By Uydu tabanlı IoT (nesnelerin interneti) haberleşme sistemleri ile doğal afetlerde yaşanabilecek aksiliklerin en aza indirilmesine, grupların çalışmalarının uyumu sağlanmasına ve halkın hakikat bilgilendirilmesine yönelik çalışmalar yapılabiliyor.
” Türkiye’nin en süratli büyüyen uzay firması” olarak dikkati çeken Plan-S, Connecta IoT Network kadro uydusuyla kritik altyapıların faal kullanımına yönelik tahliller sunuyor.
Plan-S, 2021 yılında başladığı çalışmalarla kısa müddette 13 uyduyla global ölçekte uydu tabanlı IoT haberleşme hizmetleri alanında aktif bir aktör haline geldi.
Şirketin Üst Yöneticisi (CEO) ve Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Gümüşay, şirketin sahip olduğu uydu haberleşme yetenekleri ve bunların zelzele üzere doğal afetlerde üstlenebileceği misyonlara ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Plan-S’in 2021 yılında kurulduğunu belirten Gümüşay, AR-GE, eserleştirme ve ticarileştirme süreçleri sonunda şu anda yörüngedeki 13 etkin uyduyla Türkiye ve tüm dünyada IoT aygıtlarının haberleşmesi için bir haberleşme ağı sunabilir duruma geldiklerini söyledi.
“Connecta IoT Network” ismini verdikleri sistemle sahaya kurulu ve sıcaklık üzere bir dizi parametreyi ölçen sensörlerle haberleşmeye dayalı bir uydu tahlili sunduklarını anlatan Gümüşay, “Uydularımız yakın Dünya yörüngesinde, 550 kilometre irtifada yer alıyorlar. Tek bir uydudan değil birtakım uydudan bahsediyoruz. 100’den fazla uydumuz olacak. Her 4 ayda bir uydu sayısını artırıyoruz. Bu formda hizmet kalitemizi de kademeli olarak artırdığımız bir süreç içerisindeyiz.” dedi.
Afet durumunda neler yapılabilir?
Doğal afetlerde karasal altyapıların ziyan görebildiğine işaret eden Gümüşay, zelzelede ya da sel felaketlerinde baz istasyonlarının kullanılmaz hale gelebildiğini belirtti. Gümüşay, şöyle konuştu:
“Uydu sistemleri doğal olarak uzayda oldukları için doğal afetlerden, olumsuz hava şartlarından, karada ya da denizdeki aksiliklerden etkilenmiyorlar. Servislerimiz bu manada hayli emniyetli sistemler.
Biz IoT haberleşmesiyle bir afette neler yapabiliriz? Afetle ilgili dataların alandan toplanmasına katkı sağlayabiliriz. Yani karasal ağların olmadığı, baz istasyonlarının bulunmadığı alanlarda binlerce, on binlerce sensör yerleştirip, bilgilerini uydu servislerimiz üzerinden toplayarak afetin öncesinde haberdar olabiliriz. Su taşkını, bir kadro toprak hareketleri, sarsıntıya yönelik kimi bilgiler olabilir, bunlarla birinci evrede değerli katkı sağlayabiliriz. Afet sonrasında birinci saatler çok kıymetli zira durumu tespit etmek istiyorsunuz. Nerede ne oldu, nasıl bir hasar yaşandı, bununla alakalı olarak örneğin zelzelede kritik binalar, yollar, viyadükler üzere yerlerin, sivil savunma takımlarının binalarının ayakta olup olmadığını tespit edecek sensörleri yerleştirip, bunları uydu sistemlerimiz üzerinden taşıyarak karar vericilerin önüne saatler içinde çok süratli ve hakikat bir tablo koyabiliriz. Bu gerçek yere, hakikat vakitte müdahale etmeyi sağlayacak.”
