By ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, “daha sık ve kalıcı arz şoklarının” yaşanabileceği ikazını yinelerken, ekonomik ortamın 2020’den bu yana değerli ölçüde değiştiğini ve bankanın para siyaseti stratejisinin gözden geçirilmesinin bu değişikliklere ait değerlendirmelerini yansıtacağını söz etti.
Zayıf gelen ABD enflasyon verisi, piyasalardaki fiyatlamalar üzerinde tesirli olurken, ABD’de nisan ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), aylık bazda yüzde 0,2 artarak beklentilerin altında kaldı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ise Fed’in, yıllık enflasyondaki yavaşlamaya karşın tarife kaynaklı fiyat baskılarını izlemeye devam edeceği beklentisi güç kazandı. Para piyasalarında, birinci faiz indirimi beklentisi eylül ayına ötelenirken, yıl içinde toplam iki indirim öngörülüyor.
Bu gelişmelerle ABD 10 yıllık tahvil faizi haftayı 5 baz puan artışla yüzde 4,44’ten tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,8 yükselerek 101,1’e çıktı.
ALTINDA SON 6 AYIN EN MAKÛS PERFORMANSI
Değerli metaller, global risk iştahındaki artışla inançlı liman talebinin azalması ve güçlenen dolar endeksinin tesiriyle paha kaybetti.
Altının ons fiyatı, ABD-Çin ticaret tansiyonunun azalmasıyla zayıflayan inançlı liman talebi ve yükselen dolar endeksinin tesiriyle gerileyerek 3 bin 200 dolar düzeyine indi ve 11 Kasım 2024’ten bu yana en makus haftalık performansını kaydetti.
Analistler, faiz getirisi bulunmayan altının çoklukla düşük faiz ortamlarında kıymet kazandığını belirterek, para piyasalarındaki fiyatlamaların yanı sıra dolardaki güçlenme ve ABD-Çin ortasındaki süreksiz ticaret mutabakatının, altın fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu tabir etti.
Bu gelişmelerin tesiriyle bedelli metallerin tümü paha kaybederken, ons bazında fiyatlar, altında yüzde 2,7, platinde yüzde 0,8, paladyumda yüzde 1,6 ve gümüşte yüzde 1,4 azaldı.
BAZ METALLER TİCARETSAVAŞLARININ GÖLGESİNDE
Baz metaller, tamamlanan haftada karışık bir seyir izledi. Ticaret savaşlarının sakinleşmesiyle global büyüme beklentileri fiyatlara takviye sağlasa da tarife telaşlarının neden olduğu stok fazlaları fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.
Trump’ın yüzde 25’lik ithalat tarifesi tehdidiyle ABD’ye yönelen ağır navlun akışı, bakır stoklarının Chicago Ticaret Borsası’nda (CME) yılbaşından bu yana yüzde 81 artmasına neden olurken, CME ile Londra Metal Borsası (LME) ortasındaki fiyat farkının daralmasına yol açtı.
Öte yandan Japonya merkezli Sumitomo Metal, Batı Avustralya’daki Winu bakır-altın projesinde yüzde 30 pay satın alarak uzun vadeli kapasite artışına odaklandığını açıkladı.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında kurşunda yüzde 1, çinkoda yüzde 1,3 ve alüminyumda yüzde 2,4 artarken, bakırda yüzde 1,3 ve nikelde yüzde 1,6 azaldı.
PETROL GLOBAL BÜYÜME BEKLENTİLERİYLE DĞERLENDİ
Petrol fiyatları, ABD-Çin ticaret gerginliğinin azalmasıyla üst üste ikinci haftayı da yükselişle tamamladı.
ABD-Çin ortasındaki tarife tansiyonunun süreksiz olarak yatışması, piyasalarda iyimserliği artırırken, Trump idaresinin ticaret siyasetlerine ait belirsizlikler sürüyor.
Öte yandan, güçlü dolar endeksinin talebi sınırlayabileceği beklense de global büyüme beklentileri petrol fiyatlarını destekledi.
Ayrıca, tamamlanan haftada Türkiye’nin mesken sahipliğinde gerçekleşen Rusya-Ukrayna barış müzakereleri ile ABD-İran nükleer mutabakatına ait haber akışı da petrol fiyatları üzerinde tesirli oldu.
Analistler, yaptırımların kaldırılmasıyla sonuçlanabilecek bir nükleer mutabakatın, İran’ın petrol üretimini artırmasına imkan tanıyarak global piyasalara ek arz sağlayabileceğini söz etti.
Dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alıcısı Çin, nisan ayında Ekim 2022’den bu yana en düşük LNG talebini kaydederken, ABD ile süren ticaret tansiyonu nedeniyle ABD menşeli kargoları Avrupa’ya yönlendirdi.
Bu gelişmelerle bu hafta brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,8 artarken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 12,4 bedel kaybetti.
MISIR VE RUSYA’DAN BUĞDAYDA ORTAKLIK
Tarım emtia piyasası, ihracat haberleri ve arz-talep beklentileriyle karışık bir seyir izledi.
Buğdayda, ABD Tarım Bakanlığı (USDA), geçen hafta 58 bin 627 tonluk eski ve 746 bin 155 tonluk yeni mahsule yönelik “gizli” ihracat mutabakatı bildirdi.
Mısır’da, başta Güney Kore ve Meksika olmak üzere toplam 1 milyon 677 bin tonla son 20 haftanın en yüksek buğday ihracat satışı gerçekleşti. Öte yandan, kuraklık tasaları de yatırımcıların odağında kalmaya devam ediyor.
Öte yandan, Mısır ve Rusya, buğday ticaretini izlemek üzere ortak bir komite kurma planlarını açıkladı. Lojistik ve kontrol alanında daha sıkı işbirliğine işaret eden bu adım, Mısır’ın en büyük buğday ithalatçılarından biri olma pozisyonunu güçlendirirken, Karadeniz bölgesindeki arz istikrarları üzerinde de tesirini arttırabilir.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar soya fasulyesinde yüzde 0,1 ve mısırda yüzde 1,5 azalırken, pirinçte yüzde 0,8 ve buğdayda yüzde 0,6 arttı.
Bununla analistler, kakao fiyatlarındaki yükselişin, Batı Afrika’da devam eden rekolte düşüşü ve kalite meselelerinin yanı sıra, El Nino kaynaklı kuraklık ve sağanak döngüsünün mahsule ziyan vermesi, liman sevkiyatlarındaki yavaşlama ve spekülatif konumlardaki artış üzere birbirini tetikleyen faktörlerden kaynaklandığını belirtti.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 1,2 ve kahvede yüzde 5,7, pamukta yüzde 2,2 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 18,9 artışla tamamladı.
