By CHP Malatya Vilayet Tarım Komitesi tarafından zirai donun ilin iktisadı ile tarım ve çiftçiye etkilerikonusunda rapor hazırlandı. CHP Malatya İl Başkanı Barış Yıldız, düzenlediği basın toplantısında raporu paylaşarak, değerlendirmelerde bulundu.
Zirai don felaketinin kayısı üreticisi başta olmak üzere vilayet genelinde tüm çiftçileri etkilediğine işaret eden Yıldız, şunları söyledi:
*Bu eserlerin ortasında en büyük ziyanı, 6 Şubat zelzelesinin de yaralarını şimdi saramayan Malatya yaşamış oldu. Malatya iktisadı, bu dev felaketle hem tarım hem iktisatta ikinci büyük bir zelzelesi yaşamış oldu.
*Başta kayısı olmak üzere ceviz, badem, kiraz, üzüm, elma bahçeleri üzerlerinde eserlerle birlikte büyük ziyan görmüş, ağaçlar ise büsbütün kurumuştur. Zararın büyüklüğü, birçok bahçeye en az 2 yıl boyunca eser veremez hale getirmiştir.
*Yaşanan bu don felaketi hem çiftçimizi hem de ilimiz iktisadını derinden sarsmıştır. Üretici, borçlarını ödeyemez, konutuna ekmek götüremez; en değerlisi, üretim yapamaz hale gelmiştir. Umutların tekrar yeşerebilmesi, çiftçimizin yarınlara umutla bakabilmesi için taleplerin hemen karşılanması gerekmektedir.
“DEVLETİN YETKİLİ ORGANLARINDAN ŞİMDİ SOMUT BİR DAYANAK YOK”
*Afetin akabinde devlet büyükleri vilayetimizi ziyaret etmiş, çiftçimizin yanında olduklarını belirtmişlerdir. Her türlü takviyesi sağlayacaklarına dair kelamlar vermiş olmalarına karşın, ortadan bir ay geçmiştir.
*Devletin yetkili organlarından şimdi somut bir dayanak açıklaması yapılmamış; maalesef, şimdilik çiftçi bahtına terk edilmiştir. Üretimin sürdürülebilirliği, cari açığın kapanması, zelzeleden ziyan gören vilayetimizin yine canlanması için devlet kurumlarını bilimsel ve gerçekçi adımlarla süratlice hareket etmeye bir defa daha davet ediyoruz.
KOMİSYONUN TALEPLERİ
CHP Malatya Vilayet Tarım Komitesi tarafından hazırlanan raporda şu talep ve teklifler sıralandı:
“Bölgemizde tarımın, Malatya’mızda tarımın sürdürülebilmesi için her bir tarım işçisinin ailesinin temel gereksinimlerini karşılayacak kadar, en az iki yıl geri ödemesiz, yüzde sıfır faizle işletme kredisi verilmelidir.
Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifi ve özel bankalara; kamu kurumlarında olan ziraî borçlar, yüzde sıfır faizle en az iki yıl ertelenmelidir. Don sigortası olsun olmasın, tarım işçilerinin üretimine devam edebilmesi için gelir kaybı takviyesi verilmesi gerekmektedir.
Çiftçilerin ortalama bakım maliyeti en düşük, gönül başına 10 bin TL’dir. Fakat bu 10 bin TL’nin de çiftçiye karşılıksız olarak verilmesini, dayanak olarak verilmesini ayrıyeten talep ediyoruz. Banka borçlarının en az iki yıl boyunca yüzde sıfır faizle, hasar sonrasına ertelenmesini talep ediyoruz.
Tarım işçilerinin tarıma bağlı olan elektrik ve su borçlarının iki yıl ertelenmesini ve bu yıl ile önümüzdeki yıl için sulama suyundan fiyat alınmamasını talep ediyoruz.
TARSİM yaptıran çiftçilerin ödemelerinin bir an evvel yapılmasını istiyoruz. Don olayının olduğu gece, Malatya’nın yüksek rakımlı bölgelerinde şimdi tam çiçeklenme olmadığı için bu bölgelerdeki bahçeler TARSİM teminat kapsamına alınmamıştır. Teminat kapsamına alınmasını istiyoruz.
Çiftçilerimizin tarım sigortası yapabilmesi ve önümüzdeki yıllarda don olaylarında mağdur olmamaları için poliçe prim meblağlarının düşürülmesi, don muafiyet oranının dolu ile tıpkı düzeye çekilmesi gerekmektedir.
TARSİM kapsamına alınmayan, fizyolojik olarak bedellendirilen; ancak çiçeklenme periyodunda yağışlara bağlı olarak meyve dökülmelerinin TARSİM kapsamına, Malatya kayısısının fındıkta olduğu üzere stratejik eser pozisyonuna alınması gerekmektedir.
Ara geliri kayısı olan çiftçimizin 2025, 2026, 2027 yıllarında devlet takviyeli alternatif tarıma, arıcılığa, seracılığa, küçük ve büyükbaş hayvancılığa, öbür tarım eserlerine yönlendirilmeleri ve desteklenmeleri taleplerimizi tek tek aktarıyoruz.”
“ŞEHRİMİZ KÜÇÜLÜR”
Yıldız, bu taleplerin karşılanmaması durumunda kentin küçülmeye gideceğini vurgulayarak “Depremde küçülmeyen kentimiz bu sefer küçülür. Tek umudunu kayısıya bağladı. Kendilerini kayısıyla avuttuğu için, sarsıntıda kayısıya umudunu bağlamış. Meskenini tekrar yapacak olanlar, Malatya’yı terk edeceğinin kaygısını yaşıyor. Köylerden kentlere ve öteki kentlere bu göç ile birlikte işsizliğin artacağını düşünüyoruz. Üretimin düşeceğini düşünüyoruz. Tarım işçileri, borçlarını ödeyebilmek için yerlerini, tarım makinelerini satmak zorunda kalabileceklerini; şimdiden internet sitelerinde arazi satışlarının olduğunu görmekten duyduğumuz üzüntüyü de ayrıyeten paylaşmak istiyoruz. Geçimini sağlamak için yüksek kredi kullananlar, bu faiz yükünün altında ezilebilirler. TARSİM’e olan talep uygunca azalacaktır. Bağ-Kur borcunu ödeyemeyecek olan çiftçiler, fabrikalarda çalışarak tarımı bırakmak zorunda kalacaklardır” diye konuştu.
