Paha biçilemeyen ‘bokböceği’ ahiret takısı çıktı

Paha biçilemeyen ‘bokböceği’ ahiret takısı çıktı

Kolye, yeşilimsi-gri bir metamorfik kaya olan serpantinit taşından oyulmuş bir bokböceği (scarab) figüründen oluşuyor ve altınla kaplanmış durumda. 6.6 cm uzunluğundaki bokböceği, 77.5 cm uzunluğunda örülmüş bir altın zincire asılmış. Bu göz alıcı takı, 1930’larda Hatnefer ve eşi Ramose’un mezarında yapılan hafriyatlarda ortaya çıkarıldı ve şu anda New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’nde sergileniyor.

Hatnefer’in mumyası ve mezarında bulunan bronz ve gümüş aynalar, kozmetik eserler ve kaliteli ketenlerle dolu ahşap sandıklar, onun kendi alanında tesirli ve varlıklı bir bayan olduğunu gösteriyor. Yaklaşık 60 yaşında ölen Hatnefer için hazırlanmış üzere görünen bu kıymetli amuletin, aslında öteki biri için yapılmış olduğu düşünülüyor.

Metropolitan Müzesi’ne nazaran, kalp bokböceğinin alt kısmında Ölüler Kitabı’ndan bir kısım kazılı. Bu kısım, ölen kişinin kalbinin tanrıça Ma’at tarafından tartılmasını mevzu alıyor. Metin üzerindeki evvelki ismin silinmiş olması ve yerine Hatnefer’in isminin eklenmesi, bu bokböceğinin ona mahsus olarak yapılmadığını gösteriyor.

Antik Mısır inancına nazaran, kalp bir kişinin aklı, hafızası ve karakterinin merkeziydi. Mevtten sonra kalp, kişinin hayatının doğruluğunu belirlemek için ilahların huzurunda tartılırdı. Kalp bokböceği, kişinin kalbinin palavra söylemesini yahut sahibini makûs göstermesini önlemek emeliyle mezara konulurdu.

Eserin altındaki yazıt, kalbin adalet ilahlarının huzurunda sessiz kalması için yapılan bir dua içeriyor. Eski küratör Peter Dornan tarafından çevrilen metinde Hatnefer, kalbine şu sözlerle sesleniyor:

“Anneme ilişkin olan kalbim, benim varlığımın kalbi… Mahkemede bana karşı gelme, terazi tutanların önünde itiraz etme. Vücudumun ömür gücü sensin; uzuvlarıma can veren bir Khnum (Antik Mısır mitolojisinde bir yaratılış ilahıdır. Ekseriyetle koç başlı olarak tasvir edilir.) üzere…”

Bu pahalı kolye, Antik Mısır’ın vefattan sonraki ömür ideolojisine dair güçlü bir pencere sunuyor. Yalnızca estetik bir takı değil; birebir vakitte bir inancın, bir endişenin ve bir umudun fizikî yansıması.

administrator

Related Articles

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir