Dünya’nın en büyük sürdürülebilirlik inisiyatifi Küresel Compact’a 2019 yılında üye olan, 2020 yılını “Sürdürülebilirlik Yılı” ilan eden, son 5 yıldır tüm faaliyetlerinin eksenine sürdürülebilirliği oturtan Ege İhracatçı Birlikleri 2025 Yılı Sürdürülebilirlik Raporunu düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.
Basın toplantısında konuşan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Bugün burada yalnızca bir rapor paylaşmıyoruz; geleceğe dair umutlarımızı, sorumluluklarımızı ve vizyonumuzu da paylaşıyoruz. Dünyamız artık bize açıkça gösteriyor: Hudutlu kaynaklarla sınırsız büyüme modeli mümkün değil. İklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve kaynak tükenmesi üzere tehditler; iş yapış formlarımızın esaslı biçimde değişmesini mecburî kılıyor. Ege İhracatçı Birlikleri olarak, çevresel, toplumsal ve yönetişimsel sorumluluklarımızın şuuruyla hareket ediyoruz” diye konuştu.
Cinsiyet eşitliği, döngüsel iktisat, etik ticaret ve iklim şuuru üzere temel alanlarda attıkları adımları “EİB Sürdürülebilirlik Raporu”yla şeffaf bir biçimde kamuoyu ile paylaştıklarının altını çizen Eskinazi, kelamlarını şöyle tamamladı: “İhracatçılarımıza atık su, güç ve çevreyi kirletmeyecekleri, kirlettiklerinde ağaç dikerek bunu kompanse edecekleri şuuru yaymak istiyoruz. Sürdürülebilirlik ile ilgili atılan adımlar ihracatımıza ve geleceğimize ışık tutacak.”
Sürdürülebilirlik çalışmaları birlikte hareketle muvaffakiyete ulaşır
Sürdürülebilirlik ile ilgili çalışmaların münferit gayretlerle muvaffakiyete ulaşamayacağına vurgu yapan Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Eserler Koordinatörü ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mehmet Ali Işık, Avrupa Birliği tarafından ilan edilen Yeşil Mutabakatın dünyada sürdürülebilirlik ile ilgili çalışmalara ivme kazandırdığını lisana getirdi.
Türkiye’nin etraf, toplumsal ve yönetişim başlıklarında sürdürülebilirliğe katkı sağlamayı taahhüt ettiğini dillendiren Işık, “Ticaret Bakanlığı Responsible destek programıyla sürdürülebilirlik ile ilgili gayretleri destekliyor. Paylaşımcı olmalıyız, toprağımızı korumalıyız. Yönetişimle faal binlerce ihracatçı firmamıza yol gösterici olmak istiyoruz” dedi.
36 vilayette dondan etkilenen çiftçimiz desteklenmel
Türkiye’de Nisan ayında 36 vilayette yaşanan don olayı sonrasında çok yıllık bitkilerde büyük ziyanlar oluştuğuna da değinen Işık, “Kuru meyve ve yaş meyvede eserler çok etkilendi. Malatya’da kayısıda yüzde 95 kayıp var. Fındık ve üzümde değerli hasarlar var. Üzümde iki yıldır yüzde 40-50 eser kayıpları yaşıyoruz. Çiftçilerimize olumlu dayanaklar bekliyoruz. Devletimizin şefkat elini uzatması lazım. Çiftçimizin ayakta kalmasını sağlaması gerekiyor” halinde konuştu.
Ege İhracatçı Birlikleri’nin Sürdürülebilirlik Raporu’nun Türkiye’de TİM ve öteki ihracatçı birlikleri ortasında bir birinci olduğunu belirten Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik Danışmanı Nilüfer Arıak, dünya genelinde büyüme öne çıkarıldığı için önemli bir kaynak israfının ortaya çıktığını, sürdürülebilirlik konusunun göz gerisi edildiğini vurguladı.
Dünya genelinde hava sıcaklıklarının 2025 yılı ocak ayı itibariyle 1,7 derece arttığının altını çizen Arıak, “40 canlı çeşidi değişecek, don, kuraklık, hastalıklar, organik olmamanın sorunları. Değişim ve dönüşüme giremediğimiz vakit yok oluyoruz” dedi.
Sermayeye erişimin yolu sürdürülebilirlik raporlarından geçiyor
Türkiye’nin büyümesinin dış kaynaklara bağlı olduğuna vurgu yapan Arıak kelamlarını şöyle tamamladı: “Sermayemiz zayıf, uzun vadeli ve düşük maliyetli fonlara ulaşmamız gerekiyor. Varlıklı pazarlara ihracat yapacaksak sürdürülebilirlik etiketli eserleri üretmeye gereksinimimiz var. Bunun yolu da sürdürülebilirlik raporlarımızın olmasından geçiyor. Firmalarımızın sürdürülebilirlik raporlarına odaklanmaları mecburilik halini aldı.”
