TOKAT Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Ekrem Burhan, Yeşilırmak’taki balık ölümlerinin temel nedeninin, oksijen eksikliği olduğunu, lakin bunun direkt tabiat değil, zirai ve kimyasal atıklardan kaynaklandığını söyledi.
Sivas’ın kuzeydoğusundaki Suşehri ilçesi hudutlarındaki Kösedağ eteklerinden doğan ve Samsun’un Çarşamba ilçesinden Karadeniz’e dökülen Yeşilırmak Irmağı’nda, çok sayıda balık mevti gerçekleşti. Tokat’ta başlayan ve daha sonra Amasya’da da görülen balık vefatları, bölgede kaygıya neden oldu. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Hayvan Yetiştirme Anabilim Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Ekrem Burhan, “Bunlar Türkiye’nin genelinde görünen olaylar. Mevsim döngülerinde bilhassa ilkbahar ve sonbaharda ziraî drenaj alanlarında biriken zirai atıklar yani zirai ilaçlar buna neden olabilir. Ölümlerin temel nedeni, oksijen eksikliği. Lakin bu eksiklik, direkt tabiat kaynaklı değil. Zirai ve kimyasal atıklardan da kaynaklanır. Bilhassa ilkbahar ve sonbaharda tarım alanlarında biriken azotlu-fosforlu gübreler ve zirai ilaçlar, yağışlarla birlikte ırmak ve göllere taşınıyor. Bu hususlar ya direkt toksik tesirler yaparak ya da sucul bitkilerin çok çoğalmasına neden olup suyun oksijenini tüketerek balık vefatlarına yol açıyor. Bu süreç ‘ötrofikasyon’ olarak adlandırılıyor” dedi.
‘HER YIL YAŞANIYOR’
Burhan, balık vefatlarıyla ilgili Amasya’da da halkın kaygılı olduğunu belirtti. Bölgedeki esnaftan Mehmet Sağ, “Tedbirinin alınması lazım. Teknoloji ilerledi, arıtma sistemi ilerledi, artık bunun önüne geçilmeli. Yazık günah, bir sürü balık öldü. Irmaktan binlerce balık aktı. Her sene maalesef bu yaşanıyor. Kentin öteki komşu vilayetlerdeki fabrika atıklarından kaynaklanabilir. Ancak her sene bu yaşanıyor. Buna tahlil bulunması lazım” diye konuştu.
Döndü Olgun ise “Amasya’da son günlerde meyyit balıkların aktığını görüyoruz. Biz bunu her yıl yaşıyoruz. Ekseriyetle bu devirlerde oluyor ve fabrikaların atıklarından kaynaklanıyor diye yıllardır konuşuluyor. Tabi biz bunu da net olarak bilmediğimiz için insanların günahını da almayalım. Yağmurdan da kaynaklanmış olabilir. Sonuçta ırmağımızın suyu az yağmur da yağdığı vakit bir çamurlaşma oluyor. Bu ırmaktaki oksijeni azaltıp balıkların vefatına sebep oluyor olabilir ancak ben inanıyorum ki bu işle ilgilenen mülki amirlerimiz sorunu çözeceklerdir” tabirlerini kullandı.
Öte yandan ırmaktan ve meyyit balıklardan alınan numunelerin incelemelerinin de sürdüğü belirtildi.