By ADALET Bakanı Yılmaz Tunç, “2019’dan bu yana 285 milyon 190 bin adet e-Tebligat gönderildi. Bu yolla 20 milyar 128 milyon 835 bin TL tasarruf sağladık. Böylelikle 169 bin 688 ağacı kesilmekten kurtardık. 9 bin 982 ton kağıt tasarrufu sağladık” dedi.
Bakan Yılmaz Tunç, Ankara Hakimevi’nde düzenlenen ‘Hukuk Mahkemelerinin Aktifliğinin Artırılması Çalıştayı’na katıldı. Programda Bakan Tunç’un yanı sıra yargı mensupları, akademisyenler, avukatlar ve noterler yer aldı. Bakan Tunç, çalıştayda, hukuk yargılamalarının temeli olan Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girişinden bugüne kadar geçen süreçte edindikleri deneyimleri paylaşacaklarını belirterek, “Ayrıca normatif çerçevenin uygulamadaki yansımalarını değerlendireceğiz. Geleceğe ait ortak bir vizyon geliştireceğiz. Burada lisana getirilecek görüş ve tekliflerin mevzuat ve uygulamaya yönelik çalışmalarımıza katkılar sunacağına yürekten inanıyor, toplantımızın güzel olmasını diliyorum” dedi.
‘3 MİLYON 289 BİN E-DURUŞMA YAPILDI’
Bakan Tunç, 80 yıldan bu yana uygulanan fakat artık günün gereksinimlerine karşılık vermeyen başta Hukuk Muhakemeleri Kanunu olmak üzere; Ceza Kanunu, Borçlar Kanunu, Ticaret Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanunu üzere bütün temel kanunları yenilediklerini hatırlatarak, “Bildiğiniz üzere 2011 yılında, yaklaşık 85 yıldır yürürlükte olan 1086 sayılı Hukuk Yöntemi Muhakemeleri Kanunu’nu yürürlükten kaldırarak; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nu yürürlüğe koyduk. Ses yahut imaj nakli yoluyla duruşma yapılmasına imkan sağlayan e-duruşma yordamını düzenledik. Uygulamanın başladığı 2020 yılından bugüne kadar e-duruşma sisteminin kurulu olduğu 2 bin 972 hukuk mahkemesinde toplam 3 milyon 289 bin e-duruşma yapıldı. Tekrar makul müddette yargılamayı korumak için daha hızlı ve daha az maliyetli bir irtibat yolu olması nedeniyle e-Tebligat sistemine geçtik. 2019’dan bu yana 285 milyon 190 bin adet e-Tebligat gönderildi. Bu yolla 20 milyar 128 milyon 835 bin TL tasarruf sağladık. Böylelikle 169 bin 688 ağacı kesilmekten kurtardık. 9 bin 982 ton kağıt tasarrufu sağladık. Hukuk mahkemelerinin aktifliğini artırmak için ihtisaslaşmaya da ehemmiyet veriyoruz. 2002’de 986 olan ihtisas mahkeme sayısını 2199’a çıkararak yüzde 130 oranında artırdık. Son 2 yılda 357 yeni ihtisas mahkemesi faaliyete geçirdik” diye konuştu.
