By Yeşilay Genel Başkanı Mehmet Dinç, dijital ebeveynlik marifetlerinin, çocuklara hakikat bir rehberlik ve denetim sistemi oluşturma manasında alternatifsiz imkan sağladığını belirtti.
Dinç, AA muhabirine, çocukların, doğdukları andan itibaren dijital araçlara maruz kaldıklarını lakin bu elektronik araçları kullanma konusunda bilgi ve maharet kazanmaya gereksinimlerinin olduğunu lisana getirdi.
Bu noktada da rastgele bir eğitimden evvel rehberliğin, yönlendirmenin ve denetimin çok değerli olduğunu belirten Dinç, dijital ebeveynlik marifetlerine sahip olan anne ve babanın, çocuklara rehberlik etme, örnek olma ve denetim etme manasında çok önemli tesire sahip olacağını anlattı.
Dinç, bu halde denetim, takip, rehberlik olmazsa çocukların dijital araçlardan önemli manada ziyan görebileceğini lisana getirerek, “Bu ziyan hem içerik manasında hem de müddetle alakalı önemli bir sorun olabilir. Hakikaten çok erken yaşlardan itibaren çocukların, dijital ekranlara denetimsiz formda maruz kalmalarına bağlı olarak çok önemli fizikî ve ruhsal sıhhat manasında sorunlar ortaya çıkıyor. Dijital ebeveynlik hünerleri çocuklara yanlışsız bir rehberlik ve denetim sistemi oluşturma manasında alternatifsiz bir imkan.” sözünü kullandı.
Dijital dünya ile iç içe olan çocuklara kısıtlama yerine düzenleme getirilmesi teklifinde bulunan Dinç, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu düzenlemeyi yaparken kesinlikle muadili olacak. ‘Şu kadar kullan’dan öte, hayatında kendini söz edebileceği, sosyalleşebileceği, gücünü boşaltabileceği gerçek imkanları oluşturduktan sonra düzenleme yapmak lazım. Çocuklar ve ergenler, toplumsallaşma, kendini tabir etme imkanını karşılayamazsa ve gücünü boşaltabileceği alanları bulamazsa ister istemez bilgisayarı kapatır, telefona geçer, telefonu kapatır televizyona geçer, televizyonu kapatır tekrar tıpkı döngü birbirini tekrarlar. Zira önemli bir gerçek hayat alternatifi oluşmadığı vakit ister istemez en kolay, en ulaşılabilir yol olarak dijital araçlara çocuklar geçeceklerdir.”
“Bağımlılık bir anda ortaya çıkmıyor, süreç içinde gelişiyor”
Dinç, her yaş periyodunun kendine has sorunları olduğunun altını çizerek, çocukluktan itibaren fazla ve gelişime uygun olmayan kullanımın, fikir maharetlerini, zihinsel ve fizikî gelişimi önemli etkilediğini anlattı.
Gelişimin kritik periyotları kaçtığı vakit gelişimsel sorunların çok önemli olarak bütün hayata etki eder hale geldiğini belirten Dinç, “Erken yaşlardan itibaren sağlıklı bir dijital kullanım çerçevesinin ailede oluşması çok kıymetli ancak bunun bir kurallar bütününden fazla, aile içinde bir kültür olarak paylaşılması lazım. Çocuklar muhakkak bir ölçüde dijital araçları kullanıyor lakin anne babaların ölçüsü yok, bu türlü bir şey kabul edilemez.” diye konuştu.
Dinç, bütün ailenin tıpkı formda paylaştığı, takip ettiği, uyguladığı bir dijital kullanım kültürünün oluşması gerektiğini vurgulayarak, “Bu kullanım içinde hudutlu, periyodik, denetimli, gayeli, yararlı kullanım üzere alt yapısı olan bir kullanımın olması lazım. Öbür türlü ‘Çocuklar daima yararlı bir şeyler için kullansın lakin ben devamlı cümbüş için kullanayım.’ bu çocuklar için hakikat bir rehberlik olmaz. İlerleyen yaşlarda sosyalleşmeyle birlikte çocuklar hiç elbet eğlenme emelli olarak oyun oynayacaklar, toplumsal medyayı kullanacaklar fakat bu mevzuda da hakikat rehberliğe muhtaçlıkları var.” değerlendirmesinde bulundu.
Çocukların, internette karşılaştıkları tehlike ve tehditlerle ilgili anne babalarıyla rahatça konuşmaya gereksinimleri olduğunu tabir eden Dinç, çocukların vakit zaman internette önemli zorbalığa maruz kalabildiğini kaydetti.
Dinç, kumar bağımlılığı konusunda 15 yaşından itibaren çalışmalar yürüttüklerini belirterek, “Kumar bağımlılığında gördüğümüz 20-35 yaş ortası çok kritik fakat bunun başlangıcı öncesinden başlıyor. Bağımlılık bir anda ortaya çıkmıyor, süreç içinde gelişiyor. Bağımlılığın gelişmesi, ikna olması vakit alıyor. O yüzden erken yaşlarda dijital araçlarla yanlışsız alaka kurması, kumar bağımlılığından uzak durması çok kritik değere sahip.” dedi.
İnternetle bağlantılı bağımlılıklar konusunda 12 yaştan itibaren çalıştıklarını anlatan Dinç, öğrencilerin lise ve üniversite imtihanlarına girerken çok önemli külfetler yaşadığını, erken yaşlardan itibaren çocukların interneti şuurlu kullanmasının çok değerli olduğunu vurguladı
Dinç, Yeşilay’ın, dijital bağımlılık probleminde dünyada öncü rol oynadığını belirterek, 2013’te dünyada birinci kere Milletlerarası Teknoloji Bağımlılığı Kongresi’ni organize ettiklerini, 13-14 Mayıs’ta İstanbul’da dünyada bu alanda çalışan uzmanlarla “Davranışsal Bağımlılıklar Kongresi”ni düzenleyeceklerini aktardı.
Okullarda sağlıklı hayat ve şuurlu teknoloji kullanımı konusunda eğitimler, programlar, farkındalık çalışmaları yaptıklarını belirten Dinç, Türkiye’nin 105 noktasında Yeşilay danışmanlık merkezlerinde internetle ilgili bağımlılıklar noktasında fiyatsız psikoterapi hizmeti verdiklerini söyledi.
