By Lancet Diabetes & Endocrinology mecmuasında yayımlanan bu çalışma, annedeki şeker hastalığının hem annenin hem de çocuğun sıhhati üzerinde çeşitli olumsuz tesirlere yol açabileceğini gösteren mevcut bilimsel birikime yeni bir boyut kazandırırdı.
Bilim insanları bu son araştırmada, gebelik esnasında Tip 1 yahut Tip 2 diyabeti olan ya da hamilelik sürecinde gestasyonel diyabet (gebelik şekeri) tanısı konulan bayanları maternal diyabet kümesi içinde kıymetlendirdi. Gestasyonel diyabet, daha evvel şeker hastalığı olmayan bireylerin hamilelikte diyabet belirtileri göstermesi durumunu tabir ediyor.
HAMİLELİKTE BERBAT BESLENME OTİZM RİSKİNİ ARTIRIYOR MU?
Araştırmacılar bu hedefle, dünya genelinde 56 milyon anne ve çocuğunu içeren 202 farklı çalışmayı ayrıntılı bir biçimde inceledi.
Annenin yaşı ve vücut kitle indeksi üzere başka potansiyel etkenler dikkate alındığında dahi, hamilelik periyodunda diyabeti olan bayanların çocuklarında rastgele bir nörogelişimsel sorun yaşama mümkünlüğünün %28 daha fazla olduğu tespit edildi.
Bu kümedeki çocuklarda otizm riski %25, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) riski %30 ve zeka geriliği riski ise %32 oranında daha yüksek bulundu.
Bilim insanlarının dikkatini çeken bir başka nokta ise, hamilelik öncesinde diyabet tanısı almış annelerin çocuklarında nörogelişimsel bozukluk gelişme riskinin, gestasyonel diyabeti olan annelerin çocuklarına kıyasla daha yüksek olmasıydı.
Elde edilen bulgular, gebelik periyodundaki diyabet ile bu problemler ortasında direkt bir neden-sonuç münasebeti kurmuyor. Fakat Çin’deki Orta Güney Üniversitesi’nden çalışmanın başyazarı Fangkun Liu, diyabet ve nörogelişimsel bozukluk ortasındaki bu alakanın bu derece geniş bir data kümesinde bu kadar dengeli bir halde gözlemlenmesinin dikkat alımlı olduğunu vurguluyor.
Bu kontağa tam olarak neyin sebep olduğu şimdi netlik kazanmamış olsa da, araştırma takımı birtakım mümkün düzenekler üzerinde duruyor. Tip 1 diyabetin çocuklarda inflamasyonu (iltihaplanma) artırabileceği ve bu durumun otizm ve DEHB riskinin yükselmesiyle ilişkili olabileceği düşünülüyor. Ayrıyeten, maternal diyabetin genlerin tabir biçimini ve beyin işlevlerini etkileyebileceği de öne sürülen ihtimaller ortasında.
Çalışmada yer almayan Dr. Magdalena Janecka da maternal diyabet ve otizm ortasındaki münasebetin bilindiğini fakat bu durumun altında yatan düzeneklerin şimdi tam olarak anlaşılamadığını söz ediyor.
Öte yandan, yeni tahlildeki birtakım araştırmalarda kardeşlerin incelendiği ve maternal diyabet ile nörogelişimsel meseleler ortasında bariz bir irtibat bulunamadığı görülmüştür. Bu durum, birtakım genetik faktörlerin riski artırabileceğine işaret ediyor.
Bilim insanları, gelecekteki annelere hamilelikten evvel diyabet taraması yapılması ve gerekli tedavilerin uygulanması istikametinde davette bulundu.