‘KİRA DAVALARINDA ORTA BULUCUYA MÜRACAAT SAYISI 356 BİN 953’
2013 yılında ise orta buluculuk kurumunu ihtiyari bir müracaat yolu olarak sisteme kazandırdıklarını söyleyen Bakan Tunç, “Daha sonra ise 2018 yılında iş uyuşmazlıklarında, 2019 yılında ticari uyuşmazlıklarda, 2020 yılında ise tüketici uyuşmazlıklarında dava kaidesi olarak mecburî orta buluculuğu hukuk sistemimize kazandırdık. İhtiyari ve mecburî orta buluculukta 2013’ten bu yana toplamda 7 milyon 591 bin müracaat yapılmış, 4 milyon 614 bini mutabakatla sonuçlanmıştır. Muvaffakiyet oranı yüzde 63’tür. Bu değerli bir sayı. Ayrıyeten 7’nci Yargı Paketi ile 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren orta buluculuğun kapsamını daha da geliştirdik. Bu kapsamda kira davalarında orta bulucuya müracaat sayısı 356 bin 953’ü buldu. Bu müracaatlardan 128 bin 922’si mutabakatla sonuçlandı. Bu da demek oluyor ki 257 bin vatandaşımızın uyuşmazlığının yargıya taşınmadan barışçıl yolla çözümlenmesini sağlamış oluyoruz. Önümüzdeki periyot birçok yeniliği hayata geçireceğiz. İstinaf mahkemelerinde daire ve hakim sayılarını, iş yüküyle orantılı ve uzmanlaşmayı sağlayacak halde artıracağız. Duruşmaların kesintisiz devamı prensibi çerçevesinde, kanunda gösterilen istisnai hallerde duruşmaların en fazla 2 ay ertelenebilmesini hedefliyoruz. Bozma kararı verilen belgelerin öncelikle ve acilen görülmesini düzenleyeceğiz. Mahkeme tarafından yazılı olarak istenen bilgi ve dokümanlara müddetinde karşılık verilmemesi yahut karşılık verilmesinin engellenmesi halinde, cezai yaptırımlar getirilmesi üzere yargılamayı hızlandırmaya yönelik adımlar atacağız. İhtisas mahkemelerinde birinci defa görevlendirilen yargıçların misyona başlamadan evvel meslek içi eğitime alınmalarını mecburî kılacağız” sözlerini kullandı.
‘HUKUK MEZUNLARINA YENİ BİR İSTİHDAM ALANI SAĞLAYACAĞIZ’
Ayrıca, yapay zeka teknolojilerini yargı süreçlerine entegre etmek için pilot projeler başlatacaklarını belirten Bakan Tunç, “Özellikle dava tasnifi, misal içtihatların tespiti ve karar taslakları oluşturma üzere alanlarda yapay zeka takviyeli sistemler geliştireceğiz. TÜBİTAK tarafından desteklenmekte olan ‘Yargıda Dijitalleşmenin Uygar Yargılamaya Hükümran Olan Prensiplere Etkisi’ isimli araştırma projesine Adalet Bakanlığı olarak etkin katılım ve dayanak veriyoruz. Bu kapsamda başta yapay zeka, UYAP, e-noter uygulamaları, e-duruşma, e-Tebligat üzere dijital uygulamalarla uygar metot hukukumuzu daha da zenginleştirecek ve pratikleştireceğiz. Aile hukukunda uygulamadan doğan meselelerin giderilmesine yönelik düzenlemeleri de hayata geçireceğiz. Bu kapsamda; aile mahkemelerinin kuruluşu ve yargılama yolunun yenilenmesinden, boşanma davalarının isimli tatilde de görülebilmesine, boşanma davası ile nafaka, soybağı, velayet üzere aile hukukundan kaynaklanan birtakım davalar bakımından direkt temyiz yolunun açılmasından; şiddetin hiçbir çeşidini içermeyen aile orta buluculuğu sistemine kadar birçok alanda düzenleme yapacağız. Gerçek bireylerin yanında hukukî bireylerin de vasi olarak atanabilmesini sağlayacağız. Noter dokümanlarında karekod uygulamasıyla noterler tarafından oluşturulan evraklar üzerinde karekodun yer almasını zarurî hale getireceğiz. Böylelikle, bu evraklardaki tahrifatın ve sahteciliklerin tespitini ve önlenmesini sağlayacağız. Noter yardımcılığı kurumunu ihdas ederek hem hukuksal süreç güvenliğini artıracak hem de hukuk mezunlarına yeni bir istihdam alanı sağlayacağız” diye konuştu.
