Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Burcu Avşar, ‘kulunç’ olarak bilinen miyofasiyal ağrı sendromunu anlattı.
Avşar, “Özellikle gün içinde dik duruştan sorumlu postür kaslarımızda boyun, sırt ve bel olmak üzere, bu bölgeyi destekleyen kaslarımız ve saran zar dokusunda sert, ağrılı, küçük, hassas noktalarla, ‘tetik nokta’ dediğimiz noktalarla karakterize ağrıdır. Aslında hastalarımız bunu sık olarak; bastırdığımda elime sert bir nokta geliyor, ağrı yapıyor, kuluncum var formunda de söz ediyor. Öteki yaygın ağrı sendromlarından farklı olarak belli bir bölgede, örneğin boyun bölgesinde sonlu bir ağrı yapar.
Tetik noktalara bastırdığımızda bu ağrı, o bölgede tanıdık bir ağrı hissi, batıcı-yanıcı ağrı hissi oluşturmakta, beraberinde o bölgeden komşu bölgelere, örneğin boyun bölgesinden omuz, baş bölgesine yayılım yapabilir. ‘Sabah düzgünüm; akşama gerçek ağrım artıyor’, ‘hareketlerimde kısıtlılık gelişti; kaslarımı gergin hissediyorum’ üzere şikayetlerle hastalar başvuruyor. Miyofasiyal ağrı sendromunda dolaylı yollarda da ‘çenemde ağrım var’, ‘kulakta çınlamam var’ üzere şikayetler de gelebiliyor” diye konuştu.
‘AYNI KONUMDA UZUN PERİYODİK DURMAYLA DURUŞ BOZUKLUKLARINI SIK GÖRMEKTEYİZ’
Sendromun oluşmasındaki sebepleri de anlatan Avşar, “Artık çalışma şartlarımız telefon maruziyeti, masa başında, bilgisayar başında çalışma, çalışanlarda tıpkı konumda uzun vadeli durmayla duruş bozukluklarını sık görmekteyiz. Değerli sebeplerinden biri duruş bozukluğu. İkincisi travmalar. Düşme, çarpma, kasın ani zorlanması. Gerilim ve uyku düzensizliğe de etken. Bilhassa uyku düzensizliğinde tetik noktalarda 2 kat fazla artış görüyoruz.
Stres duruş kaslarımızda kasılmaya yol açarak tetik nokta oluşumunu tetikliyor. D vitamini, mineral, magnezyum eksiklikleri ve tekrarlayan, kası zorlayan hareketler sebep olmakta” dedi.
Hastalığın tanısı hakkında da konuşan Avşar, “Tetik noktaların saptanması, tetik noktalara bastırınca ağrının oluşması, komşu dokulara yani uzunluğundan omuza, başa yayılan bir ağrı ve ‘zıplama işareti’ dediğimiz tetik noktaya bastırdığımızda çok tipik bir bulgu olan kasın hafif seğirmesi” sözlerini kullandı.
Belirtilerin olması durumunda doktora başvurulması gerektiğini belirten Avşar, “Çünkü kronikleşir. Hayat kalitesini düşürür. Hasta ‘neden ağrım geçmiyor’ diye düşünüp çok büyük bir gerilim yaşar. Çözülebilecek bir durum ancak tedavisiz kronikleşebilecek de bir durum zira altta yapan sorunları çözmemiz gerekiyor” dedi.
‘KOMBİNE BİR TEDAVİ UYGULUYORUZ’
Tedavi tekniklerine de değinen Avşar, “Kombine bir tedavi uyguluyoruz. Bu ilaç tedavileri, ağrı kesiciler ve kas gevşeticileri içeriyor lakin ağrı karşılığını azaltmak için kısa periyodik kullanıyoruz. Bu büsbütün tetik noktayı çözmüyor. Enjeksiyon metotlarını kullanmaktayız. Tetik nokta enjeksiyonunda tetik noktanın içerisine direkt lokal anestezi uygulamayla hem mekanik bir ihtar hem de oradaki ağrının rahatlamasını sağlıyoruz. Kısa müddette tesir ediyor; tekrarlayan seanslar gerekebiliyor.
Kuru iğneleme yolunda ise ince iğnelerle tekrarlayan 4-6 seans ortası kasın ve tetik noktanın mekanik uyarımına dayanan iğneler. Burada maksadımız oradaki tetik noktanın kanlanmasını artırmak. Beraberinde fizik tedavi modellerini kombine ediyoruz. Burada ultrason tedavileri, TECAR, hilterapi üzere lazer tedavileri uyguluyoruz. Dirençli olaylarda ‘şok dalga tedavisi’ dediğimiz ESWT uygulamalarını yapabiliyoruz. Gayemiz kası gevşetmek, tetik noktanın kanlanmasını artırmak ve hücre yenilenmesini kolaylaştırmak” diye konuştu.
‘BU İDMANLAR ORTA VERİLECEK ANTRENMANLAR DEĞİL’
Tedavinin en değerli ve en sıkıntı kısmının idman olduğunu vurgulayan Avşar, “Germe idmanları, güçlendirme antrenmanları, postür duruş antrenmanları. Bunları gerçek formda yapmak çok kıymetli. Yanlış antrenman tekrar tetik nokta oluşumu, kas-iskele sistemi hastalıklarına yer hazırlamakta. Bu yüzden birinci olarak yanlışsız idmanların fizyoterapist yahut doktor gözetiminde öğretilmesi gerekmekte. Antrenmanlar, tedavinin en kıymetli ve en uzun basamağını oluşturuyor.
Hatta hastalar, tedavi sürecinde idman yaptıktan sonra ekseriyetle tedavi bitiminde antrenmana orta veriyorlar lakin bu antrenmanlar orta verilecek antrenmanlar değil. Antrenmanlarla birlikte ağrılarda yüzde 60-70 azalma görüyoruz ve kalıcı bir tedavi sağlamış oluyoruz. Yeni tetik nokta gelişimini engelliyoruz. Burada, emelimiz hastaya gerçek duruşu kazandırmak, kasların esnekliğini korumak ve güçlendirmek” dedi.
‘TANI SONRASI SÜRATLİCE TEDAVİMİZE BAŞLIYORUZ’
Tedavi sürecini de anlatan Avşar, “Hastalar, bize başvurmasının akabinde hastanın muayenesinden sonra teşhisimizi koyduğumuzda süratlice tedavimize başlıyoruz. Tüm tedavileri kombine formda yapabiliyoruz. Hastaya, şiddetli ağrılarda ağrıya yönelik ilaç tedavisini, birebir anda süratlice rahatlatacak enjeksiyon tedavilerini, nöral terapiyi, kuru iğnelemeyi yapmaktayız ve süratli bir biçimde fizik tedavimize başlamaktayız.
Fizik tedavide lazer, radyofrekans, ultrason, ESWT tedavilerinin hepsi fizyoterapistlerimiz tarafından uygulanmakta ve yanlışsız antrenmanlar birebir anda başlanmakta. Sonrasında hastanın uzun periyot takiplerini yapmaktayız. Devamında duruşunu korumak, güçlendirmek, kasları gevşetmek gayeli klinik pilates fizyoterapistlerimiz eşliğinde, bizim de muayene sonuçlarımızla sakınılacak hareketler belirtilerek yapılmakta” sözlerini kullandı.