By TBMM KİT Komisyonu, AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş başkanlığında toplanarak kontrol kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların 2021 ve 2022 yıllarına ait bilançolarını görüşüyor. Kurulda, bugün Elektrik Üretim A.Ş.’nin (EÜAŞ) 2021-2022 yıllarını kapsayan Sayıştay raporları ve önerileri görüşüldü.
Komisyon Başkanı Savaş, kurumun görüşmelerine başlamadan evvel, 13 Mayıs 2014’te Soma’daki maden faciasında ömrünü yitiren 301 madenciyi anarak Allah’tan rahmet diledi.
“ÖNEMLİ MİSYON ÜSTLENİYOR”
EÜAŞ Genel Müdürü Zafer Benli, EÜAŞ’ın bünyesinde bulunan elektrik üretim tesisleri ve maden alanlarına ait bilgi vererek, bu tesislerde işletme, bakım-onarım, rehabilitasyon ve modernizasyon faaliyetlerini aktif bir formda yürüttüklerini belirtti. 2025 Mart ayı sonu prestijiyle EÜAŞ’ın toplamda 45 hidrolik, 10 termik ve 2 rüzgar santraline sahip olduğunu kaydeden Benli, “Teşekkülümüzün sermayesi 42.6 milyar lira olup, yaklaşık 10 bin işçi bile istihdama büyük bir katkısı olmaktadır” dedi. Benli, EÜAŞ’ın elektrik üretimine ait şu bilgileri verdi:
*EÜAŞ olarak son 4-5 yılda global ölçekte yaşanan olumsuz gelişmelerin ülkemize yansımaları karşısında vatandaşlarımızın ve endüstrimizin kesintisiz elektrik muhtaçlığını uygun fiyatlarla karşılamak ismine değerli bir vazife üsteliyor.
*Türkiye’nin 7 coğrafik bölgesine yayılan tertip yapımız, sağladığımız istihdam ve üretim kapasitesi, yaklaşımımız ve güç arz güvenliğine sunduğumuz katkılar EÜAŞ’ı bölümde ayrıcalıklı bir pozisyona taşımaktadır. Elektrik üretimimizde yüzde 68 oranına ulaşan yenilenebilir güç hissesi ise bu ayrıcalıklı durumu daha da pekiştirmektedir.
*EÜAŞ, portföyünde yer alan üretim santrallerinde ürettiği elektrik gücünün yanı sıra kamu ismine elektrik gücü alım yükümlülükleri kapsamında almış olduğu elektrik gücünü başta elektrik dağıtım ve misyonlu tedarik satış şirketleri olmak üzere Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı’nın birtakım ilgili ve bağlantılı kuruluşlarına, mevcut kontratlar kapsamındaki müşterilere ve hür piyasaya satmaktadır. Ayrıyeten Suriye’ye de elektrik gücü ihraç etmektedir.
*Bu çerçevede 2024 yılı prestijiyle 21 bin 717 megawatt olan kurulu gücümüzle Türkiye’nin toplam kurulu gücünün yüzde 19’unu tek başımıza temsil ettik. Tıpkı yıl içerisinde gerçekleştirdiğimiz 55 milyar kilowatlık üretimle ülke genelindeki elektrik üretiminin de yüzde 16’sına katkı sunuyor. Operasyonel kabiliyetimiz sadece üretimle hudutlu kalmamış 98 milyar kilowatt güç alımı, 151,2 milyar kilowatt saat güç satışı ticaret hacimlerine ulaşılmıştır.”
“TAMAMEN DEVREDEN ÇIKARACAĞIZ”
Santrallerdeki bakım idaresi uygulamalarını geliştirecek yerli imkanlarla santral teknolojileri geliştirmeye odaklanacak yeni ve yenilenebilir elektrik üretim teknolojilerini mevcut santrallere entegre etmeye başlayacaklarını kaydeden Benli, şöyle devam etti:
*Bu kapsamda yaklaşık 35 yıldır faaliyette bulunan ve ekonomik ömrünü tamamlamak üzere olan 1350 MW kurulu güçteki İstanbul Doğalgaz Kombine Çevrim A Santralinin, mevcut saha avantajlarında kullanmak suretiyle 900 megawatt korur güce ve en az net yüzde 62 kombine çevrim randımanına sahip ek üniteler kurarak kapasite artışına gidilmesi çalışmaları sürdürülmektedir.
*Mevcut A santrali şu anda ülke arz güvenliği açısından sıcak yedek olarak tutuluyor ve yılın fakat aşikâr devirlerinde, arz güvenliğinde problem yaşanıldığı anlarda devreye giriyor. Çok maliyetli bir santral. Şu andaki fiili randıman yüzde 34’ler civarında. B santral ise genel olarak çalışmaya devam etmekte ve fiili verimliği yüzde 53’ler civarında.
*Yeni projeyi yani C santralini yaptığımızda A santralini büsbütün devreden çıkaracağız. B santralini ise sıcak yedek olarak tutacağız ve mümkün olduğunca işletmeyeceğiz. Yeni C santrali, ortalama yüzde 62-65 ortasında bir verimliğe sahip.
*Teşekkülümüzce Ankara sonları içerisinde 2023 yılında bir jeneratör fabrikrasında kurulmuş olup, gereksinim duyulan santrallerimizin jeneratör sargıları kendi imkanlarımızla üretilmeye başlandı. Alaçatı Rüzgar Güç Santrali’nde yerli, ulusal rüzgar türbinleri kurulması için ASELSAN’la birlikte yürütülen proje kapsamında birinci türbin için yüzde 65, en az yüzde 80 yerlilik oranına sahip rüzgar türbinlerinin üretilerek devreye alınması için de çalışmalara devam edilirken, türbinler bu yıl içerisinde devreye alınacak.
*Afşin Elbistan B Termik Santrali yardımcı yakıt sistemlerinin doğal gaza dönüşümü işi, kendi çalışanımız ve imkanlarımızla, tümüyle yerli ve ulusal imalat yapılarak tamamlanmıştır. 2025 yılı şimdiki yakıt fiyatları baz alındığında doğal gaz dönüşümü sayesinde sıvı yakıt kullanımında yıllık yüzde 65 tasarruf sağlanacaktır.
*Ayrıca doğal gaz emisyon kıymetlerinin sıvı yakıt emisyon kıymetlerinin oranına çok daha düşük olması nedeniyle santralin etrafa daha hassas hale getirilmesi sağlanmıştır.
SURİYE’YE ELEKTRİK İHRACATI
Milletvekillerinin sorularını da yanıtlayan Benli, Suriye’ye elektrik ihracatına ait sorulara şu karşılığı verdi:
“Doğrudan bir ihracat kelam konusu değil. Şirketler aracılığıyla yapılıyor bunlar. Üç başka şirket var şu an Suriye’ye ihracat yapan. Satış ölçüleri değerli tabi burada zira Türkiye’nin arz güvenliğine, Avrupa’nın elektriğine ziyan verip vermediği konusundaydı.”
