendini ısırma üzere davranışlar asla göz arkası edilmemelidir. Bunlar, çocuğun hislerini dışa vuramadığı durumlarda ortaya çıkan gerilim tepkileridir ve profesyonel yardım gerektirir.
“Sadece Oyun Değil, Bir İleti Olabilir”
Çocuk psikolojisi uzmanları, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını gözlemlerken “normaldir, geçer” yaklaşımı yerine, anlamaya çalışan bir bakış açısı geliştirmesini öneriyor. Zira oyun, çocuk için yalnızca cümbüş değil; birebir vakitte kendini söz etmenin bir yolu.
