By Dünyanın en büyük iki iktisadı ortasındaki tarifelere dayalı ticaret savaşı, global çapta ana gündem olmaya devam ediyor. Karşılıklı adımlarla restleşmeye dönüşen tarife siyasetlerinde her yeni haber akışı, piyasaların tarafı üzerinde tesirli olurken, yeni krizlerin baş gösterebileceğine ait kaygıları de artıyor.
Küresel çip üreticisi Nvidia, ABD’nin Çin’e yönelik kimi çip ihracatlarında yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı. Şirket tarafından ABD Menkul Değerler ve Borsa Komitesine (SEC) hususa ait yapılan bildirimde, ABD hükümetinin H20 entegre devrelerinin Çin’e ve muhakkak öbür ülkelere sevkiyatı için lisans zaruriliği getirdiği aktarıldı. Açıklamada, yeni ihracat kısıtlamalarının 5,5 milyar dolara mal olmasının beklediğini de bildirildi.
Söz konusu gelişme ticaret savaşlarının daha da derinleşeceğine dair endişeleri körüklerken, inançlı liman varlıklara yönelimin artmasına yol açtı. Bir müddettir rekorlar kırarak yoluna devam altının ons fiyatı, yaşanan gelişmelerin akabinde rekor tazeledi.
ABD HAZİNE BAKANI’NDAN AÇIKLAMA
Bu gelişmelerin yanında ABD Hazine Bakanı Scott Bessent dün verdiği özel röportajda “Prensipte mutabakatlar açısından Çin dışında 14 ülke hakkında değerli bir netlik elde edebileceğimizi düşünüyorum.” dedi.
Çin ile şimdi bir mutabakat sağlanmadığını lakin yüzde 145’in üzerinde gümrük vergilerinin kelam konusu olmayabileceğini belirten Bessent, “Sanırım hiç kimse bunların uzun vadede sürdürülebilir olduğunu düşünmüyor. Lakin Lider Trump’ın müzakere stratejisini ifşa etmeyeceğim” sözlerini kullandı.
Bessent, Çin’in güçlü Hazine tahvili birikimini ABD’ye ekonomik ziyan vermek için kullanma potansiyeli konusunda hiçbir risk olmadığını söz etti.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, dün, Lider Trump’ın Çin ile gümrük ve ticaret mutabakatına açık olduğunu belirterek, “Top artık Çin’in alanında. Çin’in bizimle bir mutabakat yapması gerekiyor, biz onlarla mutabakat yapmak zorunda değiliz.” dedi.
ABD’ye misilleme yapmayan birçok ülkeyle ticaret muahedeleri konusunda görüşmelerin sürdüğünü anlatan Leavitt, yakın vakitte birtakım mutabakatları açıklayacaklarını söz etti.
GÖZLER POWELL’DA
Öte yandan, tarifelerin global büyüme ve enflasyon üzerindeki muhtemel olumsuz tesirlerine yönelik soru işaretleri varlığını korurken, Fed Başkanı Powell’ın yapacağı konuşmadan Bankanın projeksiyonlarına dair ipuçları aranacak.
Analistler, para piyasalarında Bankanın yıl genelinde yapacağı faiz indirimleri sayısına yönelik beklentinin hala 4 olduğunu, lakin bu iddiaların güç kaybettiğini kaydetti.
Makroekonomik bilgi tarafında, Fed New York şubesinin açıkladığı imalat endeksi, nisanda eksi 8,1 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
Bununla birlikte büyük bankaların finansal sonuçları da takip edildi. Bank of America ve Citigroup’un net karları bu yılın birinci çeyreğinde sırasıyla yüzde 10,8 ve yüzde 21 arttı. Finansal sonuçları beklentilerin üzerinden gelen Bank of America’nın payları yüzde 3,60 ve Citigroup’un payları yüzde 1,76 paha kazandı.
ALTIN REKORA DOYMUYOR
ABD ile ortasındaki tarife tansiyonu süren Çin’in ülkedeki hava yolu şirketlerine Boeing jetlerinin alınmaması talimatı verdiğine yönelik haber akışı sonrası Boeing payları yüzde 2,36 bedel kaybetti.
