By Avrupa Birliği (AB), savunma alanındaki kapasitesini artırmak maksadıyla dev bir adım attı. Üye ülkeler, 150 milyar euroluk kredi içeren Avrupa Güvenlik Aksiyonu “SAFE” düzenlemesi üzerinde resmi uzlaşmaya vardı. Bu düzenleme, 2030’a kadar askeri harcamaların artırılması ve ortak savunma projelerinin desteklenmesini hedefliyor.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada muahedeyi “daha güçlü bir Avrupa’ya gerçek kıymetli bir adım” olarak nitelendirdi. Costa’ya nazaran SAFE, yalnızca askeri yatırımları değil, birebir vakitte Avrupa’nın jeopolitik bağımsızlığını da destekleyecek.
ORTAK SAVUNMA STRATEJİSİNİN YENİ AYAĞI
SAFE, AB Komitesi’nin 19 Mart’ta sunduğu ve “Beyaz Bülten” olarak isimlendirilen uzun vadeli güvenlik stratejisinin temel taşlarından biri. Bu strateji kapsamında, AB savunma endüstrisinin üretim kapasitesinin artırılması, tedarik zincirlerinin güçlendirilmesi ve ortak savunma projelerine fon sağlanması planlanıyor.
AB’DEN FON ALMANIN KURALI: YERLİLİK VE GÜVENLİK ORTAKLIĞI
Yeni düzenleme, AB fonlarından yararlanmak isteyenlerin belli kriterleri karşılamasını zarurî kılıyor. Satın alınacak silah sisteminin en az yüzde 65’lik kısmının AB ülkeleri yahut Avrupa Ekonomik Bölgesi’ne dahil olan Norveç, Lihtenştayn, İzlanda ve Ukrayna’dan temin edilmesi gerekiyor. Bu kaidesi karşılamak için, ilgili ülkelerle özel güvenlik ve savunma muahedeleri yapılması gerekecek.
ANLAŞMA TÜRKİYE DAHİL BİRÇOK ÜLKEYİ İLGİLENDİRİYOR
AB Komitesi’nin Savunma Sözcüsü Thomas Regnier’in açıklamasına nazaran, AB dışı ülkeler – örneğin Türkiye – projelere direkt yüzde 35’e kadar katkı sunabilecek. Lakin bu oranın üstüne çıkılabilmesi için, karşılıklı Güvenlik ve Savunma Paydaşlığı kurulması ve özel bir mutabakat yapılması koşul.
SON ONAY 27 MAYIS’TA
SAFE düzenlemesine büyükelçiler seviyesinde varılan uzlaşı, 27 Mayıs’ta yapılacak olan AB ülkelerinin Avrupa işlerinden sorumlu bakanlar toplantısında resmen onaylanacak. Bu onayla birlikte, Avrupa savunma siyasetlerinde yeni bir periyodun başlaması bekleniyor.
