Küresel piyasalar, ABD ile Çin’in ticaret görüşmeleri hazırlığının optimistliğini yaşarken, gözler ABD Merkez Bankasının (Fed) bu akşam alacağı para siyaseti kararlarına ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın konuşmasına çevrildi.
Dünya genelinde karşılıklı gümrük tarifelerinden kaynaklı riskler öngörülebilirliği azaltırken, ABD ile Çin’in müzakere yapmayı planlaması Fed’in faiz kararı öncesinde piyasalarda olumlu bir hava estiriyor.
Analistler, dünyanın en büyük iki iktisadı Çin ve ABD’in bu hafta resmi olarak mutabakat yeri arayacak olmasının ticaret tansiyonlarını yumuşayabileceğini ve riskli varlıklara alımlar getirebileceğini söyledi.
Küresel ölçekte süregelen belirsizlik algısı nedeniyle varlık fiyatlarında dalgalanmalar gözlenirken, bu ortamda bu akşam açıklanacak Fed’in faiz kararı ve sonrasında Fed Başkanı Powell’ın yapacağı konuşma yatırımcıların odağına yerleşti.
FED FAİZ KARARINI AÇIKLAYACAK
Analistler, Fed Başkanı Powell’ın sözlü yönlendirmeleri ve kullanacağı telaffuz tonunun yatırımcılar tarafından dikkatle izleneceğini belirtirken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in siyaset faiz oranında rastgele bir değişiklik yapmayacağına kesin gözüyle bakıldığını aktardı.
Öte yandan Trump’ın, Kanada Başbakanı Mark Carney’yi Beyaz Saray’da ağırladığı görüşmede, tarife müzakerelerine ait yaptığı açıklamalar dikkati çekti. Çin’in ticaret mevzularında görüşmek istediğini söyleyen Trump, Çin ile ticaret yapmayarak hiçbir şey kaybetmediklerinin altını çizerek onlarla hakikat vakitte bir ortaya geleceklerini bildirdi.
Ayrıca ülkelerle ticaret mutabakatı imzalamak zorunda olmadıklarını da belirten Trump, “Onlar bizimle mutabakat imzalamak zorunda” dedi.
ABD DIŞ TİCARET AÇIĞI EN YÜKSEK DÜZEYİNİ GÖRDÜ
Makroekonomik data tarafında ABD Ticaret Bakanlığının dataları, karşılıklılık aslına dayalı tarifelerin açıklanması öncesi, mart ayında ABD’nin ithalatının arttığını ve ülkenin ticaret açığının rekor düzeye çıktığını ortaya koydu. Buna nazaran, ABD’nin dış ticaret açığı, martta aylık bazda yüzde 14 artışla 140,5 milyar dolara çıkarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyini gördü.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, yaptığı açıklamada borç tavanının yükseltileceğini ve ABD hükümetinin temerrüde düşmeyeceğini söylemesi, piyasalarda bu gelişmenin akabinde artmaya başlayan risk algısının sınırladı.
Kurumsal tarafta ise Trump’ın, dün, ilaçlara yönelik gümrük vergilerini iki hafta içinde açıklayacağını söylemesi sonrası ilaç üreticilerinin paylarında düşüş görüldü. Eli Lilly’nin payları yüzde 5,6 ve Pfizer’ın payları yüzde 4,2 kıymet kaybetti.
Tarifelerden kaynaklanan belirsizlik şirketlerin bilançolarına da yansırken, ABD’li otomotiv şirketi Ford Motor, 2025 mali yılına dair finansal öngörülerini tarifelere dair belirsizlik nedeniyle askıya aldığını bildirdi. Ford’un açıklamasında, ayrıyeten yıl boyunca gümrük vergilerine bağlı olarak faiz ve vergi öncesi karda yaklaşık 1,5 milyar dolar negatif tesir beklendiği kaydedildi.
TARİFELERDE MÜZAKERE HABERİ ALTINI DÜŞÜRDÜ PETROLÜ ÇIKARDI
Küresel risklerin tesiriyle yükselerek dün 3 bin 430 dolarla günü tamamlayan altının ons fiyatı, piyasalardaki gerginliklerin sonlu da olsa azalmasıyla yeni güne düşüşle girdi. Altının ons fiyatı şu dakikalarda dünkü kapanışa nazaran yüzde 1,3 düşüşle 3 bin 385 dolardan süreç görüyor.
Mayıs ayı başından itibaren tarife gündemi ve makroekonomik datalar ışığında hareket eden ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,31 düzeyinde, dolar endeksi ise yatay seyirle 99,5’te bulunuyor.