Bu gelişmeler ışığında ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,33’e inerken, dün günü 3 bin 230 dolardan tamamlayan altının ons fiyatı, yaşanan gelişmelerin tesiriyle yeni günde 3 bin 292 dolarla rekor kırdı. Altının ons fiyatı şu dakikalarda 3 bin 289 dolardan süreç görüyor.
Dolar endeksi yüzde 0,3 düşüşle 99,7’de bulunuyor. Brent petrolün da varil fiyatı yüzde 1,4 azalışla 63,5 dolardan süreç görüyor.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,17, Nasdaq endeksi yüzde 0,05 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,38 kıymet kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif seyirle başladı.
AVRUPA’DA GÖZLER ENFLASYONDA
Avrupa borsaları Trump’ın tarifelerde esnek olabileceğini belirtmesi piyasalarda risk algısını bir nebze hafifletirken, bugün Avro Bölgesi’nde açıklanacak enflasyon verisi yatırımcıların odağında bulunuyor.
Analistler, dünyada tırmanan tarife tansiyonlarının Avrupa ekonomisindeki yakın periyot tesirlerinin izleneceği belirterek, yatırımcıların yarın açıklanacak Avrupa Merkez Bankasının (ECB) para siyasetleri kararlarını beklemeye geçtiğini aktardı.
Ekonomik aktivedeki sakinlik tasaları, bölgede enflasyonun düşüş eğiliminde olması kaynaklı nedenlerin ECB’nin kararlarında tesirli olacağını kaydeden analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Bankanın yarın faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Dün, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,41, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,43, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,86 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,39 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
ÇİP KISITLAMALARI ASYA TARAFINI OLUMSUZ ETKİLEDİ
Asya borsalarında Pekin ile Washington ortasındaki restleşmeler, ABD’nin çip ihracatına getirdiği yeni kısıtlamalar ile makroekonomik datalardan alınan sinyaller kaynaklı negatif bir seyir öne çıkıyor.
Çin’in yılının birinci çeyreğinde yüzde 5,4 ile beklentilerin üzerinde büyümesine rağmen, ABD idaresinin tarife kararları ve ihracat kısıtlamalarının akabinde gelecek periyoda ait belirsizlikler arttı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ülkesinin değerli ticaret ortakları olan Güneydoğu Asya ülkelerine ziyaretlerde bulunuyor. Bu kapsamda Şi, 3 ülkeyi kapsayan cinsinde Vietnam’ın akabinde Malezya’yı ziyaret etti.
Öte yandan, Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, ABD tarifelerinin Japonya iktisadına ziyan vermesi durumunda Bankanın siyaset aksiyonu alması gerekebileceğini belirtti.
Makroekonomik datalarda, Çin iktisadı yılın birinci çeyreğinde evvelki çeyreğe nazaran yüzde 1,2 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Ülkede sanayi üretimi ise martta yıllık bazda yüzde 7,7 artarak öngörüleri aştı.
Japonya, şubat ayında çekirdek makine siparişleri aylık yüzde 4,3, yıllık yüzde 1,5 artış kaydederek kestirimlerin üzerinde gerçekleşti.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,86, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,75, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,53 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9 düştü.
BORSA SATICILI SEYRETTİ
Yurt içinde dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,32 kıymet kaybederek 9.393,79 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı nisan vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yaklaşık yüzde 0,1 paha kaybederek 10.381,00 puana indi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artışla 38,0840’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 38,1140 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde konut satış istatistikleri, yurt dışında ise Fed Başkanı Powell’ın açıklamaları, Avro Bölgesi’nde ve İngiltere’de enflasyon, ABD’de sanayi üretiminin öne çıkacağını lisana getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 düzeyinin dayanak, 9.500 ve 9.600 puanın direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
09.00 İngiltere, mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi
10.00 Türkiye, mart ayı konut satış istatistikleri
11.00 Euro Bölgesi, şubat ayı cari süreçler dengesi
11.30 İngiltere, şubat ayı yıllık Konut Fiyat Endeksi
12.00 Euro Bölgesi, mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
15.30 ABD, mart ayı perakende satışlar
16.15 ABD, mart ayı kapasite kullanım oranı
16.15 ABD, mart ayı sanayi üretimi
20.15 ABD, Fed Başkanı Powell’ın Konuşması
