By Türk Tarih Kurumu (TTK), “20. Yüzyılda Güney Kafkasya ve Anadolu’da Türklere Yönelik Ermeni Mezalimi” paneli düzenledi.
Azerbaycan Büyükelçiliği işbirliğiyle, TTK Sıhhiye yerleşkesinde gerçekleştirilen panel, İstiklal Marşı ve Azerbaycan Ulusal Marşı’nın okunmasıyla başladı.
“Türklere Yönelik Ermeni Mezalimi” panelinin açılışında konuşan TTK Lideri Prof. Dr. Yüksel Özgen, 20. yüzyılın başlarında başta Taşnak ve Hınçak Örgütü olmak üzere Ermeni çetelerin, silahlı aksiyonlarını yalnızca Osmanlı askerlerine değil, sivillere de yönelttiğini hatırlattı.
Kazım Karabekir Paşa’nın raporları ve anıları ile birçok resmi dokümanda Kars, Erzurum, Van, Bitlis, Iğdır ve etrafında Türk halkına yapılan mezalimin tüm detaylarıyla yer aldığını belirten Özgen, “Azerbaycan coğrafyasında ve Kafkasya’da Azerbaycanlı kardeşlerimize Ermeniler tarafından reva görülen zulümler, Revan üzere kadim Azerbaycan kentlerinin boşaltılarak Türksüzleştirilmesi ve yapay bir Ermeni yurdu olarak ilan edilmesi bu sürecin dramatik bir modülünü oluşturmaktadır.” dedi.
Özgen, Ermenilerin saldırgan siyasetlerinin temelinde “büyük Ermenistan” ülküsüne ulaşma gayesi olduğuna işaret ederek, sürgün ya da katliam yoluyla Müslüman Türk nüfusunun ağır olduğu bölgelerin demografik yapısının değiştirilmeye çalışıldığını vurguladı.
Osmanlı arşivlerinde o periyoda ilişkin evrakların, süreci açıkça ortaya koyduğunu lisana getiren Özgen, şunları kaydetti:
“Doğu Anadolu kentlerimizde ve Azerbaycan kentlerindeki tarih müzelerinde sergilenen kimi dokümanlar ve eşyalar da adeta bu devrin sessiz şahitleri olarak elimizdedir. Durum böyleyken, günümüzde çeşitli çıkar kümeleri ya da tarihi tahrif edenler tarafından tarihi gerçekliğin tam zıttı bir anlatının milletlerarası alanda sirkülasyona sokulduğunu hepimiz ibretle izliyoruz. Bu sorunlarda Türkiye ve Azerbaycan’ın tarihi haklılığını teslim etmek şöyle dursun, ülkemiz aleyhinde ağır bir kara propaganda projesi sürdürüldüğünün de daima bir arada şahidiyiz. Kurumumuzun ve Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün binamızın girişinde de yer alan veciz kelamında söz ettiği üzere, tarihi yazanlar, tarih yapanlara sadık kalmadığında, değişmeyen hakikatin insanlığı şaşırtacak bir hal aldığını canlı olarak daima birlikte izliyoruz.”
“Kavgaların neden başladığını anlatmamız gerekiyor”
Azerbaycan’ın Ankara Büyükelçisi Reşad Memmedov da “Ermeniler, öteki devletlerin, Batı’nın, emperyalizmin Osmanlı’ya karşı kullandığı bir millete çevrildi. Yüzyıllardır yaşadıkları devlete karşı ihanete çağrıldılar.” dedi.
Kafkasya’da barışın sağlanması ve Türk-Ermeni münasebetlerinin olağanlaşması için çalışmalar yapıldığını anımsatan Memmedov, bölgede uzun vadede barışa muhtaçlık olduğunu vurguladı.
Sorunun tarihi kökleri olduğunu belirten Memmedov, “Bizim Ermenistan’da yaşayan yeni kuşağa biraz yardımcı olmamız gerekiyor. Bu arbedelerin neden başladığını onlara anlatmamız gerekiyor.” sözlerini kullandı.
Memmedov, Ermenistan toplumunu büyük bir barışa hazırlamak gerektiğine işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Kendi işledikleri cürümleri görecekler. Orta Asya’da ne kadar Türk kırdıklarını bilecekler. Azerbaycan’da ne kadar Türk’ün kanını akıttıklarını bilecekler. Osmanlı’da ne kadar köy yakıp sivil insanları, yaşlı, çocuk ve bayan öldürdüklerini bilecekler. Bizim, onları bağışladığımızı anlayacaklar. Tarih deyip geçmişe bırakacağız ve ‘oldu geçti’ diyeceğiz, yeni sayfa açacağız, bu dünyanın taleplerine, onların olduğu duruma ve bizim gücümüze uygun olarak onların da savunmasını teşkil edeceğiz ve Kafkasya bölgesine barış getirip bu kurallarla yaşamaya davet edeceğiz.”
“En büyük eksik yeni nesillere tarihin anlatılmaması”
Panel yöneticisi Siyaset Bilimci Prof. Dr. Hikmet Özdemir ise tarih eğitimi açısından en büyük eksikliğin, yeni jenerasyonlara tarihin anlatılamaması olduğunu vurguladı.
Ermeni sorununun yeni nesillere ders kitaplarında anlatılması gerektiğini söz eden Özdemir, tarihçilerin bunu düşünmesi gerektiğini söyledi.
Panelde, Ulusal Savunma Üniversitesi Kara Harp Okulu Dekanı Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Toğrul İsmayıl, Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Bağlar Kısım Lideri Prof. Dr. Mehmet Akif Okur ve Bayburt Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ramin Sadık da konuşmacı olarak yer aldı.
