By Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Afshin Dezhakam, çocuklarda otizm görülme sıklığı hakkında bilgi verdi.
‘ERKEK ÇOCUKLARINDA OTİZM GÖRÜLME SIKLIĞI DAHA FAZLA’
CDC ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi datalarına nazaran, otizm teşhisi konulan çocuk sayısında 35 yılda büyük bir artış yaşandığına değinen Uzm. Dr. Afshin Dezhakam, “Özellikle erkek çocuklarında otizm görülme sıklığı kızlara nazaran 4 kat daha fazladır. Bu artışın, otizm farkındalığının artması ve ailelerin hekimlere daha sık başvurmasıyla ilişkilendirilmektedir. Günümüzde otizm genetiği üzerine gerçekleştirilen araştırmalar, kromozom anormalliklerinin tahlili, ilişkisel çalışmalar ve genetik temas tahlillerinin sürat kazandığı dinamik bir evreye girmiştir” tabirlerini kullandı.
‘1985’TEN BU YANA YÜZDE 50 ORANINDA ARTTI’
Uzm. Dr. Dezhakam, “Çocuklarda otizm prevalansı 1985’ten bu yana yüzde 50 oranında arttı. 1985 yılında, 2.500’de 1 oranında tespit edilen otizm spektrum bozukluğu, günümüzde her 44 çocuktan birinde görülmektedir. Datalar, 2021 yılına ilişkin Amerikan Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri (CDC) istatistiklerini yansıtmaktadır” dedi.
‘OTİZMLE ÇABADA AİLENİN ROLÜ ÖNEMLİDİR’
Otizm spektrum bozukluğu bulunan çocukların toplumsal açıdan karşılaştıkları zorlukların, ebeveynlerin çocuklarıyla etkileşime geçmesini ve nitelikli vakit geçirmesini olumsuz tarafta etkileyebildiğini tabir eden Dr. Afshin Dezhakam, “Ebeveynler, çocuklarının toplumsal alanlardaki eksikliklerini giderme konusunda değerli bir gayret göstermektedir. Çocuklarıyla günün büyük bir kısmını geçiren ebeveynler, bu müddet zarfında bir dizi fırsatı kıymetlendirme bahtına sahip olmakta ve çocuklarının irtibat ve etkileşim yeteneklerinin gelişiminde değerli bir rol oynamaktadırlar.
Ailenin, otizmle çabadaki rolü son derece değerlidir. Çocuğa sunulan eğitim ve uygulanan yolların sürekliliğinin sağlanması, elde edilen maharetlerin geliştirilmesine katkıda bulunmak, ailenin iş birliği ve özverili gayretleriyle mümkündür. Otizm konusundaki temel odak noktası, davranış ve eğitim programlarıdır. Eğitimcilerin okulda uygulamaya koyduğu programlar, aileler tarafından sokakta, toplu taşıma araçlarında, marketlerde, alışveriş merkezlerinde ve meskende, yani çocuğun hayatına tesir eden her alanda sürdürülebilir bir halde devam ettirilmelidir. Bu nedenle, otizmle ilgili olarak çocuk ve aile eğitiminin temeli büyük bir değer taşımaktadır” diye konuştu.
‘TEKRARLAYICI HAREKETLER OTİZM BELİRTİSİ OLABİLİR’
Otizm teşhisinde, psikiyatrik açıdan memleketler arası ölçekte kabul edilmiş DSM kriterlerinin referans alındığının altını çizen Dr. Afshin Dezhakam, “Sosyal irtibat ve etkileşimde yetersizlik, toplumsal ve duygusal yansılarda eksiklik, sözel olmayan bağlantıdaki zayıflık, ilgileri kurma ve sürdürme konusundaki yetersizlikler, tekrarlayıcı davranışlar, kısıtlı ilgi ve hareket biçimleri teşhiste dikkate alınır. Bu ögeler ortasında stereotipik ve tekrarlayıcı motor aktiviteler, sabitlikle ısrarlı bir tavır, rutine sıkı bir bağlılık, dar ve ağır ilgi alanları ile, duyusal uyarımın az ya da çok düzeylerde bulunması yer almaktadır. Bu belirtilerin, gelişimin erken evrelerinde tespit edilmesi ve toplumsal etkileşimlerde bozulmalara yol açma potansiyeli taşımaktadır” dedi.
‘D VİTAMİNİ YÜKSEK ÇOCUKLARDA BELİRTLİLER AZALIYOR’
Otizmli çocuklarda yapılan çalışmalarda bariz bir vitamin eksikliği gösterilmediğini belirten Dr. Afshin Dezhakam, “Bu nedenle, multivitaminlerin otizm üzerindeki yararları kanıtlanmamıştır. Lakin vitamin eksiklikleri kelam konusu olduğunda, genel faydalarından kelam edilebilir. Omega-3, bilhassa balık yağında mevcut olan, hudut iletim süreçlerinde ve sinaps bölgelerinde yüksek konsantrasyona sahip bir bileşiktir.
Ayrıca inflamasyonu bastırma kapasitesine de sahiptir. Bu, otizm spektrumundaki çocuklar için kullanılabilir. Bununla birlikte, hareketlilik ve dikkat mühletinin artırılması haricinde, otizmin başka semptomları üzerinde rastgele bir tesiri bulunmamaktadır. Araştırmalar, D vitamini seviyesi yüksek olan çocuklarda (50-75 ng/dl) otizmin temel belirtilerinin azaldığını göstermektedir” diye konuştu.
