By Tarsus Üniversitesi Besin Sürece Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülden Gökşen ve takımı, deniz yosunundan elde edilen biyomalzeme ile besin eserlerinin tazelik durumunu görsel olarak takip etmeyi mümkün kılan etraf dostu “akıllı etiket” üretti.
Tarsus Üniversitesi Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Besin Sürece Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülden Gökşen ve grubu, 2023’te deniz yosunu biyokütlesinin besin ambalajlarında katma pahalı bir formda değerlendirmesi emeliyle proje hazırladı.
Proje, Avrupa Birliği tarafından desteklenen Sürdürülebilir Mavi İktisat Paydaşlığı 2023 TÜBİTAK Çok Uluslu Ortak Daveti kapsamında dayanak almaya hak kazandı.
Çalışma kapsamında, kırmızı yosundan elde edilen pigment ve biyoplastik, birbirine entegre edilerek renk değiştiren “akıllı etiket” geliştirildi.
Deniz yosunundan geliştirilen etraf dostu etiket, besin eserlerinin bozulma sürecini izleyerek renk değişimi yoluyla tüketiciyi uyarıyor.
“Akıllı etiket” ile balık, et, tavuk, meyve ve zerzevat üzere eserlerin tazelik durumu ambalaj açılmadan kolaylıkla anlaşılabiliyor.
“Renk değiştiğinde, o eserin bozulduğu anlayabiliyorsunuz”
Doç. Dr. Gülden Gökşen, AA muhabirine, çalışmalarında Mersin kıyılarından topladıkları üç farklı yosun çeşidini kullandıklarını söyledi.
Geliştirdikleri etiketle tüketicilerin eserlerin tazelik durumunu gözlemleyebildiğini belirten Gökşen, “Akıllı etiketler besin israfını azaltmak ve besin güvenliğinin kıymetini vurgulamak gayesiyle bilhassa raf ömrü boyunca besin paketlerinin içerisine yerleştirilerek eserlerin bozulması hakkında tüketiciye bilgi veren bir sistemdir.” dedi.
Gökşen, besin güvenliğinin son derece hassas olduğu bu periyotta yaptıkları çalışmanın ehemmiyetine işaret etti.
Geliştirdikleri etiketin eserin ambalajının içerisine yapıştırılarak kullanıldığını belirten Gökşen, “Bu etiketler, raf ömrü boyunca tüketiciye direkt, son kullanma tarihine bakmadan bilgi veriyor. Renk değiştiğinde, o eserin bozulduğu anlayabiliyorsunuz. Etiket tıpkı vakitte akıllı raf sistemini teşvik ediyor ve besin israfını azaltıyor. Tüketicilerin hijyenik ve inançlı eserlere ulaşmasını sağlıyor.” diye konuştu.
“Gıda atığını azaltmayı hedefliyoruz”
Doç. Dr. Gökşen, etiketin ticarileşme çalışmalarına başlayacaklarını söz etti.
Deniz yosunlarından geliştirdikleri bu etiketleri, birebir vakitte besin atıklarından da üretebildiklerini vurgulayan Gökşen, şunları kaydetti:
“Bu sistem için farklı eserler üzerinde denemeler yaptık. Et, tavuk, meyve ve balık üzerinde de deneme çalışmalarına devam ediyoruz. Global ısınma, etraf kirliliği ve besin kıtlığı üzere meselelerin ağırlaştığı bir devirde, besin eserlerine azamî seviyede ulaşılabilirliğini sağlamayı ve besin atığını azaltmayı hedefliyoruz. Bu stil etiketlerin paketlerin içerisine yer alması, hem tüketiciye hem de sanayiciye eserler hakkında daha fazla bilgi sağlayacak.”
