By Son yıllarda uygulanan sıkı para siyasetleri nedeniyle ucuz finansmana erişmekte zahmet yaşayan ihracatçılar, daha karlı kesimlere yönelmeye devam ediyor.
Dünya’dan Mehmet Hanifi Gülel’in haberine nazaran; geçtiğimiz yıl Türkiye, lavaş (tortilla) ekmeği ihracatında 107 milyon dolar düzeylerine ulaşırken, bölümde yaşanan talep artışı birçok firmanın iştahını kabarttı.
DEV FİRMALAR KOLLARI SIVADI
Küresel ölçekli talebin arttığı lavaş ekmeğinin üretimi için bilhassa dev un firmalarının peş peşe sıraya girdiği görülürken, Türkiye’den ihraç edilen eserlere en ağır talep Orta Doğu, Avrupa ve ABD pazarından geliyor.
İstanbul İhracatçı Birlikleri’nden elde edilen bilgilere nazaran geçen yılın birinci üç ayında 25.9 milyon dolar lavaş ekmeği ihracatı gerçekleşirken, bu yılın birebir devrinde yüzde 33,6 artışla 34,6 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Yılın birinci çeyreğinde Almanya, Irak ve ABD ihracatında değerli artışlar yakalandı. Öteki yandan, lavaş ekmeğe olan talebin artmasıyla un kesiminin önde gelen firmalarının da bu tarafta yatırımlar yaptıkları belirtiliyor.
6 AYLIK RAF ÖMRÜ, YAYGINLAŞMASINA NEDEN OLUYOR
Son yıllarda dünyada lavaş ekmeğe olan ilgi süratle artarken, bilhassa Almanya, Amerika ve Ortadoğu pazarından gelen talep dikkat çekiyor. Gıda kesiminde faaliyet gösteren Global24’ün kurucusu Remzi Tosun, lavaşın kökeninin Meksika mutfağına dayandığını lakin dünya genelinde süratle yayıldığını söz etti. Tosun, ekmek bölümünde yeni bir alan olan lavaşın her geçen yıl daha fazla talep gördüğünü belirterek, “Son 3 yıldır önemli bir büyüme gözlemliyoruz. Talep her yıl artıyor. Şu anda birlikte çalıştığımız üreticinin kapasitesi yetmediği için yeni üretici arayışına başladık” dedi.
Firma olarak Balkan ülkelerinde zincir restoranların yanı sıra zincir marketlerle özel marka (private label) eser gönderdiklerini söyleyen Tosun, Balkanlarda birçok ülkeye lavaş ekmeği ihraç ettiklerini bildirdi. Lavaş ekmeğin 6 ay raf ömrüne sahip olduğunu ve oda sıcaklığında muhafaza edilebildiğini söyleyen Tosun, bu özelliğin eserin yaygınlaşmasında tesirli olduğunu vurguladı.
Tosun, “Eskiden yalnızca HORECA sektöründe (otel, restoran, kafe) yer alan ürünler artık mesken mutfaklarına da girdi. Daha evvel restoranların kendi fırınlarında pişirdiği eserler, artık hazır olarak temin ediliyor” diye konuştu. Türkiye’nin lavaş üretiminde bölge ülkeleri için değerli bir tedarikçi haline geldiğini söz eden Tosun, Balkanlarda birçok büyük restoran zincirinin lavaş ihtiyacını Türkiye’den karşıladığını, bu alanda üretim yapan firmaların sayısının da arttığını belirtti.
DEV FİRMALAR LAVAŞ ÜRETMEK İÇİN KUYRUKTA
Sektöre büyük un firmalarının da yatırım yaptığını aktaran Tosun, bu yatırımların birçoklarının sessizce yapıldığını söyledi. Lavaş üretiminin çok büyük sermaye gerektirmediğini söz eden Tosun, üretim ve paketleme makinelerine yatırım yapılarak tamamen otomatik sistemlerle üretim yapılabildiğini iletti. Lavaşın bilhassa israfı da azalttığını vurgulayan Tosun, “Lavaşı dolapta saklanabilir ve içinden muhtaçlığı kadarını alabiliyor. Aileler, yalnız yaşayanlar ve öğrenciler için ülkü bir eser haline geldi.
Lavaş ekmeği dönercilerde 10 santimetrelik boyutlarda kullanılırken, konut tipi tüketimde en çok 25 santimetrelik ürünler ilgi görüyor. En fazla tercih edilen eserler 6’lı, 8’li ve 10’lu paketler olarak öne çıkıyor. Sırf ihracat değil, iç pazarda da büyüme yaşanıyor. Artık zincir marketlerin raflarında 6-7 farklı lavaş markası yer alıyor. Eser çeşitliliği arttı. Meksika ve Amerika pazarında olduğu üzere Türkiye’de de lavaş çeşitleri genişlemeye başladı” açıklamasında bulundu.
İLK SIRADA ALMANYA VAR
Geçen yıl Türkiye’den lavaş ekmeği ihracatının 106,9 milyon dolar olarak yer aldığını kaydeden İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, 2024 yılında en çok ihracat gerçekleştirilen beş ülkenin Almanya, ABD, Irak, Rusya ve Hollanda olduğunu aktardı.
Türkiye’den lavaş ekmek talebinin tercih edilmesinde tesirli olan etmenlerin fiyat ve kalite olduğuna vurgu yapan Taycı, “Türkiye’de çağdaş üretim tesisleri var. Geleneksel üretim formülleri ile endüstriyel hijyen standartları birleştiriliyor. Un üretimimiz olduğu için maliyetler daha düşük. Ayrıyeten lavaş (tortilla) ekmeği teknolojisiyle de çok uyumlu bir ülkeyiz. Lavaş ekmeğin bilhassa Avrupa, Ortadoğu ve ABD’de ağır ilgi görüyor. Hasebiyle lavaş ekmeğinin tercih edilmesiyle çok fazla yeni yatırım var. Bir taraftan da firmalarımız yeni pazarlar arayışları kapsamında fuarlara katılıyor” diye konuştu.
Lavaş ekmeği ambalaj üreticileri talebin her geçen gün arttığını kaydederek, daha evvel (tortilla) lavaş ekmeği üretimi yabancı makinelerle yapıldığını ve son 2-3 yıldır Türkiye’deki makine üreticilerinin de bu alana yönelmesiyle daha ulaşılabilir olduğunu belirtiyor. Makinelerin yerlileştirildiğini belirten ambalaj üreticileri, “Yerli makineyle bir arada un üreticileri de bu alanda ihracat imkanını kovalamak istediler. Birkaç tane büyük un üreticisi lavaş ekmeği üretimine girdi ve üretim kapasitesi de arttı. Ambalaj talebi de artarak devam ediyor” sözlerini kullandılar.
