By Habertürk muharriri Ahmet Kıvanç, son devirde sıkça sorulan kıdem tazminatı ile ilgili soruları yanıtladı. 1475 sayılı eski İş Kanunu’na nazaran, emeklilik şartlarını yaş dışındaki kriterlerle yerine getiren çalışanlar, kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı almaya hak kazanabiliyor. Lakin, kıdem tazminatı alabilmek için belli prosedürlerin izlenmesi gerekiyor. Kıvanç, kıdem tazminatının hangi kurallar altında alınabileceği konusunda detaylı bilgiler vererek, bu süreçte dikkat edilmesi gereken adımları açıkladı.
Sigortalı çalışmaya 1 Kasım 1999 tarihinde başlayan bir çalışan, prim gün sayısını tamamladıktan sonra işten kendi isteğiyle ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir mi? Kıvanç, bu soruya geçmeden evvel, yaş dışındaki emeklilik şartlarıyla kıdem tazminatı alma kaidelerini ayrıntılı halde anlattı.
Öncelikle, sigortalı çalışmaya başladıktan sonra, emeklilik için gerekli olan kıdem tazminatı yazısının Toplumsal Güvenlik Kurumu’ndan alınması gerektiğini belirtti. Bu yazı, patrona verilmeden işten ayrılmak, kıdem tazminatının kaybına yol açabiliyor. Kıvanç, “Yazıyı almadan işten ayrılanlar kıdem tazminatı hakkını kaybederler” diyerek bu noktaya dikkat çekti.
PRİM GÜNÜNE NAZARAN KIDEM TAZMİNATI HAKKI
Kıdem tazminatını alabilmek için prim gün sayısının ne kadar olması gerektiği konusu, sigortalı çalışmaya başlama tarihine nazaran değişiyor.
1999 yılında sigortalı çalışmaya başlayanlar, 15 yıl sigortalılık müddeti ve 3600 prim günü ile kıdem tazminatı yazısı alabiliyorlar.
2008 ve sonrasında sigortalı çalışmaya başlayanlar için ise 7000 prim günü tamamlanmışsa, yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getirmiş sayılıyor. Bu durumda, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na başvurularak kıdem tazminatı yazısı alınması mümkün.
EMEKLİLİKTE YAŞIN ROLÜ VE İLERLEYEN ADIMLAR
Ahmet Kıvanç, prim gününü tamamladıktan sonra emekli olmak için yapılması gerekenleri de açıkladı. Şayet çalışan 7000 prim gününü doldurduysa, emeklilik için makul bir yaşa gelmesi gerekmektedir. Bayanlar 58, erkekler ise 60 yaşına geldiklerinde emekli olabiliyor. Kıvanç, bu taban mühletlerin akabinde, “Sigortalı çalışmaya devam ettiğiniz takdirde emekli aylığınız da artacaktır.” teklifinde bulunarak, prim gününü tamamlayan lakin emekli olmayan çalışanlar için kıymetli bir tavsiye verdi.
YANLIŞ EMEKLİLİK BAŞVURUSU DURUMUNDA NE YAPILMALI?
Bir öteki soruda ise, 2024 yılında emeklilik başvurusu yapan lakin eksik prim günü bildirilen bir çalışanın durumu ele alındı. Kıvanç, prim günlerinin eksik görünmesi üzere durumlarda, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun sorumluluğu olduğunu belirtti. Ayrıyeten, emeklilik müracaatının 2024 yılında yapıldığı takdirde, 2025 yılında yapılacak müracaata nazaran emekli maaşlarında kıymetli bir fark olacağına da dikkat çekti.
EYT YASASI VE GEÇ EMEKLİ OLANLAR İÇİN YENİ DÜZENLEME BEKLENTİSİ
EYT yasasının çıkmadan evvel geç emekli olanlar için bir düzenleme yapılıp yapılmayacağına dair gelen soruya ise, Kıvanç, rastgele bir düzenleme teşebbüsü olmadığına vurgu yaptı. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi sonrası, prim günü ve sigortalılık müddetini tamamlayan birçok kişi yaş şartını bekleyerek geç emekli olmuştu. Fakat, geçmişte yaş kaidesini tamamlayamadığı için geç emekli olanlar için şu anda rastgele bir düzenleme planlanmamaktadır.
Kıdem tazminatı hakkı, sigortalı çalışmaya başlama tarihi ve prim gün sayısına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Ahmet Kıvanç, kıdem tazminatı almak isteyen çalışanların yasal prosedürleri takip etmeleri gerektiği konusunda ikazlarda bulunarak, emeklilik için gerekli adımları yanlışsız bir biçimde atmaları gerektiğini belirtti.
