By “Kalp Sıhhati Haftası” münasebetiyle AA muhabirinin Sağlık Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere nazaran, dünya genelindeki vefat ve engelliliğin en önemli nedenlerinden biri olan kalp ve damar hastalıkları, her yıl yaklaşık 18 milyon insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor.
Kalp ve damar hastalıklarını tetikleyen en kıymetli davranışsal risk faktörleri ortasında sıhhatsiz beslenme, yetersiz fizikî aktivite, tütün ve alkol kullanımı yer alıyor.
Risk faktörlerinin tesirleri bireylerde yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve obezite üzere durumları ortaya çıkararak kalp ve damar hastalığı gelişme riskini artırıyor.
Risk faktörlerinin bir ortada görülmesi ise bireyin riskini katlayarak daha da artırıyor. Bu nedenle kalp ve damar hastalıklarından korunmada sadece bir risk faktörünün değil tüm risk faktörlerinin birlikte ele alınması ve müdahale edilmesi kıymet arz ediyor.
Dünya Sıhhat Örgütüne nazaran, uygun ömür usulü değişiklikleri ve değiştirilebilir risk faktörlerinin denetim altına alınması ile kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin dörtte üçünden fazlasının önlenebiliyor.
KONTROL PROGRAMI HAZIRLANDI
Hastalıkla aktif mücadele eden Sağlık Bakanlığı da “Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Tedbire ve Denetim Programı” hazırladı.
Program ile kalp ve damar hastalıklarının risk faktörlerinden korunulması, erken teşhis, tesirli tedavi ve izlemlerinin aile doktorlarından başlayarak ‘uçtan uca idare anlayışıyla’ tüm hizmet basamaklarında tesirli bir halde gerçekleştirilmesi için gereken stratejiler ortaya konuluyor.
Program kapsamında aile tabiplerince, 40 ve üstü yaştaki şahısların kardiyovasküler risk değerlendirmesi yapılıyor. Kıymetlendirme sürecinde öncelikle kişinin yaşı, cinsiyeti, sigara kullanımı bilgileri alınıyor, kan basıncı ölçülüyor ve kolesterol bedeline bakılıyor. Elde edilen bilgiler kullanılarak 10 yıl içinde mevte neden olabilecek bir kalp ve damar hastalığı geçirme riski hesaplanıyor, bireye özel danışmanlık verilerek tedavi planı oluşturuluyor.
317 BİN BİREYDE RİSK TESPİT EDİLDİ
Aile tabipleri tarafından Aile Hekimliği Mukavele ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle 1 Kasım 2024-14 Nisan 2025 tarihlerinde, 2 milyon 483 bin 467 kardiyovasküler risk değerlendirmesi yapıldı.
Taramalar sonucunda 317 bin 776 şahısta risk tespit edilirken, bu şahısların durumlarına uygun olarak Sağlıklı Hayat Merkezlerinde sağlıklı beslenme, hareketli hayat, sigara bırakma üzere hususlarda fiyatsız danışmanlık hizmeti verilmeye başlandı.
Bakanlık yetkilileri, kalp sıhhatini korumak için işlenmiş besinlerden uzak durulması, tuz tüketiminin azaltılması, sigara ve alkol kullanılmaması, tertipli idman yapılması ve uyku sistemine dikkat edilmesini öneriyor.
