By Gelecek hafta boyunca sürecek Memleketler arası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankasının yıllık toplantıları yatırımcıların odağına yerleşti.
Dünya genelinde enflasyon ve resesyon tasaları sürerken, ABD idaresinin tarifelere yönelik izlediği siyasetler ile başta Çin olmak üzere başka iktisatların verebileceği karşılıklar, global piyasalarda ana belirsizlik ögesi olmaya devam etti.
Karşılıklılık asıllı tarifelerin yarı iletken ve kimi teknoloji eserlerine uygulanmayacağının açıklanmasının akabinde hafta başında artan risk iştahı, takip eden gelişmeler ışığında makul ölçüde azaldı.
Küresel çip üreticisi Nvidia, ABD’nin Çin’e yönelik birtakım çip ihracatlarında yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı.
Şirket tarafından ABD Menkul Değerler ve Borsa Komitesine (SEC) bahse ait yapılan bildirimde, ABD hükümetinin H20 entegre devrelerinin Çin’e ve belli başka ülkelere sevkiyatı için lisans mecburiliği getirdiği aktarıldı.
Nvidia’nın kurucusu ve işvereni Jensen Huang, Washington idaresinin Çin’e yönelik yeni çip kısıtlamasını bildirmesinin akabinde bu ülkeye sürpriz ziyaret gerçekleştirdi.
Çin medyasına nazaran Huang, Çin Milletlerarası Ticareti Teşvik Konseyi (CCPIT) Başkanı Rın Hongbin ile yaptığı görüşmede, Nvidia’nın Çin’i “anahtar bir pazar” olarak gördüğünü ve işbirliğini sürdürmeyi umduğunu vurguladı.
Geçen hafta tarifelere ait gelişen müzakere iyimserlikleri piyasalardaki risk algısını bir ölçü azaltırken, olumlu sinyallere karşın Çin tarafından şimdi somut bir diyalog adımı atılmaması, yatırımcıların temkinli hareket etmesine neden oldu.
Konuya ait her yeni haber akışı piyasaların tarafı üzerinde tesirli olurken, yatırımcıların mümkün gelişmelere karşı konum alma reflekslerinin değeri daha da arttı.
ABD Başkanı Trump, perşembe günü Oval Ofis’te Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i temsil ettiğine inandığı yetkililerin görüşmelere başlamak için teşebbüste bulunduğunu söyledi. Lakin Trump, kendisiyle Şi ortasında direkt temas olup olmadığına dair sorulara karşılık vermedi.
Geride kalan haftada Japon yetkililerle görüşen Trump, perşembe günü de İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’yi Beyaz Saray’da ağırladı. Trump, Avrupa Birliği (AB) ile ticaret mutabakatı yapılabileceğini söz etti.
Tarifelerin global büyüme ve enflasyon üzerindeki olumsuz tesirleri de geçen haftanın kıymetli sıkıntıları ortasında yer aldı.
Fed Başkanı Powell, çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Şu ana kadar açıklanan tarife artışlarının düzeyi beklenenden çok daha büyük. Tıpkı durumun ekonomik tesirler için de geçerli olması mümkün, bu tesirler ortasında daha yüksek enflasyon ve daha yavaş büyüme yer alacaktır.” tabirlerini kullandı.
Powell, bankanın kendini enflasyon ve istihdam maksatlarının tansiyon içinde olduğu kuvvetli senaryonun içinde bulabileceği ihtarında bulundu.
Trump ise Fed Başkanı Powell’a yönelik, “Gidecek, şayet (görevden) ayrılmasını istersem ayrılır. İşini yaptığını sanmıyorum. Her vakit çok geç kalıyor, biraz yavaş ve ondan mutlu değilim. Şayet gitmesini istersem, inanın bana çabucak sarfiyat.” söylemlerinde bulundu. Powell’ın siyaset yaptığını öne süren Trump, faiz oranlarının düşmesi gerektiğini savundu.
Tarifelerin global iktisada muhtemel tesirlerinin değerlendirildiği bu devirde Trump’ın Fed Liderini amaç alan açıklamaları, bir müddettir geride duran Fed-Trump uyuşmazlıklarına duyulan kaygıları tekrar gündeme taşıdı.
Öte yandan Milletlerarası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, gelecek hafta yayımlanacak Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’ndaki yeni ekonomik büyüme varsayımlarında kıymetli aşağı istikametli revizyonlar olacağını lakin resesyon öngörülmediğini lisana getirdi.
Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, işletmelerin tarife maliyetini süratle ve büsbütün yansıtması durumunda enflasyonun gelecek aylarda yüzde 5’e yaklaşabileceğini anlattı. Waller, resesyon riskinin enflasyon riskinden daha ağır basacağını düşündüğünü kaydetti.
Analistler, gelecek devirde bu bahislere ait gelişmelerin yakından takip edileceğini belirterek, yeni haftada IMF ve Dünya Bankasının yıllık toplantılarından gelecek iletilerin piyasaların istikameti üzerinde tesirli olabileceğini söyledi.
Bu gelişmeler ışığında tahvil piyasalarında alıcılı seyir hakim olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 15 baz puanlık azalışla haftayı yüzde 4,33’ten kapattı.
Altının ons fiyatı, haftayı yüzde 2,7 bedel çıkarıyla 3 bin 327 dolardan tamamlarken, dolar endeksi de haftalık bazda yüzde 0,7 düşüşle 99,4’ten kapandı. Brent petrolün varil fiyatı, geçen haftayı yüzde 4,7 artışla 67 dolardan tamamladı.
