By MASAK, “Türkiye kara para ağına sürükleniyor” tezlerinin gerçeği yansıtmadığı açıklandı. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), milletlerarası standartlara uygun olarak kara para ile uğraşın sürdüğünü belirtti. Yeni düzenlemelerle POS aygıtlarının kullanımı daha sıkı kontrol altına alındığını 2023 ve 2024 yıllarında yasadışı süreçler yapan kuruluşlara da büyük cezalar verildiğini duyurdu.
MASAK’ın açıklamasının tamamı şu biçimde:
“Bazı çevreler tarafından lisana getirilen “Türkiye kara para ağına sürükleniyor” savları gerçeği yansıtmamaktadır. Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz yıl muvaffakiyetle tamamlanan Mali Hareket Vazife Gücü (Financial Action Task Force – FATF) değerlendirmesi ülkemizin kara parayla gayrette memleketler arası standartları karşıladığını ispatlamaktadır.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), isimli mercilerimiz ve kolluk kuvvetlerimizle sıkı işbirliği içinde kara para ile uğraşını kesintisiz bir biçimde sürdürmektedir. Bu çerçevede POS aygıtlarının kullanımı da yakından takip edilmekte olup kamuoyumuzun yanlışsız bilgilendirilmesi için aşağıdaki açıklamanın paylaşımı zorunlu olmuştur.
POS aygıtlarının cürüm gelirlerinin aklanmasında bir araç olarak kullanılmasının önlenmesi maksadıyla 25 Aralık 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan mevzuat değişiklikleri ile;
Ödeme ve elektronik para kuruluşları ile POS aygıtları hakkında, Başkanlığımızca sıkı önlemler getirilmiştir. Bu kapsamda ödeme kuruluşlarınca POS verilirken daha sıkı kimlik tespiti yapılması zaruriliği getirilmiştir.
Ödeme ve elektronik para kuruluşları tarafından sağlanan birtakım ödeme araçlarının kullanımı, kartın fiziken bulunduğu yerler yahut inanç damgası alan internet siteleri dışında yasaklanmıştır.
Tüm yükümlülere POS aygıtlarının verilmesi ve kullandırılmasında daha sıkı önlemler öngörülmüş, emeline uygun olmayan ve ilgili mevzuatında müsaade verilen haller dışında kullanımın önlenmesine ait denetim yükümlülükleri getirilmiştir.
Bunun yanı sıra Başkanlığımızca, başta ödeme ve elektronik para kuruluşları olmak üzere, POS verme yetkisine sahip tüm yükümlülerimiz sıkı bir formda denetlenmekte ve yükümlülüklere uymayan finansal kuruluşlara idari para cezası uygulanmaktadır. Bu kapsamda:
2023 yılında gerçekleşen süreçlere ait 19 farklı ödeme ve elektronik para kuruluşuna 663 milyon TL,
2024 yılında gerçekleşen süreçlere ait ise 4 farklı ödeme ve elektronik para kuruluşuna 634 milyon TL idari para cezası uygulanmıştır.
DENETİM FAALİYETLERİ
Tüm ülke çapında kontrollerimiz devam etmekte olup, İstanbul vilayetinde gerçekleşen kontrollerde büyük ölçüde Kapalıçarşı ve civarı turistik bölgelerde hizmet veren işletmeler üzerinde yoğunlaşılmaktadır.
Ayrıca yabancı asıllı bireyler tarafından banka, kredi kartı ve nakit olarak gerçekleştirilen süreçler ile özellikle turistik noktalarda hizmet veren yetkili kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen döviz alım/satım süreçleri de Başkanlığımızca yürütülen kontrollerde sıkı bir halde takip edilmekte olup, kelam konusu kontroller sonucunda değerli ölçüde idari para cezası uygulanmıştır.
ANALİZ VE SONUÇLAR
Son olarak, Başkanlığımızca yapılan tahlil, araştırma ve inceleme çalışmaları sonucunda, yabancı kartların ağır biçimde kullanıldığı POS aygıtları ve bu aygıtların teminine aracılık eden finansal kuruluşlar tespit edilmiştir. Bu kapsamda kelam konusu POS aygıtlarının kapatılması sağlanmış, ayrıyeten bu süreçlere aracılık eden memleketler arası kart şemaları ile gerekli bağlantı kurulmuş ve süreç mahiyeti ile hedefi hakkında ayrıntılı araştırmalar yürütülmüştür.
2021 ve 2024 yıllarına ilişkin tahlil sonuçları doğrultusunda hazırlanan tespitler, ilgili isimli ve idari mercilerle paylaşılmış; hazırlanan raporlar ilgili kamu kurumlarına iletilmiştir. 2024 yılı sonrasında yapılan tahlillerde, bu tarafta kart kullanımının bankacılık kesimi özelinde bariz biçimde azaldığı gözlemlenmiştir.”
