By İstanbul’da müsilaj tehlikesi baş gösterdi.
Yeniden ortaya çıkan müsilaj tehditine ait, uzmanlardan da peş peşe açıklamalar geliyor.
Bu kapsamda da İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cem Dalyan, Marmara’daki müsilaj oluşumunun Saros Körfezi’ni de tesiri altına aldığını ve ağır salgının deniz çayırlarının varlığını tehdit ettiğini söyledi.
Son müşahedeler Marmara Denizi’nde yüzeyden 20 ile 30 metre ortasında yaygın müsilaj bulunduğunu ortaya koyarken, Doç. Dr. Dalyan, Ege Denizi’nin kuzey kesitinde yer alan Saros Körfezi’nde müsilaj olup olmadığını araştırmak üzere dalış gerçekleştirdi.
“KÖRFEZİN TAMAMI MÜSİLAJLA KAPLI”
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Dalyan, Saros Körfezi’nde su altında bu yıl marttan beri önemli müsilaj sorunu olduğunu belirterek, “Marmara’daki müsilaj sorunu, Saros Körfezi üzere denizlerimizin incisi sayılan bir yerin önemli müsilaj sıkıntısıyla karşı karşıya kalmasına neden oluyor. Şu anda da neredeyse körfezin tamamı müsilajla kaplı durumda.” dedi.
Müsilajın akıntı tarafında bölgeye geldiğini kaydeden Dalyan, Karadeniz’den gelen suyun İstanbul Boğazı’nın yüzeyinden Marmara’ya girdiğini ve Çanakkale Boğazı’ndan çıktığını, bu suyun bir kısmının Edremit Körfezi’ne hakikat, bir kısmının ise Gökçeada’nın güneyini dolanarak Saros’a girdiğini anlattı.
“EYLÜLE KADAR SORUN DEVAM EDER”
Körfezde 4-5 metrelerde müsilajın renginin yoğunlaşarak tabana çöktüğünü, 25-30 metrelere kadar su kolonundaki müsilajın devam ettiğini bildiren Dalyan, bölgede bulunan deniz çayırlarının neredeyse tamamının müsilajla kaplı olduğunu aktardı.
Dalyan, 2021’deki müsilaj olayında, mayısta müsilajın nispeten azaldığını fakat haziranda tekrar ağırlaştığını hatırlatarak, “Aynı senaryoda devam edecek olursa, müsilajın haziran prestijiyle tekrar bölgeyi vuracağını, eylül ayına kadar devam edip büyük ziyan vereceğini söyleyebiliriz. Umarım tıpkı senaryo tekrarlanmaz. Öngörümüz, eylüle kadar bu sorunun devam edeceği istikametinde.” diye konuştu.
“DURUM CİDDİ”
Bölgenin bugünkü hali ile 2021 yılındaki müsilaj periyodunu kıyaslayan Dalyan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Müsilaj, 2021’de Saros’un güneydoğu tarafından giren akıntıyla birlikte Kömür Limanı, Güneyli’ye kadar çıkmıştı. Kuzey ve kuzeybatı kısmını vurmamıştı ve çok daha rahat atlatmıştı o kıyılar. Artık İbrice, Erikli, Yayla, Mecidiye tarafını da vurdu ve maalesef orada da durum önemli. Körfezin güneyinde 2021 yılında yaptığımız bir çalışmada, 5 ile 27 metre ortasında neredeyse her şey ölmüştü. Akıntıya kapalı yerlerde canlılık devam ediyordu. Müsilaj, bunun haricindeki her şeyi öldürmüştü.”
Dalyan, bölgedeki deniz çayırları, gorgon mercanları, koralijen habitatların önemli tehlike altında olduğunu ve her eforun kıymet taşıdığını vurguladı.
Saros Körfezi’ni, deniz çayırları için çok değerli bir bölge olarak nitelendiren Dalyan, “Deniz çayırları, 2012-2013’te yaptığımız çalışmada 35 metre derinliğe kadar dağılım göstermekteydi. Geçen sene DenizTemiz Derneği-TURMEPA , Garanti BBVA Bankası ve İstanbul Üniversitesi iş birliğiyle yapılan projenin dalışlarında, insan baskısı nedeniyle 17-20 metrelere kadar çekildiğini gördük.” dedi.
“DENİZ ÇAYIRLARI YOK OLUYOR”
Deniz çayırlarının fotosentez yaptığına değinen Dalyan, şunları kaydetti:
“Yoğun salgı, deniz çayırı yapraklarının yüzeyini kaplayarak ışığı ve yaprağın fotosentez yapmasını engelliyor. Yaprakta yanık lekeleri üzere kahverengi lekeler oluşmaya başlıyor, vakitle o bütün yaprağı kaplıyor, o yaprağın yok olmasına sebep oluyor ve bitkinin bütün yaprakları yok olduğunda da artık bitki yok oluyor.
Su kolonunda fazladan bulunarak, güneş ışınlarının aşağıya nüfuz etmesini engelleyip fotosentezi negatif etkiliyor. Tıpkı şey aslında mercanlar için de geçerli. Mercanların üzerini kaplayıp onların beslenmesine pürüz oluyor.”
Deniz çayırlarının, oksijen üretimi, karbon tavrı, suyun berraklığını sağlama ve deniz canlılarına ömür alanı sunma üzere hayati fonksiyonlara sahip olduğunu vurgulayan Dalyan, bu çayırların yok olduğu bölgelerde su kalitesinin süratle düştüğünü ve biyoçeşitliliğin önemli halde azaldığını, müsilajın ise bu ekosisteme son darbeyi vurmasından telaş ettiklerini lisana getirdi.