Afetin tesirlerinin ortadan kaldırıldığı, müdahale edildiği devir için de tahliller sunabileceklerini söz eden Gümüşay, “AFAD vazifelileri ya da askeri birliklerin nerede olduğunu, ekipman durumlarını raporlayacak altyapılar sunabiliriz. Böylelikle gerçek vakitte, yanlışsız biçimde müdahale etmeyi sağlayabiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
Cep telefonlarına uydu üzerinden mesaj
Gümüşay, Plan-S olarak teknoloji ve gündemi yakından takip ettiklerini söyledi.
Bunu yaparken “dünyadaki hayatı iyileştirme” mottosu ile hareket ettiklerini vurgulayan Gümüşay, afet durumunda insanlara yardım yardımcı olmanın da bunun bir kesimi olduğunu lisana getirdi.
Durumsal farkındalık oluşturacak projelerin yanı sıra yaklaşık 1 yıldır ferdî haberleşmeye yönelik de çalışma yürüttüklerini anlatan Gümüşay, şunları kaydetti:
“Hepimizin cebinde bir cep telefonu var. Bu aygıtları kullanarak uydu teknolojileri üzerinden haberleşmeye yönelik çalışmalar yürütüyoruz. Hedefimiz bu türlü bir doğal afet durumunda görüntü seyretmesini sağlamak değil lakin acil durum iletilerinin, kısa bildirilerin gönderilmesi. Malum bu çeşit durumlarda söylentilerle halkın yanlış yönlendirilmesi üzere durumlar olabiliyor. Uydular üzerinden cep telefonlarına bildiriler ileterek insanların gerçek yönlendirilmesi ve bilgilendirilmesini sağlayacak teknolojiler üzerinde çalışıyoruz.
Bu hayli büyük, dünyanın da gündeminde olan bir mevzu. Türkiye doğal afetlerle çok daha fazla başa çıkması gereken bir ülke, sarsıntı gerçeğimiz var. O manada Türkiye için kıymeti daha da fazla. Bu kapsamda hem özel kesim olarak üzerimize düşeni yapmaya çalışıyoruz hem de devlet kanadında gerekli teşebbüsleri yapıyoruz. Türkiye’deki taşınabilir operatörler ile bu bahisleri görüşüyoruz. Onların dayanağını almaya ve teşebbüste bulunmalarını sağlamaya çalışıyoruz. Umuyorum ki önümüzdeki yıllarda bu mevzuyla alakalı uydular tasarlıyor, yörüngeye gönderiyor ve Allah korusun bu çeşit afetler olduğunda devreye alarak yarar sağlamayı planlıyoruz.”
Bu yıl 8 uydu daha gönderilecek
Gümüşay, hizmetlerini geliştirmek için bu yıl 8 uyduyu daha yörüngeye göndereceklerini bildirdi.
Bu uydularla birlikte daha sensör bilgilerini daha sık alabilir hale geleceklerine işaret eden Gümüşay, “Hedefimiz 200’e yakın uydu göndermek. Dakikalar içerisinde bu çeşit dataları alıyor olabilmek. Hem sıklığımızı hem de kapasitemizi artırıyoruz. Mevcut kapasitemizi birkaç katına, tahminen 10 katına çıkaracak yeni uydular atıyoruz. Şu anda 4 tanesi fırlatılmak için Amerika’ya yola çıkmak üzere. Bir 4 tane daha üretim basamağında. Önümüzdeki yıl da bu sayıyı giderek arttırmak üzere bir amacımız var.” dedi.
Bu tıp çalışmalarda devlet dayanağı, devletin irade koyuyor olmasının ehemmiyetini vurgulayan Gümüşay, “Bugüne kadar da istediğimiz takviyesi alamadığımız bir durum olmadı. Lakin bunun giderek artıyor olması lazım. Bölüm içindeki işbirliklerine de vurgu yapmak lazım. Bu tek bir şirket ya da kurumun altından kalkabileceği bir bahis olmayabilir. Bir ortaya gelmek, güçleri birleştirmek üzere bir muhtaçlık da var afet durumlarına yönelik uydu teknolojileri özelinde.” değerlendirmesinde bulundu.
