By
NASA’nın ‘Curiosity’ gezgini, Mars’ta karbon döngüsünün birinci yerleşik ispatını buldu.
NASA’nın ‘Curiosity’ gezgini, Mars’ın Gale Krateri’nde yaptığı tahlillerde ‘siderit’ isimli sırf atmosferden çöken karbonla oluşabilen bir mineral tespit etti. Bu keşifin, Mars’ta milyarlarca yıl evvel faal bir karbon döngüsü olduğunu ve gezegenin bir devir yaşanabilir şartlara sahip olabileceği kaydedildi.
Siderit keşfi, Curiosity gezgininin 2022 ile 2023 yıllarında Kimya ve Mineraloji (CheMin) aygıtıyla yaptığı X-ışını kırınımı tahlilleri sırasında ortaya çıktı. Elde edilen datalar, sondaj yapılan dört noktadan üçünde yüksek saflıkta kristalin siderit bulunduğunu gösterdi. Sideritin oluşumu, Mars atmosferinde geçmişte yüksek ölçüde karbondioksit bulunduğuna işaret ediyor. Bu durum, antik Mars’ta yüzeyde uzun periyodik sıvı su varlığı için gerekli şartların sağlandığını ortaya koyuyor. Sıvı suyun varlığına dair bu bulgular, gezegenin yüzeyinde bir vakitler göllerin ve hatta okyanusların bulunduğunu gösteren öteki jeolojik delillerle örtüşüyor.
Calgary Üniversitesi’nden jeokimyacı Benjamin Tutolo, keşfin Mars’ın yaşanabilirliğine dair mevcut bilimsel modelleri desteklediğini belirtti. Daha evvel hem gezici hem de uydu temelli araştırmalar karbonat minerallerine dair sonlu ispat bulabilmişti. Lakin bilimsel modeller, bu çeşit minerallerin Mars yüzeyinde yaygın olması gerektiğini öngörüyordu.
Bu bulgu sadece beklenen karbonat minerallerinin varlığını doğrulamakla kalmadı, tıpkı vakitte daha evvel neden bulunamadıklarını da açıklamaya yardımcı oldu. Araştırmacılar, bu keşfin Mars’ta karbon minerallerinin aranma yollarını değiştirebileceğini düşündüklerini vurguladı.
