By Günlük konuşmalar sırasında söz bulmakta zorlanmak ya da sık sık yanlış sözler kullanmak… Birden fazla kişi bunu yorgunluk ya da gerilimle ilişkilendirir. Lakin bu belirtiler, Primer Progresif Afazi (PPA) ismi verilen nörolojik bir hastalığın birinci işaretleri olabilir. Beynin lisan merkezlerini maksat alan bu sinsi hastalık, konuşma ve anlamayı etkileyerek kişinin bağlantı maharetlerini vakitle yok ediyor.
Alzheimer Değil, Lakin Birebir Kadar Tehlikeli
PPA, ekseriyetle Alzheimer hastalığı ile karıştırılıyor. Lakin en büyük fark, hastalığın belleği değil lisanı gaye alarak başlaması. Hastalar başlangıçta isimleri hatırlamakta zorlanıyor, cümle kurmakta zahmet çekiyor ya da tanıdık sözlerin manalarını unutuyor. Bu süreç, yıllar içinde konuşma marifetinin büsbütün kaybına kadar ilerleyebiliyor.
Üç Farklı Tipte Görülüyor
Uzmanlara nazaran Primer Progresif Afazi’nin üç ana alt tipi bulunuyor:
Agramatik (Nonfluent) Tip: Cümle yapıları bozuluyor, konuşma akıcılığı azalıyor.
Semantik Tip: Kelimelerin manası siliniyor; hasta objeleri ya da yüzleri tanıyamayabiliyor.
Logopenik Tip: Konuşma sırasında duraksamalar, gerçek kelimeyi bulmada zorlanma görülüyor.
Her bir alt tip, beyinde farklı bölgelerin dejenerasyonuyla alakalı.
İlk Belirtiler Göz Arkası Edilmemeli
PPA ekseriyetle 50 yaş sonrasında başlıyor. Birinci belirtiler birden fazla vakit hafif olduğu için “yaşlılık belirtisi” ya da “geçici dikkat dağınıklığı” sanılıyor. Halbuki erken teşhis, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ismine büyük kıymet taşıyor. Uzmanlar, konuşma bozukluklarının birkaç aydan uzun sürmesi halinde nöroloji uzmanına başvurulması gerektiğini vurguluyor.
Henüz Kesin Tedavi Yok Lakin Takviye Var
Primer Progresif Afazi için şimdi kesin bir tedavi bulunmasa da, konuşma terapileri, bilişsel idmanlar ve destekleyici aile bakımı, hastaların hayat kalitesini artırabiliyor. Erken teşhis ile birlikte alınacak tedbirler, hastaların günlük yaşantılarını daha uzun mühlet sürdürebilmelerine imkan tanıyor.
Uzmanlardan İhtar: Konuşma Sorunları Hafife Alınmamalı
Nöroloji uzmanları, “Kelimeleri bulamamak, sık sık lisan sürçmeleri yaşamak ya da cümleleri tamamlayamamak kolay bir sorun üzere görünse de, bilhassa 50 yaş üzerindekilerde bu durum bir sinyal olabilir” diyerek dikkat çekiyor.
