Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Temel önceliğimiz enflasyonu düşürmek, istikrarlı bir büyüme içinde istihdamımızı, üretimimizi, ihracatımızı sürdürmek, zelzelenin yaralarını sarmak, öbür taraftan da toplumumuz için kalıcı toplumsal refah üretmek. Bu ana çerçeve devam edecek.” dedi.
İktisat idaresi, Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Aksiyon Planı Bilgilendirme ve İstişare ile bu yılın ikinci Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantılarının akabinde gazetecilerle bir ortaya gelerek, gündeme ait soruları yanıtladı.
Yılmaz, burada yaptığı konuşmada, bu yıl eylül ayında Orta Vadeli Plan’ın (OVP) güncelleneceğini, bu sürecin Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereği yürütülen olağan bir uygulama olduğunu belirterek, programın üç yıllık perspektifle her yıl tekrar ele alındığını, bu yıl da dış dünya ve yurt içindeki gelişmeler ışığında programın gözden geçirileceğini söz etti.
OVP’nin bir makro çerçeveye sahip olduğunu lisana getiren Yılmaz, dünyadaki ekonomik gidişatla ilgili değerlendirmelerde, bilhassa IMF’nin global büyüme öngörüleri ile başka birtakım milletlerarası kuruluşların çeşitli hususlardaki iddialarının temel alındığını, Türkiye’ye ait makroekonomik bilgilerin ise yerli kurumların tahlil ve değerlendirmeleri doğrultusunda güncellendiğini bildirdi.
Yılmaz, programın tıpkı vakitte bir ıslahat gündemini de içerdiğini, tamamlanan ıslahatların programdan çıkarıldığını, yeni gündeme gelen başlıkların olabildiğini söyledi.
Bütçe büyüklüklerinin de program kapsamında her yılın şartlarına nazaran güncellendiğini, rutin programın birebir formda sürdürüleceğini anlatan Yılmaz, şöyle konuştu:
“Önemli olan programımızın genel çerçevesidir, ana mantığıdır, yaklaşımıdır. Bu yaklaşımda rastgele bir değişiklik kelam konusu değil, yani programımızın temel çerçevesi tekrar korunacak. Nedir bu temel çerçeve? Temel önceliğimiz enflasyonu düşürmek, istikrarlı bir büyüme içinde istihdamımızı, üretimimizi, ihracatımızı sürdürmek, zelzelenin yaralarını sarmak, başka taraftan da toplumumuz için kalıcı toplumsal refah üretmek. Bu ana çerçeve devam edecek.”
Yılmaz, ABD Başkanı Donald Trump döneminde artan gümrük tarifeleri üzere uygulamaların global seviyede belirsizlik oluşturduğunu, bu türlü devirlerin otomatik pilotta yönetilemeyeceğini, gelişmeleri sıkı bir halde izleyeceklerini ve gerekli önlemleri de vaktinde devreye koyan bir yaklaşım içinde olacaklarını lisana getirdi.
Programın gerisinde güçlü bir siyasi iradenin bulunduğunu, toplumun bütün kısımlarıyla istişare edilerek, iştirakçi bir anlayışla hazırlandığını vurgulayan Yılmaz, programla ilgili güncellemeler yapılırken de tıpkı anlayışla bu süreci yöneteceklerini tabir etti.
“Bu alanlardaki fiyat düşüşleri lehimize bir görünüm arz ediyor”
Cevdet Yılmaz, ABD’nin kimi tarifeleri devreye soktuğunu lakin birebir vakitte müzakereye de açık olduğunu ve birçok ülkeyle bu istikamette süreç başlattığını hatırlatarak, Türkiye’nin de bu müzakereleri Ticaret Bakanlığı aracılığıyla sürdüreceğini ancak müzakerelerin sonucunun şu kademede öngörülemediğini kaydetti.
Tüm bu müzakereler sonucunda mutabakata varılamazsa, Çin ve Avrupa Birliği üzere dünya iktisadında yükü olan tarafların nasıl bir yol izleyeceğinin, ne cins karşı önlemler alacağının da şimdi net olmadığına işaret eden Yılmaz, bu belirsizlikleri yakından takip ettiklerini bildirdi.
Yılmaz, şimdilik bu yaşananların sırf birinci basamağını değerlendirilebildiğini, Türkiye’nin mevcut şartlarda yüzde 10 civarında bir başlangıç tarifesiyle karşı karşıya olduğunu ve birçok ülkeye nazaran görece daha avantajlı bir pozisyonda bulunduğunu belirtti.
Bu belirsizliğin oluşturduğu ortamda dünya iktisadı ve ticaretinin olumsuz etkilenebileceğini, bu durumun tüm dünyayı ne kadar etkiliyorsa Türkiye’yi de o ölçüde etkileyeceğini anlatan Yılmaz, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Ama burada bir tekrar artı tarafımız, bizim iç pazarımız büyük, yani nispeten iç pazar yüklü bir yapıya sahip olduğumuzu söyleyebiliriz, bu da gelen tesirleri sınırlayıcı bir yapı teşkil ediyor. Bu kaideler altında petrolün, başka emtia fiyatlarının gerileğini gözlemliyoruz. Bu mevzularda ithalatçı bir ülke olduğumuz için bu alanlardaki fiyat düşüşleri lehimize bir görünüm arz ediyor diyebiliriz. Burada bizim için en büyük risk ögesi, Çin başta olmak üzere Amerika pazarını kaybetme riski olan ülkelerin öteki pazarlarda daha agresif hareket etmeleri ve bunun da rekabeti artırması hususu. Bu bahisleri da yakından takip ediyoruz, yalnızca kendi piyasamızı değil, ihracat pazarımız olan ülkelerdeki gelişmeleri, kararları da bu çerçevede yakından takip etmeye devam edeceğiz. Dediğim üzere burada dinamik bir idare sergileyeceğimizi söz edebilirim.”
“Gıda arzını artırmak istiyoruz”
Yılmaz, OVP’yi üç ayaklı bir stratejiyle şekillendirdiklerini, bu stratejinin para siyasetleri, maliye siyasetleri ve yapısal ıslahatlar ile müdahalelerden oluştuğunu tabir etti.
Yapısal ıslahatlar başlığı altında bilhassa besinin çok değerli bir yer tuttuğunu, bu nedenle tarla içi sulamalara büyük kıymet ve öncelik verdiklerini, bu alana ayrılan ödeneklerin önemli manada artırıldığını vurgulayan Yılmaz, “Çünkü besin arzını artırmak istiyoruz. Bu değerli bir yapısal müdahale, enflasyonu da olumlu etkileyecek, toplumsal adaleti de olumlu etkileyecek bir konu.” diye konuştu.
Yılmaz, bilişim üzere alanlara da ehemmiyet verdiklerini, güç alanında ise dışa bağımlılığı azaltmayı hedefleyen siyasetlerin programın değerli bir ögesini oluşturduğunu belirterek, bu kapsamda Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığının süreçleri kolaylaştıran, bürokratik yükü azaltan ve yenilenebilir gücün hissesini yükselten yeni hazırlıklar içinde olduğunu kaydetti.
Ulaştırma ve lojistik alanlarında da yeni bir yaklaşım benimsediklerini bildiren Yılmaz, demir yollarını, bilhassa üretim alanlarıyla liman irtibatlarını güçlendirecek yatırımlara öncelik verdiklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, konuşmasının sonunda, “Ayrıca, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifimiz çerçevesinde bilhassa katma pahalı üretimi ve ihracatı artıracak etkin sanayi siyasetlerine ehemmiyet veriyoruz. Bu kapsamda halihazırda uygulamaya devam ettiğimiz dayanakların yanı sıra YTAK ve HIT-30 üzere teşvik programlarını hayata geçirdik. Önümüzdeki devirde de sanayicilerimizi ve ihracatçılarımızı desteklemeye devam edeceğiz.” sözlerini kullandı.