Brent petrolün varili de ticaret görüşmelerinden aldığı takviyeyle yükselişe geçerken, yeni süreç gününde 1 bedel karıyla 62,5 dolardan satılıyor.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,77, Nasdaq endeksi yüzde 0,87 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,95 kıymet kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ABD ve Çin’in üst seviye yetkililerinin gümrük tarifeleri hakkında toplantı yapacağına ait oluşan iyimserliklerle müspet bir seyirle başladı.
AVRUPA’DA KARIŞIK SEYİR HAKİM
Avrupa borsalarında dün karışık bir seyir öne çıkarken, tarifelerde ABD ile Çin’in masaya oturacak olmasının bölge hisse piyasalarında tesirli olması bekleniyor. Rusya-Ukrayna Savaşı’na dair haber akışı ile şirketlerin bilanço açıklamaları piyasalarda istikamet belirleyen ögeler ortasında yer alıyor.
Tarife gelişmeleri takip edilirken, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, diplomatik ilgilerin kurulmasının 50. yıl dönümünde Avrupa Birliğine (AB) karşılıklı itimadı geliştirerek, global barış, istikrar ve refaha katkıda bulunma daveti yaptı.
Öte yandan, AB Kurulu, Rusya’dan güç ithalatının kademeli olarak sonlandırılmasına yönelik hazırlandığı yol haritasını yayımladı. Buna nazaran, AB, Rusya’dan doğal gaz ve petrol ithalatını durduracak. Rus nükleer gücü de kademeli olarak sonlandırılacak. Böylelikle, Rus gücüne olan bağımlılığı sona erecek. AB, inançlı biçimde güç tedarikini sağlayacak tedbirler alacak.
Ek olarak bölgede ABD ve İngiltere’nin ticaret muahedesi için görüşmelerde ilerleme sağladığı istikametindeki haber akışı yatırımcıların yakından takip ettiği gelişmeler ortasında bulunuyor. Bu ortada, Almanya’da Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Partisinin Genel Başkanı Friedrich Merz’in Federal Meclis’te birinci çeşitte ülkenin yeni başbakanı olarak seçilemedi.
Bu gelişmelerle dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,46 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,40 gerilerken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,22 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,01 arttı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık seyirle başladı.
ÇİN FAİZ İNDİRİMİNE GİTTİ
Asya tarafında, gelişen iyimserliklerle müspet bir seyir izlenirken, ABD ile Çin’in üst seviye yetkililerinin tarife konusunu masaya yatırmak hedefiyle bir ortaya gelecek olması ve Çin’in zarurî karşılık oranlarında indirime gitmesi ile ekonomiyi destekleme adımları piyasalarda olumlu karşılandı.
Çin Merkez Bankası (PBoC) 8 Mayıs’tan geçerli olmak üzere 7 gün vadeli karşıt repo faiz oranını yüzde 1,5’ten yüzde 1,4’e indirdi. Bunun yanı sıra bankaların mecburî karşılık oranını 15 Mayıs’tan geçerli olmak üzere 50 baz puan düşürüleceğini duyurdu. Mecburî karşılık oranlarında yapılan indirimin finansal sisteme 1 trilyon yuan (yaklaşık 139 dolar) likidite sağlayacak.
Bölgede bugün açıklanan datalara nazaran, Japonya’da nisan ayı hizmet kesimi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 52,4 olurken, bileşik PMI da 51,2 olarak gerçekleşti.
Öte yandan Hindistan ile Pakistan ortasında yaşanan sıcak çatışmalar yatırımcılar tarafından takip ediliyor.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,3, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 yükselişle süreç görüyor.
BORSA İSTANBUL KRİTİK SEVİYELERDE
Yurt içinde dün alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,25 paha kazanarak 9.134,68 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 0,2 artışla 10.453,00 puanda süreç gördü.
Öte yandan dün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna, TCMB Kanunu yeterince Bankanın faaliyetlerine ait sunum yaptı. Karahan, talep göstergelerini yakından takip ettiklerini ve talep şartlarındaki gelişmelerin dezenflasyon sürecini olumsuz etkilemesi durumunda tedbir alacaklarını belirtti.
Dolar/TL, dün yüzde 0,2 artışla 38,6230’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak üzerinde 38,6440 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, bugün içinde milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in beklenen Türkiye bahisli webinarı, yurt dışında ise Fed’in faiz kararının öne çıkacağını lisana getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.250 ve 9.350 puanın direnç, 9.100 ve 9.000 düzeylerinin dayanak pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek bilgiler şöyle:
09.00 Almanya, mart ayı fabrika siparişleri
12.00 Euro Bölgesi, mart ayı perakende satışlar
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
21.00 ABD, mayıs ayı Fed’in faiz kararı
21.30 ABD, Fed Başkanı Powell’ın konuşması