EİB’in 2024 sürdürülebilirlik karnesi
Ege İhracatçı Birlikleri’nin atık idaresi konusunda, 2024 yılında tehlikesiz atık ölçüsünde 2023 yılına kıyasla yüzde 5,8’lik düşüş yaşandı.
EİB’nin toplam atık ölçüsünde ise yüzde 8,4 oranında bir azalma gerçekleşti.
ERP sisteminin kurulmasıyla süreçlerin dijital ortamda gerçekleştirilmesi, kağıt tüketiminde kıymetli bir tasarruf sağladı.
EİB’in araç yakıt tüketimlerinden oluşan emisyon ölçüleri karşılaştırıldığında, 2024 yılında 2023 yılına nazaran yüzde 3 oranında bir artış olduğu gözlemlendi.
2024 yılında elektrik tüketimine bağlı olarak oluşan karbon ayak izi kıymeti 2023 yılına nazaran yüzde 4’lük bir artış gösterdi. Kelam konusu artışta, EİB’in gerçekleşen eğitim, seminer, çalıştay üzere etkinlikler tesirli oldu.
EİB’de iş gayeli seyahatleri göz önünde bulundurularak hesaplanan emisyon kıymetlerinde satın alınan uçak biletleri ve kiralanan araçlara ilişkin datalar temel alındı. 2023 yılında bin 102 yurt içi uçuş, 697 yurtdışı uçuş yapılırken, 2024 yılında yurt içi uçuş 876’ya, yurt dışı uçuş ise 511’e geriledi. Yurt içi ve yurt dışı uçuşlardan kaynaklanan toplam emisyon bedelleri 2023 yılında 495,5 ton CO2-e, 2024 yılında ise 399,4 ton CO2-e düştü.
Emisyonlar azaltacak
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB), iklim değişikliğiyle uğraş çerçevesinde faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel tesirleri en aza indirmeyi ve daima uygunlaştırmayı hedeflemek için emisyonlarının azaltılması maksadıyla, şirket araçlarının yenilenmesi durumunda düşük emisyon salınımına sahip modeller tercih edilecek.
Emisyonlarının azaltılması kapsamında, elektrik tüketiminin azaltılmasına yönelik uygulamalar geliştirilmesi planlanıyor. Mesai dışında gereksiz aydınlatmaların kapatılması, klima ve elektronik aygıtların yenilenmesi güç verimliliği yüksek modellerin tercih edilecek.
Emisyonlarının azaltılması gayesiyle, yurt içi kısa aralı toplu seyahatlerde hava yolu yerine şirket araçlarının kullanımı teşvik edilecek, görevlendirilecek işçi sayısı taban düzeyde tutulacak ve çevrimiçi iştirak imkânı bulunan eğitim, seminer ve toplantılara uzaktan erişim sağlanmasına öncelik verilecek. Atık oluşumunun minimize edilmesi maksadı doğrultusunda, kâğıt tüketimini en aza indirmek gayesiyle dijital uygulamalara tartı verilecek. Tek kullanımlık plastiklerin kullanımını azaltmaya yönelik düzenlemeler yayılacak ve arızalı elektronik aygıtların tamir edilerek tekrar kullanılması sağlanacak.
EİB’den 2025 yılı için sürdürülebilirlik taahhütleri
1. Birliklerimiz genel şuralarında her yıl, dijital olarak alınan evrak sayısını bir evvelki yıla nazaran %15 oranında artırarak, kağıt kullanımı ve teslimat süreçlerinden kaynaklanan karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sağlanması.
2. EİB Yapay zeka modülünün chatbot ve sanal asistan kısmının 2025 yılında devreye alınması.
3. Birliğimiz etkinliklerinde kullanılan basılı malzemelerin dijital ortama alınması.
4. Birliğimiz bünyesindeki sektör kurulu toplantısı karar tutanaklarının 2025 yılında, tüm yönetim kurulu toplantısı karar tutanaklarının ise önümüzdeki üç yıl içerisinde elektronik imzaya geçmesi
5. İkiz dönüşüm kapsamında başvurulan memleketler arası ve ulusal proje sayılarında %10 artışın sağlanması.
6. B2B Marketplace modeliyle, ihracatçılarımızı amaç ülke alıcıları ve hammadde tedarikçileriyle eib.liyiz, Aegean Zonegibi dijital platformlar üzerinden buluşturmayı, faal ve sürdürülebilir bir ihracat ağı kurulması.
7. EİB Cinsiyet Eşitliği Bildirgesi yayınlanması.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı